Τι σημασία έχει μια Κεντρική Επιτροπή; Τι μας λέει για το κόμμα που την εκλέγει; Στο παλιό ΠΑΣΟΚ οι φατρίες για την Κεντρική Επιτροπή είχαν αντιπροσωπευτικό βάθος – δεν εκπροσωπούσαν μόνο τη λαχτάρα για τη νομή της εσωκομματικής εξουσίας. Στο αναβαπτισμένο ΠΑΣΟΚ λένε ότι δεν υπήρχε τέτοια πόλωση. Οι γραμμές ήταν μαλακές. Εξ ου και δεύτερος –πίσω από τον εκλεκτό του προέδρου και προαλειφόμενο για γραμματέα, Ανδρέα Σπυρόπουλο– εξελέγη ο απερχόμενος γραμματέας Μανώλης Χριστοδουλάκης.
Το εσωκομματικό ατυχηματάκι –μια μικρή ρωγμή στη μονολιθική προεδρική κυριαρχία– μπαζώθηκε με τη δικαιολογία ότι στη βιτρίνα του κόμματος προωθήθηκε η νέα γενιά, κι ας συγκατοικεί στις πρώτες θέσεις με τους βετεράνους του παπανδρεϊσμού. Δημογραφικά τουλάχιστον, η βιτρίνα έχει τον χαρακτήρα fraternity της ΠΑΣΠ, με προϊόντα του φοιτητικού συνδικαλισμού της γενιάς του Ανδρουλάκη.
Αν ξεπεράσει κανείς την απουσία των γυναικών, τις οποίες η γραμμή προσπέρασε επειδή τις ευνοεί η ποσόστωση, ο μέσος όρος ηλικίας όντως πέφτει. Τι δείχνει όμως για το ηλικιακώς ανανεωμένο κόμμα ότι τη φράση που ξεχώρισε από τη συνεδριακή εθιμοτυπία, και συζητήθηκε περισσότερο εκτός συνεδρίου, την είπε ένας 85χρονος;
Εντάξει, η ομιλία του Απόστολου Κακλαμάνη μπορεί να οφείλει τον αντίκτυπό της στην ωμότητα της μεταφοράς – για τα «βυτιοφόρα» που άδειασαν «τον απόπατο» του ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ. Ανάλογο σκεπτικό όμως ανέπτυξε και ο πρόεδρος του κόμματος, όταν μίλησε για γενίτσαρους.
Η βιτρίνα των νέων και ο αντίκτυπος του παλιού.
Πόση αλήθεια μένει από αυτό το ανάθεμα αν αφαιρέσεις τον οπαδικό ζήλο; Εφυγε από το ΠΑΣΟΚ μόνο μια δράκα αμοραλιστών που διψούσαν για εξουσία; Ή έφυγαν πρώτοι οι χιλιάδες ψηφοφόροι; Κι αυτή την εκλογική πελατεία, που μετανάστευσε απότομα και μαζικά, ποιος την είχε διαπλάσει έτσι ώστε να εγκαταλείψει το πλοίο μόλις τελείωσε το τυρί; Ποιος ευθύνεται για την πολιτική της διαπαιδαγώγηση;
Αν υπήρχαν «ποντικοί» στο παλιό ΠΑΣΟΚ, δεν ήταν λίγοι περίοπτοι. Αν τους συνείχε κουλτούρα τυροφάγου, δεν τους την ενστάλαξε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Η ποντικολογία έχει ενδιαφέρον, αλλά όχι για το παρελθόν. Οι αιτίες της συρρίκνωσης του ΠΑΣΟΚ έχουν μάλλον υπεραναλυθεί. Η συζήτηση είναι ενδιαφέρουσα κυρίως για τον τρόπο που το νυν ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να επανασυνδεθεί με την παλιά του βάση.
Πώς αντιλαμβάνονται οι σαραντάρηδες της νέας ηγετικής ομάδας αυτή τη βάση; Και πώς θα δοκιμάσουν να τη δελεάσουν; Είναι οι ψηφοφόροι που έφυγαν τόσο στατικοί ώστε να αρκεί για τον επαναπατρισμό τους η παλινόρθωση των συμβόλων της κομματικής ορθοδοξίας; Ή έχουν περάσει –όπως φαντάζεται ο Βενιζέλος– «από ένα σημείο κόπωσης και ωριμότητας» που τους καθιστά ανεπίδεκτους στην παλιά γλώσσα;
Θα φανεί. Η πολιτική ηλικία φαίνεται στη γλώσσα.