Τον Φεβρουάριο του 2004 ένας ξαφνικός χιονιάς «έκοψε την Ελλάδα στα δύο», όπως συνηθίζουν να λένε τα ΜΜΕ κάθε φορά που (για οποιονδήποτε λόγο) κλείνει η εθνική οδός. Ο κλαυθμός των ρεπόρτερ ήταν μεγαλύτερος από εκείνον των –λίγο έξω από την Αθήνα– εγκλωβισμένων οδηγών και, με μια κυβέρνηση σε αποδρομή, πολλοί σχολιαστές εμφάνιζαν τις ευθύνες της πολιτείας τεράστιες.
Η επόμενη κυβέρνηση, που θα μένει στην Ιστορία για το χουβαρνταλίκι της, αντέδρασε… απλόχερα. Ετσι, η πιο νότια πρωτεύουσα της ευρωπαϊκής ηπείρου περικυκλώθηκε από εκχιονιστικούς σταθμούς. Μέχρι το 37ο χλμ. της εθνικής οδού Αθηνών-Λαμίας είναι σταθμευμένα 21 οχήματα· εκχιονιστικά, φορτωτές κ.λπ. Βρίσκονται «σε αυξημένη ετοιμότητα», όπως πληροφορεί το τελευταίο «τεύχος χαρτών αποχιονισμού» της Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας. Χειμώνα, καλοκαίρι, φανταζόμαστε. Βεβαίως κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια, που χιονίζει πέριξ της Αττικής, η εθνική πάλι κλείνει, αλλά αυτό είναι από άλλο ανέκδοτο, εκείνο που καταλήγει: «πάντως από οργάνωση σκίζουμε…».
Αυτό είναι η μία όψη της ανορθολογικής διαχείρισης των υποδομών του κράτους. Μια άλλη όψη αποκαλύφθηκε την περασμένη εβδομάδα και αφορούσε την τύχη των 18 κλινών που δώρισε η Επιτροπή «Ελλάδα 2021» στη Γ΄ ΜΕΘ του νοσοκομείου «Γ. Παπανικολάου». Εγκαινιάστηκαν τον περασμένο Απρίλιο από τον πρωθυπουργό, δούλεψαν κατά το ήμισυ με το υπάρχον προσωπικό για ενάμιση μήνα και μετά ξαναμπήκαν στο κουτί. Χρειάστηκε η δηκτική αντίδραση της κ. Γιάννας Αγγελοπούλου για να ευαισθητοποιηθεί η κυβέρνηση και να ανακοινωθεί από τον υπουργό Υγείας Θάνο Πλεύρη και ότι «η έγκριση της προκήρυξης για τις συγκεκριμένες κλίνες ΜΕΘ αλλά και γενικότερα η έγκριση για τις προσλήψεις θα έχει υπογραφή από εμένα την επόμενη εβδομάδα» (7.9.2021). Μακάρι, αλλά ας κρατάμε μικρό καλάθι.
Στην περίπτωση των ΜΕΘ, έχουμε έλλειμμα υποδομών. Είχαμε και προ πανδημίας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΠΟΥ, το 2014 η Ελλάδα είχε 346 «Acute care» κλίνες ανά 100.000 κατοίκους όταν ο μέσος όρος του Ε.Ε. ήταν 394/100.000. Τα πράγματα δεν είναι τραγικά, όπως λέει η εκάστοτε αντιπολιτευτική μούσα (στην Ιταλία ο ίδιος δείκτης ήταν 275, στην Ισπανία 239 κ.λπ.) και ίσως κάποιοι κακεντρεχείς να πουν «κάθε εμπόδιο για καλό», αφού η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό θανάτων ασθενών στις ΜΕΘ. Προ πανδημίας…
Αποδεικνύεται, όμως, ότι και στις αναγκαίες υποδομές το κεντρικό κράτος είναι ανορθολογικό: αλλού πλεονάζουν και αλλού υπολείπονται. Αυτό από μια άποψη έπρεπε να είναι αναμενόμενο, αφού ισχύει το «πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης». Ενα κράτος που θέλει να τα κάνει όλα, λογικώς δεν θα κάνει τίποτε καλά· ούτε τα μικρά που έπρεπε να κάνουν άλλοι ούτε τα μεγάλα που πρέπει να κάνει αυτό. Π.χ., τώρα ο κ. Μάκης Βορίδης εξήγγειλε τροπολογία με την οποία θα ζητείται άδεια από το υπουργείο Εσωτερικών για τις σημαίες που θα κυματίζουν στα δημαρχεία. Δηλαδή θα γίνει νομοπαρασκευαστική επιτροπή, συζήτηση στο υπουργικό συμβούλιο, διαμάχη στη Βουλή και μετά θα υπάρχει ειδική υπηρεσία στο υπουργείο που θα ασχολείται με το χρώμα των πανιών που θα κρεμάσει ο δήμαρχος της Δώθε Παναγιάς. Με τόση δουλειά που έχει η κυβέρνηση για τα μικρά, πού να προλάβει τα μεγάλα, όπως οι ΜΕΘ;