Ζώντας κανείς σήμερα σε μία πολυκατοικία, στην εποχή της καραντίνας, βιώνει το παράδοξο της συμβίωσης σε έναν αναγκαστικό κοινωνικό εναγκαλισμό, εν πολλοίς πλέον ανεπιθύμητο. Και αποτελεί παράδοξο διότι η πολυκατοικία λογιζόταν εδώ και δεκαετίες ως μια απρόσωπη κυψέλη αντικοινωνικότητας. Αυτό ίσως να μην αλλάζει επί της ουσίας, αλλάζει, όμως, ο τρόπος που χρησιμοποιείται το κοινό κλιμακοστάσιο, το ασανσέρ, αλλάζει η αίσθηση από μία τυχαία συνύπαρξη στα λίγα τετραγωνικά της εισόδου, ιδίως από επισκέπτες. Αλλάζει το βλέμμα μας. Η πολυκατοικία, έτσι όπως την καταλαβαίνουμε και έτσι όπως σφράγισε τη μορφή της ελληνικής πόλης, περνάει σε μια άλλη φάση ενσωμάτωσης στην αστική ιστορία. Η ίδια η πολυκατοικία, ως ένα τυπολογικό είδος κατοίκησης με τεράστια αποδοχή και διάδοση από τον Μεσοπόλεμο και μετά, προσθέτει τώρα μία ακόμη επιδερμίδα ερμηνειών, λειτουργίας και ωριμότητας, σαν ένα παλίμψηστο, και αυτή, της κοινωνικής μεταβολής.
Οι νέες πολυκατοικίες στα προάστια αλλά και σε πολλά σημεία των κεντρικών ιστών στις ελληνικές πόλεις, πολύ πριν από την πανδημία, είχαν την τάση μιας περισσότερο σαφούς αυτονομίας των κατοίκων. Η νέα πολυκατοικία, αποδεχόμενη την αντίφαση που υπαγορεύει ο ρόλος της, κρίνεται περισσότερο επιτυχημένη όταν εξασφαλίζει τη μεγαλύτερη δυνατή ιδιωτικότητα και προφύλαξη από βλέμματα, ήχους και επαφές. Η πανδημία έρχεται να υπογραμμίσει την κουλτούρα της ιδιωτικότητας που ήδη από τα τέλη του εικοστού αιώνα είναι η κυρίαρχη επιταγή για προστατευμένο ιδιωτικό βίο.
Οι παρούσες συνθήκες μας παραδίδουν παρωχημένο τον τύπο της πολυκατοικίας που προσδιόρισε τον αστικό βίο στον μεταπολεμικό κόσμο. Οι πολυκατοικίες για λίγους του 1935, εξελίχθηκαν σε πολυκατοικίες για όλους τριάντα χρόνια μετά, και από το 1980 και μετά προσδιόρισαν ακόμη και τα προάστια αλλά και κάθε αστικό κέντρο της χώρας. Η πυκνότητα της δόμησης και η ασφυκτική συνύπαρξη με, συχνά, αθέατους και άγνωστους γείτονες δοκιμάζονται τώρα ως παθογένειες παρωχημένες και ανεπιθύμητες. Η πανδημία θα επιταχύνει ως ρήγμα τον τρόπο που χτίζουμε, τον τρόπο που γειτονεύουμε και τον τρόπο που διεκδικούμε αυτονομία και ιδιωτικότητα. Σήμερα, ένα μεγάλο ποσοστό είναι εγκλωβισμένο στις πυκνές κυψέλες που έχτισε ο μαζικός, μεταπολεμικός κόσμος, όταν οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί και η οικονομική άνοδος της Δύσης ευνοούσαν την πυκνότητα και τη μαζικότητα. Ο κόσμος αλλάζει και πάλι.