Πότε είχε δίκιο η κυβέρνηση; Οταν –διστακτικά, διά του υπουργού Υγείας Θάνου Πλεύρη, και κατηγορηματικά, διά εκπροσώπου της– προεξοφλούσε τα υποχρεωτικά τεστ; Ή την επομένη που –διά του πρωθυπουργού– τα απέσυρε;
Είναι τελικά υγειονομικώς αναγκαίος ο έλεγχος όλου του πληθυσμού – ή έστω εκείνων που σκοπεύουν να συγχρωτισθούν; Ή δεν είναι;
Η εξήγηση που δινόταν εκ των υστέρων είναι ότι το μέτρο απειλούσε να προκαλέσει περισσότερη ζημιά παρά όφελος. Γιατί;
Πρώτον, δεν θα ήταν καθολικός ο έλεγχος, όπως θα έπρεπε. Δεν θα επιβαλλόταν, ας πούμε, τεστ πριν από ένα οικιακό πάρτι, όπου οι συνθήκες δυνητικής μετάδοσης δεν διαφέρουν από εκείνες που επικρατούν σε ένα κέντρο διασκέδασης.
Δεύτερον, η κυβέρνηση θα κινδύνευε να αποξενώσει αυτούς στους οποίους βασίζεται για να αναχαιτίσει το πέμπτο κύμα: τους εμβολιασμένους.
Πώς να πείσεις τον εμβολιασμένο ότι ακόμη κινδυνεύει;
Ολη η εκστρατεία κατά της πανδημίας τον τελευταίο χρόνο έχει βασιστεί στη διάκριση εμβολιασμένων – ανεμβολίαστων. Οι πρώτοι ακούν συνέχεια ότι έχουν κάνει το κοινωνικό τους χρέος και γι’ αυτό ανακτούν τις ελευθερίες τους. Το 70% αυτής της πλειοψηφικής ομάδας έχει ήδη ανταποκριθεί στην έκκληση να εμβολιαστεί με την τρίτη δόση. Η επιβολή του τεστ –παρότι αμελητέα οικονομικά– θα μπορούσε να προκαλέσει απροθυμία που δεν θα ήταν άμοιρη υγειονομικών παρενεργειών.
Μήπως η κυβέρνηση φοβήθηκε απλώς το πολιτικό κόστος; Μήπως πήρε πάλι μια «πολιτική» απόφαση; Η πείρα μέχρι σήμερα έχει δείξει ότι η υγειονομική πολιτική μπορεί να βασίζεται σε υγειονομικά δεδομένα, αλλά στο τέλος παραμένει πολιτική – όχι με την κακή έννοια. Αυτοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις πρέπει, μεταξύ άλλων, να σταθμίζουν και κατά πόσον αυτές μπορούν να τύχουν συμμόρφωσης. Διαφορετικά δεν θα τελεσφορήσουν.
Η επιβολή του τεστ στους εμβολιασμένους δικαιολογούνταν υγειονομικά – λόγω της βέβαιης επέλασης της νέας μετάλλαξης. Πολιτικά όμως δεν περνούσε. Πράγμα που σημαίνει ότι η κυβέρνηση αισθάνεται πως δεν μπορεί να καθοδηγήσει ούτε το δικό της, σώφρον ακροατήριο στην αυξημένη άμυνα κατά της «Ομικρον».
Δεν συμβαίνει μόνο στη δική μας κυβέρνηση. Η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, που επρόκειτο να κρατήσει για δυο-τρεις μήνες το πολύ, δεν είναι έκτακτη. Είναι πια απλώς η κατάσταση. Ο ιός έπρεπε να είχε ονομαστεί σισυφοϊός. Οσα την άνοιξη του 2020 έμοιαζαν αυτονόητα, τώρα είναι αφόρητα. Γι’ αυτό και το lockdown αποκλείεται με τέτοια κατηγορηματικότητα. «Ακόμη κι αν το αποφασίσουμε, ποιος θα το εφαρμόσει;» λένε.
Αυτή η κυκλική δοκιμασία έχει προκαλέσει αμοιβαία εξάντληση. Η κοινωνία είναι πια πολύ δύσκολο να πειστεί. Η κυβέρνηση είναι πολύ δύσκολο να πείσει.