Η αγκαλιά ήταν οπωσδήποτε συγκινητική. Δύο άνδρες που έχουν ανταλλάξει δημοσίως πυρά ανοίκεια για τον διπλωματικό τους ρόλο αγκαλιάζονταν αυθόρμητα και θερμά, στη σκιά της καταστροφής.
Οι εικόνες από την επίσκεψη Δένδια και η υποδοχή που του επιφύλαξε ο Τσαβούσογλου υπερβαίνουν τα όρια της πολιτικής ανάγνωσης. Ηταν μια στιγμή γνήσια ανθρώπινη – επιστέγασμα των αντανακλαστικών αλληλεγγύης που έχουν εμπράκτως επιδειχθεί έναντι του σεισμόπληκτου γείτονα. Στην πολιτική όμως δεν έχει κανείς την πολυτέλεια του ιδεαλισμού. Δεν μπορεί να εμπιστευθεί την ανθρωπιά μακροπρόθεσμα.
Η μεγάλη αλλαγή που βλέπουμε στην τουρκική ηγεσία δεν είναι μόνο αποτέλεσμα θυμικής αντίδρασης στη συμφορά ή προεκλογική διαχείριση του πολιτικού κόστους. Είναι προϊόν κι ενός reality check. Η πραγματικότητα γκρέμισε τον νεοοθωμανικό μεγαλοϊδεατισμό, οδηγώντας τους εκφραστές του σε μια βίαιη συνειδητοποίηση.
Αν δεν το πλήξει θανάσιμα η μετασεισμική οργή, το καθεστώς θα κληθεί να φέρει εις πέρας ένα πρωτοφανές εγχείρημα ανοικοδόμησης πολλών δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ. Ακόμη κι αν βρει το πολιτικό κεφάλαιο, δεν έχει τους οικονομικούς πόρους για να τα καταφέρει. Μόνο η Δύση μπορεί να βοηθήσει.
Οταν το συναίσθημα γίνεται καύσιμο της διπλωματίας.
Μπορεί ο Ερντογάν να μην έχει μεταστραφεί από το γεγονός. Δεν μπορεί όμως παρά να αναθεωρήσει τις προτεραιότητές του. Τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα;
Σημαίνει σίγουρα ένα διάστημα εντός του οποίου μπορεί να κινηθεί χωρίς τη δαμόκλειο σπάθη ενός επεισοδίου· χωρίς να τη σκιάζει η κυκλοθυμία ενός ανεξέλεγκτου αντιπάλου. Οι κινήσεις της δεν μπορεί να υπαγορεύονται μόνο από το συναίσθημα των πρώτων ωρών. Αυτό που το 1999 ονομάστηκε «διπλωματία των σεισμών» δεν ήταν, κυριολεκτικά, διπλωματία. Ηταν ένα κύμα θετικής ενέργειας που τόνωσε τη σωστή διπλωματική στρατηγική, καθώς οι πρωτοβουλίες που ακολούθησαν (βλέπε Ελσίνκι) οδήγησαν σε ιστορική αναβάθμιση του εθνικού κεκτημένου (ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε.) και στην πιο ήσυχη εικοσαετία στις ελληνοτουρκικές σχέσεις από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους.
Το συναίσθημα μόνο αμελητέο δεν είναι. Αρκεί να ξέρουμε στο ρεζερβουάρ ποιου μακροπρόθεσμου γεωπολιτικού στόχου θέλουμε να το διοχετεύσουμε.
Τι θέλουμε; Θέλουμε να έχουμε απλώς καλύτερο «νουμεράκι» προτεραιότητας από την Τουρκία στην προμήθεια πανάκριβων οπλικών συστημάτων; Θέλουμε τον ένοπλο ανταγωνισμό μαζί της για την εξίσου ακριβή και επισφαλή επένδυση σε μια φθίνουσα ορυκτή πηγή πλούτου; Θέλουμε ένα γείτονα παρία για τη Δύση;
Συνήθως, η Ιστορία δεν σε περιμένει. Δεν σου αφήνει περιθώριο να αναστοχαστείς τις ράγες πάνω στις οποίες κινείσαι. Ο σεισμός έκοψε για λίγο τη φόρα του παρόντος. Μας έδωσε χρόνο.