Βράδυ στο κέντρο της Αθήνας. Το μποτιλιάρισμα απερίγραπτο. Εγκλωβισμένη στο αυτοκίνητό μου, όπως εκατοντάδες άλλοι οδηγοί, βλέπω τις εναλλαγές στα χρώματα των φαναριών να μη φέρνουν την παραμικρή βελτίωση στην ακινησία μας.
Δίπλα μου ένα θηριώδες τζιπ. Η οδηγός, νέα γυναίκα, αν και ολομόναχη στο όχημα, φοράει μάσκα αυξημένης προστασίας και πλαστικά γάντια. Τα χέρια της σφίγγουν το τιμόνι, το κεφάλι της είναι ακίνητο, σαν να κρατάει την αναπνοή της.
Δυναμώνω την ένταση στο ραδιόφωνο και κοιτώ τριγύρω. Μια κίνηση τραβάει το βλέμμα μου. Σε μία από τις πολυκατοικίες που υψώνονται στο βάθος του δρόμου, ένα διαμέρισμα είναι κατάφωτο. Η πλατιά τζαμαρία του επιτρέπει τη θέαση στο εσωτερικό του. Βλέπω το μεγάλο σαλόνι και την τραπεζαρία, τους τοίχους καλυμμένους με βιβλία κι έναν ψηλόλιγνο άντρα να περπατάει βιαστικά. Στην αρχή νομίζω ότι βαδίζει από τη μια άκρη του δωματίου στην άλλη, όμως όχι, εκείνος κάνει κύκλους γύρω από τα έπιπλα. Ξανά και ξανά, σκυφτός. Χωρίς να σταματάει ούτε στιγμή. Μέχρι το «ποτάμι των λαμαρίνων» να με πάει παρακάτω και να τον χάσω από τα μάτια μου, έχω μετρήσει σχεδόν δέκα κύκλους.
Δύο χρόνια πανδημίας και το αποτύπωμά της στον ψυχισμό μας γίνεται ολοένα και πιο έντονο. Οι ρωγμές βαθαίνουν. Γύρω μας άνθρωποι κουρασμένοι, φοβισμένοι, απελπισμένοι, γεμάτοι ανυπομονησία να επιστρέψουν σε όλα τα γνώριμα και οικεία που στερούνται, να ξανανιώσουν ασφάλεια. Κάποιοι έχουν δίπλα τους συγγενείς και φίλους, έστω το ίδιο φοβισμένους, να τους στηρίζουν, να τους βοηθούν να μείνουν όρθιοι. Το έγραψε, άλλωστε, τόσο εύστοχα ο μέγας Ουμπέρτο Εκο: «Τίποτε δεν δίνει σ’ έναν φοβισμένο άνθρωπο περισσότερο κουράγιο από τον φόβο ενός άλλου». Κάποιοι άλλοι, όμως, δεν είναι τόσο τυχεροί. Η ζωή το έφερε να είναι μόνοι. Ή αδύναμοι. Ή και τα δύο. Και η μοναξιά μεγεθύνει την ψυχική αδυναμία. Τα αρνητικά συναισθήματα γίνονται κουκούλι και σε τυλίγουν ασφυκτικά.
Αυτές τις μέρες ας σκεφτούμε αυτούς τους ανθρώπους, που τους έχει λυγίσει ο φόβος. Τον ηλικιωμένο γείτονα που δεν έχει παιδιά. Τον μοναχικό συνάδελφο. Τον συγγενή που ξέρουμε ότι περνάει δύσκολα. Ενα τηλεφώνημα, μια καθησυχαστική κουβέντα, ίσως τους ανοίξουν μια χαραμάδα φωτός. Θα είναι το πιο πολύτιμο, πιο ουσιαστικό δώρο που μπορούμε να κάνουμε αυτή την Πρωτοχρονιά.