Η δεύτερη επέτειος της εξέγερσης των οπαδών του Ντόναλντ Τραμπ, που κατέλαβαν το Καπιτώλιο για να εμποδίσουν την επικύρωση της εκλογής του Τζο Μπάιντεν, βρήκε το Κογκρέσο πάλι αιχμάλωτο των ορέξεων ακραίων οπαδών του τέως προέδρου. Ομως, αυτή τη φορά δεν ήταν όχλος που διέκοψε τις διεργασίες αλλά 20 βουλευτές του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που αρνιόνταν, σε συνεχείς ψηφοφορίες, να στηρίξουν τον υποψήφιο του κόμματος για το αξίωμα του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, Κέβιν Μακάρθι. Παρά την προτροπή του Τραμπ να ψηφίσουν υπέρ του Μακάρθι, οι 20 συνέχισαν να στερούν από την πλειοψηφία του δικού τους κόμματος τη δυνατότητα να εκλέξει πρόεδρο ώστε η Βουλή να αρχίσει να εφαρμόζει την πολιτική για την οποία τα μέλη της εξελέγησαν. Με άλλα λόγια, το «ήθος» του Τραμπ –«ό,τι θέλω εγώ πρέπει να γίνει, όποιες και αν είναι οι συνέπειες»– μεταδόθηκε και σε απλούς βουλευτές. Ετσι, όποιος μπορεί, προκαλεί βραχυκύκλωμα στον ίδιο τον θεσμό που του παρέχει τη δύναμη για να το πράξει. Οπως ο Τραμπ με το αξίωμα της προεδρίας.
Εδώ βλέπουμε τη δύναμη που αποκτά το άτομο –η μονάδα– όταν βρίσκεται σε θέση να γείρει την πλάστιγγα στη μία πλευρά ή στην άλλη, όταν, στην ουσία, διαθέτει τη δύναμη του βέτο. Στη Βουλή των 435 μελών, οι Ρεπουμπλικανοί κατέχουν 222 έδρες (218 χρειάζονται για πλειοψηφία) και οι Δημοκρατικοί 212. Κι όμως, το αντισυστημικό μένος των 20 «ανταρτών» όχι μόνο ακυρώνει τη νίκη του κόμματός τους στις εκλογές του Νοεμβρίου αλλά λειτουργεί αποτρεπτικά για το μέλλον, δείχνοντας στους ψηφοφόρους τη διχόνοια και τη δυσλειτουργία του κόμματος. Ποιος ο σκοπός της «εξέγερσης», πέρα από την προσπάθεια να εντυπωσιαστεί η εκλογική βάση των «ανταρτών»; «Αγκαλιάστε το χάος», σχολίασε σε απάντηση ο Τζον Φρέντερικς, δεξιός εκφωνητής ραδιοφώνου, σε συνέντευξή του με τους New York Times. «Το κίνημα έχει ξεπεράσει την ηγεσία Τραμπ», είπε. «Βρήκαμε 20 νέους αρχηγούς». Ο Καρλ Ρόουβ, που κάποτε (πριν από την εποχή Τραμπ) κατέστρωνε τη στρατηγική των Ρεπουμπλικανών, παρατήρησε, «Η συμπεριφορά τους δείχνει ότι η έλλειψη ισχύος διαφθείρει εξίσου απόλυτα όσο και η ύπαρξή της».
Κάθε βουλευτής, με τη μοναδική ψήφο του, διαθέτει δυσανάλογα μεγάλη ισχύ όταν η συγκυρία το επιτρέπει. Τότε, η βούληση των λίγων (ή και του ενός) μπορεί να έχει μακρόχρονες συνέπειες.
Ομως, κάθε βουλευτής, με τη μοναδική ψήφο του, διαθέτει δυσανάλογα μεγάλη ισχύ όταν η συγκυρία το επιτρέπει. Τότε, η βούληση των λίγων (ή και του ενός) μπορεί να έχει μακρόχρονες συνέπειες. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στο Ισραήλ σήμερα, καθώς η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με τις φυσικές συνέπειες ενός εκλογικού συστήματος που εδώ και δεκαετίες βασίζεται στην απλή αναλογική. Η συμμαχία στην οποία ηγείται ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου διαθέτει 64 έδρες στην 120μελή Βουλή, χάρη στη στήριξη ακραίων, υπερορθόδοξων και εθνικιστικών κομμάτων. Η διανομή κρίσιμων χαρτοφυλακίων σε ανθρώπους που πρεσβεύουν αυταρχικές συμπεριφορές, και πρόταση νόμου με τον οποίο απλή πλειοψηφία της Βουλής θα αρκεί για την ακύρωση δικαστικών αποφάσεων, θα ανατρέψουν το πολιτικό σύστημα και θα επιδεινώσουν τις σχέσεις της χώρας διεθνώς. Ετσι, οι λίγοι θα επηρεάσουν σε δυσανάλογα μεγάλο βαθμό όχι μόνο τη ζωή όσων τους ψήφισαν ή δεν τους ψήφισαν σήμερα, αλλά και το μέλλον.
Οσο ωραία και δημοκρατική να ακούγεται η «ισότητα» της κάθε ψήφου, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι σε αρκετές περιπτώσεις λίγες ψήφοι μπορούν να ανατρέψουν τη βούληση των πολλών. Με την κατάλληλη ευκαιρία, εγωισμοί και προσωπικά συμφέροντα μπορούν να παγιδεύσουν το σύνολο σε αδιέξοδες πολιτικές και περιττούς κινδύνους. Μένει να δούμε πού θα οδηγήσει κι εμάς η περιπέτεια της απλής αναλογικής.