Η βασίλισσα άλλαξε κανάλι

2' 3" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Είναι γνωστό πως στη Βρετανία δεν έπιασαν ποτέ κατεξοχήν ευρωπαϊκά (ηπειρωτικά, κατά τους Βρετανούς) καλλιτεχνικά κινήματα όπως ο σουρεαλισμός. Οπως δεν έπιασε το φιλοσοφικό κίνημα του υπαρξισμού – με εξαίρεση έναν μοναχικό και αποσυνάγωγο Αγγλο συγγραφέα, που εμφανίστηκε με ένα βρόντο το 1956 ως ο «Βρετανός υπαρξιστής», τον Κόλιν Ουίλσον (αργότερα έπεσε σε ανυποληψία, καθώς ασχολήθηκε με την παραψυχολογία).

Παραήταν τετράγωνοι οι Βρετανοί για το παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης; Οχι ακριβώς. Η δική τους «υπερρεαλιστική» παράδοση είναι το περίφημο nonsense, η ανοησία, το ά-λογο. Για παράδειγμα, ο Λιούις Κάρολ με τις περιπέτειες της Αλίκης σε παράλληλα σύμπαντα. Η γνωστή αποστροφή της Αλίκης όταν βλέπει τον Γάτο του Τσέσαϊρ να εξαφανίζεται αφήνοντας πίσω του μόνο το χαμόγελό του («έχω ξαναδεί γάτο χωρίς χαμόγελο, αλλά χαμόγελο χωρίς γάτο πρώτη φορά βλέπω») σε κάνει να γελάς χωρίς να ξέρεις ακριβώς γιατί.

Την πενταετία 1969-1974, στο BBC άνθησε για πρώτη φορά το –τηλεοπτικό μόνον ακόμα– Ιπτάμενο Τσίρκο των Μόντι Πάιθον. Ισως ο ορισμός του βρετανικού nonsense, που εσφαλμένα οι περισσότεροι ορίζαμε ως «σουρεαλιστικό». Επρόκειτο για ανατρεπτικά αριστουργήματα που τραβούσαν τον βρετανικό (αυτο)σαρκασμό σε δυσθεώρητα ύψη και… ακραία άκρα.

Σε ένα από αυτά τα φοβερά επεισόδια, οι Μόντι Πάιθον ανακοινώνουν πως έχουν από το BBC την πληροφορία πως το σημερινό επεισόδιο (υποτίθεται πως) «πρόκειται να παρακολουθήσει η Αυτής Εξοχότης η βασίλισσα Ελισάβετ», κάτι που σήμαινε πως μόλις λάμβαναν τη σχετική ενημέρωση από τη διοίκηση του σταθμού, θα έπρεπε να υποβάλουν τα σέβη τους.

Το αποτέλεσμα ήταν κάθε τόσο να σταματούν απότομα τη ροή των σκετς τους και να στέκονται προσοχή, ενώ ακούγεται ο εθνικός ύμνος της Αγγλίας. Μάλιστα, ο φακός ξέφευγε από το πλατό και έπαιρνε και τους συντελεστές πίσω από τις κάμερες, για να πιστοποιηθεί ότι άπαντες στο σόου στέκονταν σε στάση προσοχής.

Δεν κρατούσε για πολύ, όμως, όλο αυτό: ο ύμνος διακοπτόταν απότομα και ο Ερικ Αϊντλ, ένας από τους Πάιθον, ανακοίνωνε: «Η βασίλισσα άλλαξε κανάλι!», οπότε το σόου συνεχιζόταν ως είχε μέχρι την επόμενη φορά που η βασίλισσα (υποτίθεται ότι) θα έκανε «ζάπινγκ» και θα έβλεπε ξανά για λίγο τους Μόντι Πάιθον.

Αντιμοναρχική σάτιρα; Διόλου. Και όμως, επρόκειτο για σάτιρα: οι Βρετανοί δεν συγκρίνονται με κανέναν όταν κοροϊδεύουν –με ειρωνεία, αλλά δίχως εμπάθεια– τους εαυτούς τους, εν προκειμένω, τη λατρεία τους προς τη βασίλισσα.

Η σάτιρα δεν έρχεται σε ρήξη με το πένθος μιας ολόκληρης κοινωνίας, που αποχαιρέτισε το σύμβολό της. Το να βλέπεις την κωμική πλευρά σε ένα σύμβολο και όταν έρχεται η στιγμή να θρηνείς γι’ αυτό είναι μια κάποια κατάκτηση.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή