Πριν από δύο ημέρες, το Ινστιτούτο Allensbach διενήργησε δημοσκόπηση για λογαριασμό της FAZ σχετικά με τα όρια στα οποία μπορεί να φτάσει η υποστήριξη των Γερμανών στην Ουκρανία. Στο καθοριστικό ερώτημα «μπορούμε να ξεπαγιάσουμε για την ελευθερία», μόνο το 24% απάντησε καταφατικά, ενώ το 57% ζήτησε να συνεχιστεί κανονικά η ροή φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Είναι δεδομένο πως οι ευρωπαϊκές κοινωνίες δεν είναι πολεμικές κοινωνίες. Δεν έχουν μάθει να ζουν στις στερήσεις, δεν θέλουν να αποχωριστούν τις ανέσεις τους. Οι δημοκρατικές ευαισθησίες των Eυρωπαίων πολιτών φτάνουν μέχρι του σημείου που θίγεται το επίπεδο της καθημερινότητάς τους. Δεν αξιολογώ, διαπιστώνω.
Στην προκειμένη περίπτωση, η αλληλεγγύη προς τον ουκρανικό λαό δεν μπορεί να επηρεάζει τον τρόπο ζωής του μέσου Γερμανού. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, οι ερωτηθέντες ήταν αδιάφοροι αν, με την αγορά φυσικού αερίου από τη Ρωσία, χρηματοδοτούν την εισβολή στην Ουκρανία. Eνα 24% όμως, πλήρως συνειδητοποιημένο, δήλωσε πρόθυμο να καταβάλει το τίμημα της συμπαράστασης προς τον ουκρανικό λαό. Δεδομένων των συνθηκών και της διακύβευσης του ερωτήματος, είναι αρκετά σημαντικό αυτό το ποσοστό. Δεn γνωρίζω τι απαντήσεις θα έδιναν οι Eλληνες πολίτες σε ανάλογη έρευνα. Θα είχε ενδιαφέρον. Οι δυτικές κοινωνίες, συγκριτικά, είναι κοινωνίες της ευμάρειας και των δημοκρατικών δικαιωμάτων. Eχοντας λύσει τα βασικά προβλήματα της οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης, μέσα σε καθεστώς ελεύθερης κυκλοφορίας των ιδεών, είναι επόμενο να κινούνται μακράν από τη ρήση του Περικλή «φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας». Καταναλώνoνται φαιά ουσία και εργατοώρες, π.χ. αν στα άρθρα που προσδιορίζουν το φύλο των ανθρώπων θα πρέπει να προστεθεί δίπλα στο «ο» και στο «η» και το «το», και αν ο Τζέφερσον ήταν ρατσιστής ή όχι. Οι δυτικές κοινωνίες έχουν χάσει την κατεύθυνσή τους, τη στιγμή που στην Ανατολή ξεπροβάλλουν τέρατα τα οποία ισοπεδώνουν τα πάντα, δεν λογοδοτούν πουθενά, δεν σέβονται τίποτα. Είτε λέγονται Ρωσία είτε Κίνα. Οι δυτικές κοινωνίες, κουρασμένες και «φλώρικες», αδυνατούν να συλλάβουν το μέγεθος της απειλής, αν κρίνω από το αποτέλεσμα της προαναφερθείσας δημοσκόπησης. Δυστυχώς, όταν θα συνειδητοποιήσουμε τι έρχεται, θα έχει ήδη έρθει.