Οι λόγοι είναι πολιτικοί. Ο Τζον Φέτερμαν ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως ο δήμαρχος που ανέστησε μια κοινότητα-τρύπα στη γεωγραφία της αμερικανικής ενδοχώρας: το Μπράντοκ, που είχε περιπέσει μαζί με την τοπική χαλυβουργία σε παρακμή.
Οι λόγοι της επικράτησης του Φέτερμαν στις εκλογές της Πενσιλβάνια για τη Γερουσία μπορούν όντως να αναζητηθούν στον δεσμό του με τους απελπισμένους της επαρχίας – αυτούς που η Χίλαρι αποκαλούσε «αξιοθρήνητους». Αντί να τους προσφέρει ως όπιο τη μισαλλοδοξία, όπως ο τραμπισμός, ο υποψήφιος γερουσιαστής των Δημοκρατικών με το hoodie και τη βερμούδα τούς μιλούσε κατευθείαν για τα προβλήματά τους – για τον κατώτατο μισθό· την περίθαλψη· την αποκατάσταση του δικαιώματος του συνδικαλίζεσθαι.
Ομως καμία από αυτές τις αληθινές ερμηνείες των ερεισμάτων που απέκτησε ο Φέτερμαν δεν εξηγεί τη μοναδικότητα της εκλογικής του νίκης, όσο το εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη στη μέση της προεκλογικής περιόδου. Για πολλές ημέρες η μόνη προεκλογική του «δραστηριότητα» ήταν οι αναρτήσεις του στο Τουίτερ. Ηταν απών. Κι όταν επανεμφανίστηκε, οι αισθήσεις του ήταν ακόμη ένα κουβάρι. Δεν μπορούσε να επικοινωνήσει αν δεν διάβαζε αυτά που άκουγε. Δεν μπορούσε να σταθεί σε μέρη με πολλή ανθρώπινη ομιλία. Πήγαινε να μιλήσει και μασούσε τις λέξεις. Το έπαθε και στον «αέρα», στο ντιμπέιτ με τον αντίπαλό του.
Για κάθε επαγγελματία της επικοινωνίας η εικόνα αυτή θα ισοδυναμούσε με καταστροφή: ένας υποψήφιος που εμφανίζεται ασυνάρτητος και χαμένος· που καταπίνει τις συλλαβές του προτού προλάβει να τις αρθρώσει. Τι τύχη θα είχε αυτό το ερείπιο στον κόσμο των φιλτραρισμένων προφίλ και των τροχισμένων talking points;
Κι όμως. Η αδυναμία δυνάμωσε την απήχηση του Φέτερμαν. Οι ψηφοφόροι είδαν στο πρόσωπό του όχι έναν επαγγελματία που προσπαθεί να τους «αγοράσει», αλλά έναν άνθρωπο που πάσχει όπως οι ίδιοι και οι δικοί τους άνθρωποι.
Η μισή Αμερική έχει υποκύψει στη γοητεία της ωμής δύναμης – στην εξουσία που προβάλλει μόνο ως αξίωση για κυριαρχία. Ο Φέτερμαν είναι το αντίπαλο υπόδειγμα: ένας εύθραυστος γίγαντας, που αποκαθιστά τη δημοκρατική αναλογία μεταξύ εκπροσώπου και εκπροσωπούμενων. Δεν του χρειάζεται να σκηνοθετήσει την επιβολή του, ούτε να την εξοπλίσει με εργαλεία θυμικής διαβουκόλησης και πληροφοριακού εξουσιασμού. Δεν του χρειάζεται να υποδύεται τον άτρωτο, μιμούμενος το προπαγανδιστικό κιτς των εχθρών της δημοκρατίας – εκείνων που λαχταρούν τα τσιτωμένα μπράτσα ενός Πούτιν.
Δεν το έπαθε μόνο η Αμερική. Στον δημοκρατικό κόσμο συναντάς ηγεσίες που περιφρονούν τα ίδια τα δημοκρατικά τους ερείσματα. Που ενδίδουν στην πλάνη ότι σε αυτό το χαοτικό σύμπαν της χύμα πληροφορίας, ο μόνος τρόπος να σταθείς είναι με σιδερένιο χέρι – ή με δόλιο αυτί.
Τους διαψεύδει η τραυλή πειθώ του Φέτερμαν.
Ξεφλούδισμα
Ποιος θυμάται τον Μανώλη Πετσίτη; Εκείνον τον υπεραυτοδημιούργητο που από το επισφαλές επάγγελμα του σερβιτόρου είχε φτάσει μέσα σε ένα χρόνο να φωτογραφίζεται σαν τουρίστας στο Μαξίμου; Ποιος θυμάται τα ληγμένα βλήματα που θα πουλούσαμε στη Σαουδική Αραβία; Ποιος θυμόταν στις εκλογές του 2019 τα βοσκοτόπια; Η εξουσία επί των ημερών της οποίας είχαν ανθήσει αυτές οι δραστηριότητες δεν ηττήθηκε εξαιτίας τους. Οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ πλήρωσαν τον στραγγαλισμό της μεσαίας τάξης, που προκάλεσε το δικό τους αχρείαστο μνημόνιο και η μονομέρεια της εφαρμογής του διά της υπερφορολόγησης· πλήρωσαν μάλλον το κόστος των πολιτικών τους επιλογών, παρά τα σκάνδαλά τους. Ετσι δεν είναι; Είναι και δεν είναι. Τα σκάνδαλα μπορεί να μην σε γκρεμίζουν. Αποψιλώνουν όμως αργά τη νομιμοποίησή σου. Καλλιεργούν ψυχικά το έδαφος για να σου χρεώσει ο ψηφοφόρος την ευθύνη. Μπορεί, ας πούμε, να έχεις πείσει ότι για μια εξωγενή κρίση δεν φταις. Μπορεί να μη σου καταλογίζεται. Αλλά όταν αρχίσει να εμπεδώνεται ένα περιβάλλον γενικής ενοχής σου –όταν ξεφλουδίζεται το ηθικό σου κύρος– είναι πιο εύκολο να αρχίσεις να φταις για όλα.
Maestro Mimi
Αν αυτό το ειδικό δικαστήριο είχε κάμερες, θα το πουλούσαμε στο Netflix. Κατηγορία: Κωμωδίες. Μαύρες.