Ολοι έχουμε το δικαίωμα να κυκλοφορούμε ελεύθεροι, αλλά για να πιάσει κάποιος τιμόνι απαιτούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Πρέπει να διαβάσει τα σήματα, να δώσει εξετάσεις, να τις περάσει και μετά να βγει στους δρόμους ακολουθώντας κάποιους κανόνες, όπως αυτοί ορίζονται από τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Κάποιοι μπορεί να είναι πολύ αναρχικοί και να θεωρούν τις εξετάσεις «εξουσιαστικό καταναγκασμό». Θα έχουν απόλυτο δίκιο.
Είναι καταναγκασμός («εξουσιαστικός»; «κοινωνικός»; τρέχα γύρευε τώρα…), αλλά αυτό δεν νομιμοποιεί τους αντιρρησίες να γίνονται οδηγοί χωρίς εξετάσεις και όποιον πάρει ο χάρος. Η πιστοποίηση της ικανότητας οδήγησης δεν απαιτείται για την προστασία του οδηγού (σε μια φιλελεύθερη κοινωνία όλοι πρέπει να έχουν το δικαίωμα να διαθέσουν το σώμα τους όπως θέλουν, ακόμη και να το συνθλίψουν στις λαμαρίνες ενός αυτοκινήτου) αλλά για την προστασία τρίτων. Καθένας μπορεί –έστω λόγω άγνοιας– να αυτοκτονήσει, αλλά δεν μπορεί λόγω συνείδησης να σκοτώσει.
Τις τελευταίες ημέρες και με αφορμή την απόφαση του αρχηγού της Πυροσβεστικής να μεταθέσει σε άλλες υπηρεσίες άνδρες των Ειδικών Μονάδων Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ) που δεν έχουν εμβολιαστεί κατά του κορωνοϊού ή δεν έχουν προγραμματίσει τον εμβολιασμό τους μέχρι τις 11 Ιουνίου 2021, ζωήρεψε η συζήτηση για τα δικαιώματα των ανεμβολίαστων και δη των δημοσίων λειτουργών. Ξεσκονίζονται συνταγματικά κιτάπια, ανασύρονται θεωρίες για την απαιτούμενη «συναίνεση σε ιατρική πράξη μετά από ενημέρωση», για τα όρια της «τιμωρίας» των ανεμβολίαστων κ.λπ.
Κατ’ αρχήν δεν πρέπει να μιλάμε για «τιμωρία». Οπως δεν μπορεί να προσληφθεί στην ομάδα δικυκλιστών της Αστυνομίας κάποιος που για λόγους συνείδησης αρνείται τον καταναγκασμό των εξετάσεων οδήγησης, έτσι και εκείνοι που εκ των πραγμάτων έρχονται σε επαφή με τους πολίτες για να τους σώσουν πρέπει να έχουν κάποια προαπαιτούμενα, ένα εκ των οποίων πρέπει να είναι ο εμβολιασμός. Ποια ωφέλεια θα προσφέρουν σε έναν ηλικιωμένο αν τον σώσουν από μια φωτιά και του κολλήσουν κορωνοϊό;
Δεύτερον, αν η νόσος δεν ήταν λοιμώδης θα μπορούσαμε να συζητήσουμε για «συναίνεση σε ιατρική πράξη μετά από ενημέρωση». Ολοι έχουν το δικαίωμα να μην εμβολιαστούν, αλλά δεν μπορεί να υποχρεώνονται οι πολίτες να έρχονται σε επαφή μαζί τους.
Εδώ μπαίνει ένας τρίτος παράγοντας που περνά απαρατήρητος. Οι περισσότερες υπηρεσίες του κράτους είναι μονοπωλιακές. Ο πολίτης δεν μπορεί να διαλέξει μια Πυροσβεστική πλήρως εμβολιασμένων αντί μιας δεύτερης, ας πούμε πιο «χαλαρής», ώστε να είναι «ελεύθερος να επιλέξει» τον βαθμό ρίσκου που θέλει να πάρει. Αν ένας πολίτης υποψιαστεί ότι κάποιο εστιατόριο δεν τηρεί με σχολαστική αυστηρότητα τα υγειονομικά πρωτόκολλα μπορεί να πάει στο παραδίπλα. Η EMAK είναι μία και υποχρεωτική.
Εκτός από τα δικαιώματα των δημοσίων υπαλλήλων, υπάρχουν και τα δικαιώματα εκείνων που τους πληρώνουν. Είναι φυσιολογικό ότι οι περισσότεροι φορολογούμενοι, όσοι τουλάχιστον έχουν σώας τα φρένας, που πληρώνουν υποχρεωτικώς για να λάβουν μονοπωλιακώς κάποια υπηρεσία θα θέλουν να ελαχιστοποιήσουν το ρίσκο ανεπιθύμητων παρενεργειών. Το δικαίωμα κάποιου να μην εμβολιαστεί είναι αδιαμφισβήτητο, αλλά όχι σε δημόσια υπηρεσία, και το «δημόσια» υπογραμμισμένο…