Βρισκόμαστε στο 1985 σε μια μικρή πόλη της ιρλανδικής εξοχής. Καθώς τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και η μετεωρολογική υπηρεσία έχει εκδώσει προειδοποίηση για χιόνια, ο Μπιλ Φέρλονγκ, προμηθευτής ξυλείας και κάρβουνου, περνάει την πιο πολυάσχολη εβδομάδα ολόκληρης της χρονιάς προσπαθώντας να καλύψει τις επιτακτικές παραγγελίες των πελατών του. Την παραμονή των Χριστουγέννων πρέπει να εκτελέσει μία από τις τελευταίες παραδόσεις σε ένα τοπικό μοναστήρι, όπου θα γίνει μάρτυρας της εμφανούς κακοποίησης μιας νέας γυναίκας. Υπό το πρόσχημα ότι τις εκπαιδεύουν, οι μοναχές εκμεταλλεύονται κοπέλες «χαλαρών ηθών» και τις βάζουν να δουλεύουν στο πλυσταριό του μοναστηριού.
Το νέο μυθιστόρημα και υποψήφιο για βραβείο Booker της Κλερ Κίγκαν «Μικρά πράγματα σαν κι αυτά», ένας λογοτεχνικός θησαυρός λίγων δεκάδων σελίδων που κυκλοφόρησε πρόσφατα και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, δεν εστιάζεται τόσο στα όσα δυσάρεστα φαίνεται ότι εξελίσσονται πίσω από την περίφραξη της μονής. Το γεγονός λειτουργεί περισσότερο συμπληρωματικά και υποβοηθητικά στη μυθοπλασία της Κίγκαν, η οποία φιλοτεχνεί αριστοτεχνικά το πορτρέτο ενός πατέρα πέντε κοριτσιών σε μια στιγμή προσωπικής αναζήτησης.
Οπως σημειώνει η ίδια η συγγραφέας στο τέλος της έκδοσης, το τελευταίο πλυσταριό της Μαγδαληνής στην Ιρλανδία έκλεισε οριστικά μόλις το 1996. Δεν είναι γνωστό πόσα κορίτσια και γυναίκες φυλακίστηκαν και υποχρεώθηκαν σε αναγκαστική εργασία σε αυτά τα ιδρύματα. Δέκα χιλιάδες είναι μια ταπεινή εκτίμηση· τριάντα χιλιάδες θα ήταν μια πιο ακριβής. «Σπανίως ο κόπος των κοριτσιών και των γυναικών αναγνωριζόταν με οποιονδήποτε τρόπο. Πολλά κορίτσια και γυναίκες έχασαν τα παιδιά τους. Κάποια άλλα έχασαν τη ζωή τους. Και άλλα ή τα περισσότερα έχασαν τη ζωή που θα μπορούσαν να είχαν. Δεν είναι γνωστό πόσες χιλιάδες βρέφη πέθαναν σε αυτά τα ιδρύματα ή δόθηκαν προς υιοθεσία, αφού πρώτα μεταφέρθηκαν σε άλλα οικοτροφεία». Πάντως, το 2021 η έκθεση της επιτροπής για τα οικοτροφεία για μητέρες και βρέφη κατέδειξε ότι σε τουλάχιστον δεκαοκτώ από τα υπό διερεύνηση ιδρύματα πέθαναν 9.000 παιδιά.
Στην Ελλάδα ευτυχώς δεν είχαμε «πλυσταριά της Μαγδαληνής». Στον πολύ κοντινό 20ό αιώνα η Εκκλησία ήταν ένας από τους βασικούς φορείς που κλήθηκαν να υποκαταστήσουν το ανύπαρκτο ή στοιχειώδες κοινωνικό κράτος σε μια σειρά από ευρωπαϊκές χώρες με ισχυρή θρησκευτική παράδοση. Αυτό συνέβη και συνεχίζει να συμβαίνει και στη χώρα μας. Πρωτοβουλίες με αγαθές προθέσεις μπορεί να κακοφορμίσουν στην πορεία. Το κράτος οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες του. Κάθε σκιά είναι μια ευκαιρία για αλλαγή.