Αντιδρώντας στο άρθρο της περασμένης Κυριακής, όπου γράφαμε ότι «τα 47 ευρώ που διαμόρφωσε ο υπουργός Ανάπτυξης για τα PCR test στην Ελλάδα είναι αποτυχία σε σχέση με τα 25 ευρώ της Κύπρου» («Καθημερινή» 9.1.2022), ο κ. Αδωνις Γεωργιάδης μάς διεμήνυσε ότι «το πλαφόν στην Ελλάδα είναι 47 ευρώ και στην Κύπρο 55 ευρώ».
Αυτό μπορεί να είναι αληθές, αλλά δεν εξηγεί το γεγονός ότι η ίδια αλυσίδα διαγνωστικών κέντρων χρέωνε το τεστ στην Ελλάδα 60 ευρώ (με πλαφόν 60) και στην Κύπρο 25 ευρώ, όταν το πλαφόν εκεί ήταν 55. Δεν εξηγείται ούτε με όρους αγοράς, αφού η Κύπρος είναι μικρότερη της Ελλάδος και συνεπώς ο ανταγωνισμός λιγότερος. Δεν εξηγεί επίσης το γεγονός ότι ο Δήμος Συκεών στη Θεσσαλονίκη πέτυχε 27 ευρώ, ο Δήμος Χαλανδρίου 25 ευρώ, ενώ ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης εξασφάλισε 28 ευρώ για το κάθε τεστ.
Αυτό όμως το ακριβό (για την πλειονότητα των καταναλωτών) μπέρδεμα με τις τιμές των PCR test, μας επιτρέπει να βγάλουμε ορισμένα συμπεράσματα. Πρώτον: Η κρατική παρέμβαση στις τιμές απέτυχε παντού. Απέτυχε και στην Κύπρο που κατάφερε να έχει 25 ευρώ, αντί των 55 που είχε ορίσει το κράτος, απέτυχε και στην Ελλάδα, όπου παραμένει το χάσμα τιμών με την Κύπρο. Το ίδιο τεστ της ίδιας αλυσίδας τώρα στην Ελλάδα είναι 47 ευρώ, με πλαφόν τα 47, και στην Κύπρο 25 ευρώ με πλαφόν 55. Αλλοι παράγοντες διαμορφώνουν εδώ τις τιμές και ίσως η Επιτροπή Ανταγωνισμού να ξέρει κάτι.
Το δεύτερο είναι ότι, παρά τα όσα μυθολογικά λέγονται για τις αποκεντρωμένες δομές, βλέπουμε ότι οι δήμοι –ακόμη και οι σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων– τα καταφέρνουν καλύτερα από το «σούπερ, ντούπερ και ουάου» κεντρικό κράτος. Παρά το ισχνό τους μέγεθος πετυχαίνουν περισσότερα, και αυτό για δύο λόγους. Πρώτον: Οι δήμαρχοι κυκλοφορούν στα ίδια καφενεία με τους δημότες τους και κινδυνεύουν να τους πιάσουν οι πολίτες από τον γιακά, αν έβλεπαν τεστ των 60 ευρώ. Τον κ. Γεωργιάδη τον βλέπουν μόνο στην τηλεόραση.
Δεύτερον και κυριότερον: Το πλαφόν είναι ο μέγιστος κοινός παρονομαστής στη χώρα, διότι όπως είπε ο υπουργός, «αν πηγαίναμε στα 30 ευρώ θα επιβίωναν μόνο οι 4-5 μεγάλες αλυσίδες, θα έκλειναν όλα τα μικρά εργαστήρια» (ΕΡΑ 5/1/2022). Τώρα και οι μεγάλες αλυσίδες χρεώνουν 47 ευρώ, ενώ δεν ξέρουμε πόσα μικρά εργαστήρια έκλεισαν μετά τη μείωση κάτω των 60 ευρώ. Δικαιώνεται όμως ο Τζ. Κ. Γκάλμπρεϊθ που κάποτε διεμήνυσε στον Τζον Φ. Κένεντι «θα διαπιστώσεις ότι το κράτος είναι ένας μηχανισμός που ενώ αποτυγχάνει στα μικρά, αποτυγχάνει και στα μεγάλα». Σήμερα θα έλεγε ότι «μπορεί το κεντρικό κράτος να αποτυγχάνει στα 60 ευρώ, αποτυγχάνει και στα 47 ευρώ»…