Δεν έχει τη λάμψη, τη χάρη, τη φρεσκάδα της Τζασίντα Αρντερν ή της Σάνα Μαρίν. Η Νίκολα Στέρτζον ήταν, όμως, η μακροβιότερη, μετά την Αγκελα Μέρκελ, πολιτική ηγέτις της Ευρώπης, έστω κι αν η «πρωθυπουργία» της δεν αφορούσε ένα ανεξάρτητο κράτος, αλλά τη Σκωτία. Επί μία δεκαετία σχεδόν, από το 2014, ήταν «η πρώτη υπουργός», όπως είναι ο επίσημος τίτλος του αξιώματός της, και η πρώτη γυναίκα που εξελέγη σε αυτή τη θέση. Εως χθες που παραιτήθηκε και έγινε η δεύτερη, μέσα σε έναν μήνα, γυναίκα εν ενεργεία πρωθυπουργός που το έπραξε.
Προηγήθηκε στις 19 Ιανουαρίου η Τζασίντα Αρντερν, που στα 42 της και ύστερα από πέντε χρόνια στην εξουσία, ανακοίνωσε ότι αποχωρεί επειδή «δεν έχει πλέον ενέργεια». «Ολη μου τη ζωή ήμουν η Νίκολα Στέρτζον η πολιτικός. Ισως θέλω να περάσω λίγο χρόνο όντας η Νίκολα Στέρτζον ο άνθρωπος», είπε χθες η 52χρονη Σκωτσέζα πολιτικός. Τα παραδείγματα των δύο γυναικών είναι μια όαση στην πολιτική σκηνή –ασφυκτικά ανδροκρατούμενη– και αποτελούν την εξαίρεση στον κανόνα, που θέλει τον πολιτικό να γαντζώνεται στην καρέκλα τής όποιας εξουσίας διαθέτει και να μη σηκώνεται από αυτή ούτε όταν οι υπόλοιποι τον σπρώχνουν προς την έξοδο.
Διαθέτουν όμως και ένα άλλο κοινό στοιχείο, που έχει να κάνει με την ποιότητα –πιο σωστά με την ανυπαρξία– της πολιτικής αντιπαράθεσης. Η Αρντερν, με τα αυστηρά μέτρα που πήρε την περίοδο της πανδημίας, έγινε στόχος μιας θορυβώδους ακροδεξιάς και συνωμοσιολογικής μειοψηφίας, σε σημείο που να δέχεται ευθείες απειλές. Η Στέρτζον επιχείρησε αλλαγές στη σκωτσέζικη νομοθεσία για τα δικαιώματα των τρανς, με αποτέλεσμα να βρεθεί και αυτή στο στόχαστρο όσων διαφωνούν, που τη βομβάρδισαν με βιτριολικά σχόλια. Κατά την ανακοίνωση της παραίτησής της αναφέρθηκε εμμέσως στο θέμα, λέγοντας πως η βαρβαρότητα της σύγχρονης πολιτικής έχει σοβαρές συνέπειες στους πολιτικούς και σε όσους είναι γύρω τους, απευθύνοντας έκκληση σε όλους να επαναφέρουν τον σωστό τόνο και το νόημα στον λόγο τους.
Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στη Σκωτία και τη Νέα Ζηλανδία. Από τις ΗΠΑ –με μπροστάρη τον ίδιο τον Τραμπ– έως την Ευρώπη, η δημόσια συζήτηση υποβιβάζεται σε ανταλλαγή ύβρεων, χολερικών σχολίων και δηλητηριωδών βελών, όπου δεν γίνεται ανεκτή η διαφορετική άποψη, αλλά αντιθέτως επιδιώκεται ο αφανισμός της και η εξόντωση όποιου την εκφέρει. Το μίσος που διαχέεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τείνει να γίνει χαρακτηριστικό και της αντιπαράθεσης στα «ανώτερα» επίπεδα της πολιτικής. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, πέρα από «αρσενικές» ή «θηλυκές» θεωρήσεις των καταστάσεων, γίνεται όλο και πιο δύσκολη η επιβίωση των μετριοπαθών πολιτικών, αυτών που θέλουν να συνθέσουν, να φέρουν διαφορετικές ιδέες, να ενώσουν και όχι να χωρίσουν.