Xοιροβοσκός, υπόδειγμα εκδοροσφαγέα και τίμιος κρεοπώλης πρωτίστως με τους φτωχούς πελάτες. Από τις περιπτώσεις που μας θυμίζουν ότι δεν πρέπει να προσπερνάμε με κεκτημένη υπεροψία αυτούς που λένε ότι ακούν φωνές ή βλέπουν οράματα· πόσω μάλλον και τα δύο.
Ο Χριστόφορος Παναγιωτόπουλος, γέννημα χωριού των Καλαβρύτων, τα βρόντηξε όλα για να ασκητέψει έτη πολλά μαθαίνοντας μόνος κολλυβογράμματα. Βυθίστηκε στις Γραφές και στα 80 του, βάζοντας επίσης μόνος του ράσο, με αντοχή απόκοσμη όργωνε τον Μοριά κηρύττοντας τον λόγο του Θεού σε δική του, εύληπτη απόδοση. Μαζί καταριόταν κάθε δυτικότροπο διαβολικό εισαγόμενο και την υποταγή στους ξανθούς Βαυαρούς. Ως Παπουλάκος πλέον, δονούσε τις καρδιές εύπιστων πιστών που έβλεπαν στο πρόσωπό του έναν προφήτη αβάσταχτων δεινών εάν δεν έπνεε καθαρτήρια μεταμέλεια. Η τυφλή αποδοχή του σε πλατιές λαϊκές μάζες, η διακίνηση θαυμάτων με προφορικές βεβαιώσεις αυτοπτών μαρτύρων, ο οξύς αντισυστημικός του λόγος, προσέδωσαν στις περιοδείες χαρακτήρα κινήματος, θέτοντας σε κόκκινο συναγερμό Πολιτεία και επίσημη Εκκλησία. «Ωρα να ξεμπερδεύουμε μ’ αυτόν τον τρελό αγύρτη που ξεμυαλίζει τα πλήθη πριν είναι αργά».
Ο κύβος ερρίφθη όταν διαδόθηκε πως ο αλαφροΐσκιωτος ήταν –χωρίς να το πάρει χαμπάρι– και δούρειος ίππος της τσαρικής Ρωσίας, η οποία δεν θα έφερνε αντίρρηση σε ξεσηκωμό ομοδόξων του νότου και εκπαραθύρωση του Οθωνα, ο οποίος μετά την 3η Σεπτεμβρίου 1843 και την παραχώρηση Συντάγματος, ανδρώθηκε απότομα. Με ορμή ηγέτη, έστειλε τον στρατηγό Γενναίο, γιο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, με πάνοπλη δύναμη, για να βάλει τέλος στα «Παπουλακικά». Αλλά οι Μανιάτες –στην πρώτη γραμμή και γυναικόπαιδα– έγιναν ασπίδα του γέροντα, η απειλή άλλης μιας εμφύλιας αιματοχυσίας ήταν ορατή. Τότε ο Γενναίος κινήθηκε με ψυχραιμία και σοφία, δίνοντας πράσινο φως στον πιο έμπιστο εν Χριστώ αδελφό του Παπουλάκου, επίσης ρασοφόρο –που οσμίστηκε αίφνης ότι ο συνοδοιπόρος του ήταν διασαλευτής– να αποκαλύψει με το αζημίωτο την κρυψώνα του.
Ο συλληφθείς με συνοπτικές διαδικασίες εξορίστηκε σε μοναστήρι της Ανδρου όπου πλήρης αναμνήσεων εξεμέτρησε το ζην – η μνήμη του δεν ξεθώριασε μεταξύ οπαδών του. Αργότερα ο Κεφαλονίτης Μπάμπης Αννινος έγραφε για μία υπόθεση μίσους και δεισιδαιμονίας, ενώ ο πολυσχιδής Κωστής Μπαστιάς φιλοτέχνησε τον βίο ενός αγνού μαχητή της Ορθοδοξίας. Υπήρξαν αργότερα στεντόρειες φωνές μετρημένων στα δάκτυλα του δεξιού χεριού Ιεραρχών (Φλωρίνης Αυγουστίνος, Αιγιαλείας Αμβρόσιος), οι οποίοι ζήτησαν την ανακήρυξή του σε Αγιο, το ζήτημα αναθερμάνθηκε από τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, αλλά έκτοτε ο φάκελος «Αγιοποίηση Παπουλάκου» πάγωσε.
Ηταν, μέσα 19ου αιώνα, μία ιστορική στιγμή δραστικής συμμαχίας πολιτικής και θρησκευτικής εξουσίας με ιερό σκοπό: πάταξαν την ανταρσία πανδημικής ευπιστίας. Παρήγορο, τι μπορούμε να καταφέρουμε ενωμένοι.