Επί της ουσίας, η Ελλάδα βγαίνει κερδισμένη από την πρώτη επικοινωνία του νέου υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν με τον Ελληνα ομόλογό του. Το τηλεφώνημα με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια υπογράμμισε τη στρατηγική συνεργασία με την Ελλάδα και τον ρόλο της χώρας για τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια.
Το τηλεφώνημα επισφράγισε την πρόοδο των περασμένων ετών στις διμερείς σχέσεις, διασφαλίζοντας τη συνέχεια της αμερικανικής πολιτικής, καθώς έδωσε έμφαση στον στρατηγικό διάλογο και στη διαδικασία 3+1, δηλαδή τη συμμετοχή των ΗΠΑ στην τριμερή συνεργασία με την Κύπρο και το Ισραήλ. Επίσης, εξέφρασε το ενδιαφέρον της νέας κυβέρνησης για στενή συνεργασία σε θέματα άμυνας, ενέργειας και σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Τέλος, επιβεβαίωσε τον σταθερό ηγετικό ρόλο της Ελλάδας στην προώθηση της διατλαντικής και ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης των Δυτικών Βαλκανίων, τονίζοντας και την ιστορική σημασία της ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ.
Στον αντίποδα, η επικοινωνία του κ. Μπλίνκεν με τον Μεχμέτ Τσαβούσογλου περιείχε την ξεκάθαρη προτροπή του Αμερικανού ΥΠΕΞ προς την Τουρκία να μη διατηρήσει τους ρωσικούς πυραύλους S-400 στο έδαφός της. Ο ίδιος τόνισε τη σημασία που δίνουν οι Αμερικανοί στους δημοκρατικούς θεσμούς και στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κάτι στο οποίο έδινε δευτερεύουσα σημασία η προηγούμενη αμερικανική κυβέρνηση. Παράλληλα, ο κ. Μπλίνκεν τόνισε το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για συνεργασία στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, για μια πολιτική λύση στη Συρία και την αποκλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Και είναι χαρακτηριστικό ότι το μόνο κοινό σημείο στα δύο τηλεφωνήματα ήταν η υποστήριξη των ΗΠΑ στις διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας. Εχουν όμως και οι εντυπώσεις την αξία τους. Η είδηση του τηλεφωνήματος του Αμερικανού αξιωματούχου με τον κ. Δένδια έγινε γνωστή στους διαπιστευμένους συντάκτες πριν από το τηλεφώνημά του με τον Τσαβούσογλου και ερμηνεύθηκε στην Τουρκία ως σύνταξη των ΗΠΑ με την Ελλάδα. Επισήμως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έβγαλε τις δύο ανακοινώσεις ταυτόχρονα, ενώ ο κ. Μπλίνκεν αναφέρθηκε πρώτα στην επικοινωνία του με τον Τούρκο ομόλογό του. Οι Τούρκοι περίμεναν το τηλεφώνημα από την περασμένη εβδομάδα και όσο αυτό καθυστερούσε τόσο ανέβαιναν οι ρητορικές εξάρσεις στη γείτονα.
Υστερα μάλιστα από τον θάνατο 13 Τούρκων στρατιωτικών που κρατούσαν ομήρους Κούρδοι μαχητές του PKK στο Ιράκ, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε συλλυπητήρια, αλλά κράτησε μία επιφύλαξη σχετικά με το πώς σκοτώθηκαν. Ο Ερντογάν άστραψε και βρόντηξε, χαρακτήρισε την ανακοίνωση σκανδαλώδη και κατηγόρησε τους Αμερικανούς ότι υποστηρίζουν τους τρομοκράτες. Σε μια διπλωματική υποχώρηση, ο Αμερικανός διπλωμάτης επιβεβαίωσε ότι τρομοκράτες του PKK φέρουν την ευθύνη. Στο Τwitter, εκεί όπου εντυπώσεις και ουσία ταυτίζονται, οι Τούρκοι μιλούσαν πάντως για ψυχρό τηλεφώνημα και σημείωναν τον υποβιβασμό της στρατηγικής σχέσης με την Τουρκία σε «διμερή». Δεν θα έπρεπε να ξαφνιάζονται. Οσο περισσότερο δαιμονοποιεί τους Αμερικανούς ο κ. Ερντογάν τόσο πιο συναλλακτική θα γίνεται η σχέση των ΗΠΑ με την Τουρκία. Την ίδια ώρα, ο κ. Μπλίνκεν εξέφραζε τη χαρά του για την επικοινωνία του με τον κ. Δένδια και τη δέσμευσή του για περαιτέρω ενδυνάμωση των σχέσεων, ενώ ο Ελληνας ομόλογός του έγραφε ότι αυτές βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο τους…
* Η κ. Κατερίνα Σώκου είναι Non-Resident Senior Fellow στο Atlantic Council.