Είχαμε, λέει, να στείλουμε στρατιωτικό υλικό σε ξένη σύγκρουση από την Κορέα. Με αυτή την ιστορική αναφορά δικαιολόγησε ο Γιώργος Κατρούγκαλος τη διαφωνία του ΣΥΡΙΖΑ κατά της αποστολής οπλισμού στην Ουκρανία.
Οχι, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών δεν συνέκρινε ευθέως τον παρόντα πόλεμο με μια ψυχροπολεμική αναμέτρηση, στην οποία η υποτελής Ελλάς προσδένεται στο άρμα μιας υπερδύναμης. Οχι, η αξιωματική αντιπολίτευση δεν ζητάει ουδετερότητα στο Ουκρανικό.
Η συριζαϊκή αντίθεση στην αποστολή στρατιωτικής βοήθειας θα μπορούσε να εκληφθεί απλώς ως απόπειρα να ασκηθεί αντιπολίτευση «αποχρώσεων» στην εξωτερική πολιτική. Να βρεθεί ένα «αλλά» στην εθνική γραμμή, προκειμένου να μη φανεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ευθυγραμμίζεται εντελώς με την κυβέρνηση.
Και να ικανοποιηθεί έτσι το μέρος του κομματικού ακροατηρίου που ακόμη σκέφτεται με όρους του προηγούμενου αιώνα· το μέρος εκείνο που νομίζει ότι στην Ουκρανία συγκρούονται «δύο ιμπεριαλισμοί» – Ρώσοι κι Αμερικανοί.
Επρεπε η Ελλάδα να στείλει στην Ουκρανία μόνο γάζες;
Ο ΣΥΡΙΖΑ έτσι «κουτουλάει» με τη δική του γραμμή στην εξωτερική πολιτική. Τον περασμένο Οκτώβριο καταψήφισε την ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία με το σκεπτικό ότι η ρήτρα αμυντικής συνδρομής ήταν πολύ ανίσχυρη. Κάλυπτε, έλεγαν, μόνο τη στενή κυριαρχία και όχι τα παράγωγα δικαιώματα. Αξιώνουμε δηλαδή δεσμευτικές συμμαχίες στον βαθμό που οι σύμμαχοι να υποχρεώνονται να πολεμήσουν με εμάς, ακόμη κι αν αμφισβητηθεί η ΑΟΖ μας. Ενώ όταν οι άλλοι τρώνε βόμβες, εμείς είμαστε διατεθειμένοι να στείλουμε μόνο γάζες.
Ο Κατρούγκαλος θα απαντούσε πιθανότατα ότι συγκρίνουμε ανόμοια πράγματα. Οτι η Ουκρανία δεν είναι μέλος της Ε.Ε. Οτι ο πόλεμος εκεί είναι μεταξύ τρίτων. Είπαμε. Αντίπαλοι ιμπεριαλισμοί. Εμείς πρέπει να είμαστε υπεράνω. Με την ειρήνη.
Αυτή όμως θα ήταν μια απάντηση μόνο για τους τύπους. Μια απάντηση από την οποία θα διέφευγε η ριζική αλλαγή που συντελείται στην Ευρώπη τα τελευταία εικοσιτετράωρα. Η Ε.Ε. δεν είναι πια η «γεωπολιτικώς αμήχανη» οντότητα που η Αριστερά έχει μάθει στερεοτυπικά να μοιρολογεί. Χάρη στην ωμότητα του Πούτιν, οι δημοκρατίες της Ε.Ε. συνειδητοποιούν ότι πρέπει να απαντήσουν με τρόπο ανάλογο της οικονομικής τους ισχύος στις αυταρχικές δυνάμεις που τις υπονομεύουν. Πρέπει δηλαδή να κάνουν ό,τι τους ζητάει η Ελλάδα τα τελευταία σαράντα χρόνια.
Το θέμα είναι, λέει ο Κατρούγκαλος, «τι είδους Ελλάδα θέλουμε να εμφανίζουμε» στον κόσμο. Θέλουμε σε μια Ευρώπη που αφυπνίζεται και συσπειρώνεται να εμφανίζουμε μια Ελλάδα απρόθυμη; Θέλουμε τώρα που το ευρωπαϊκό εγχείρημα σπρώχνεται από την Ιστορία να αλλάξει φάση· τώρα που παίρνει την τροπή στην οποία πάντα θέλαμε, ως συνοριακή χώρα, να το στρέψουμε, εμείς να μείνουμε στην εξέδρα; Τι «είδους» εταίρος θα ήταν μια Ελλάδα που απαιτεί ρήτρες για τη δική της ασφάλεια, αλλά στην ανάγκη των άλλων ψάχνει αντιπολεμική ντουλάπα να κρυφτεί;