Ποιος Ερντογάν είναι ο αυθεντικός; Ο Ερντογάν της κυβέρνησης, που έκανε κωλοτούμπα, καταπίνοντας στη μοναχική, εναέρια στροφή του ενώπιον των συμμάχων όλες τις αξιώσεις του; Ή ο Ερντογάν του ΣΥΡΙΖΑ, που δικαιώθηκε για τον τυχοδιωκτισμό του, παίρνοντας τα πάντα εις βάρος της «προβλέψιμης» και πειθήνιας Ελλάδας;
Για να βρεθεί ο αυθεντικός Ερντογάν, θα πρέπει πρώτα ο ίδιος να συμφωνεί με τον εαυτό του. Η διγλωσσία –και τριγλωσσία– όμως είναι συστατικό του στροβιλισμού που εξασκεί ως «διπλωματία» ο Τούρκος πρόεδρος.
Οι Ερντογάν είναι τόσοι, όσα και τα ακροατήριά τους. Αλλος ήταν με τον Στόλτενμπεργκ και τους Σκανδιναβούς. Αλλος με τον Μπάιντεν. Αλλος μετά τον Μπάιντεν.
Δεν πρόκειται ακριβώς για κυκλοθυμία. Αυτό που μοιάζει με κυκλοθυμία, είναι οι δερβίσικοι κύκλοι μιας εσωτερικής πολιτικής που εξωτερικεύεται εκτός συνόρων. Είναι μια εκστρατεία προσωπικής αυτοσυντήρησης που εκτυλίσσεται στη διεθνή σκηνή.
Πού είναι το νέο; Δεν είναι αυτός ο ρυθμός του Ερντογάν τουλάχιστον τα τελευταία έξι χρόνια – μετά την απόπειρα πραξικοπήματος; Αν υπάρχει κάτι νέο, είναι οι κινήσεις της ελληνικής εσωτερικής πολιτικής, που έδειξε να ακολουθεί τις ημέρες της συνόδου στη Μαδρίτη τον ίλιγγο του δερβίση.
Εκείνος στροβιλίζεται κι εμείς ακολουθούμε.
Κυβέρνηση και αντιπολίτευση έδειξαν να ακολουθούν τις κινήσεις εντυπωσιασμού του «ταραξία» του ΝΑΤΟ – σαν να μην μπορούσαν να διαβάσουν ότι πρόκειται για θέατρο. Σαν να ήταν καταδικασμένη η Αθήνα να αμύνεται στο θέατρο με θέατρο.
Κανείς στη Συμμαχία δεν είπε ποτέ ότι θέλει να αποβάλει την Τουρκία επειδή είναι αναξιόπιστη. Κανείς στην Ουάσιγκτον δεν είπε ότι θα της επιβάλει εμπάργκο και δεν θα της πουλάει όπλα. Κανείς δεν θέλει να σκέφτεται ένα μέλλον, όπου ο Ερντογάν έχει κόψει τελείως τον χαλινό, και γίνεται «βομβιστής αυτοκτονίας» και φορέας των σκοπιμοτήτων του Πούτιν.
Η γηπεδική ανάγνωση –«θα γυρνούσα με τα πόδια από τη Μαδρίτη, αν ήμουν εγώ πρωθυπουργός»– υπερβαίνει, πάντως, ακόμη και τα όρια του συγγνωστού προεκλογικού πυρετού. Η συνθηματολογία αυτή απειλεί να επιδεινώσει την αστάθεια της διπλής κάλπης με μια εθνικολαϊκιστική πίεση συριζανελικής κοπής για «θεαματικές» κινήσεις. Ο Ερντογάν θα εξακολουθήσει να παίζει με τα νεύρα μας. Και μπορεί να τα βρει προεκλογικώς εύθραυστα.
Υπήρχε μια οδηγία που έδινε, λέει, ο πρόεδρος Ομπάμα, όταν κάποιοι σύμβουλοί του εισηγούνταν κινήσεις γοήτρου στην εξωτερική πολιτική – κινήσεις τάχα εξαργυρώσιμες στο εσωτερικό πολιτικό ταμείο: «Don’t do stupid shit», τους έλεγε. Σε μια ανάρμοστα καθωσπρέπει μετάφραση, θα λέγαμε: Μην κάνεις ποτέ κάτι στα εξωτερικά, απλώς για να φανεί ότι το κάνεις.
Μην κάνεις, αυτό που κάνει ο Ερντογάν.