Τρομάζουμε με τον θάνατο. Ακόμη περισσότερο με τον ασυντρόφευτο θάνατο. Δεν αποτελούν μόνο οι οικείοι μέρος του περιβάλλοντος· κάποιος που θα σε φροντίζει ή θα σου κρατάει το χέρι. Είναι και το Εθνικό Σύστημα Υγείας που συμπαρίσταται ή σε εγκαταλείπει με τον τρόπο του.
Η ένταση που προκλήθηκε από τις δηλώσεις του υποψηφίου βουλευτή της Ν.Δ. στην Εύβοια, Σπύρου Πνευματικού, γιατρού στο επάγγελμα, εκτονώθηκε μετά την απόφασή του να αποσυρθεί από την εκλογική μάχη. «Ενα πράγμα δεν πρόκειται να διαπραγματευθώ: την καθολική πρόσβαση του κάθε πολίτη στην καλύτερη θεραπεία που μπορεί να προσφέρει το Εθνικό Σύστημα Υγείας, και ειδικά όταν μιλάμε για ένα δύσκολο θέμα όπως είναι ο καρκίνος», δήλωσε ο πρόεδρος της Ν.Δ., Κυριάκος Μητσοτάκης. Υπενθυμίζουμε ότι ο υποψήφιος βουλευτής είχε πει σε συνέντευξή του ότι «για έναν καρκινοπαθή τελικού σταδίου πρέπει κάποια στιγμή να τραβήξουμε μια γραμμή, γιατί είναι πάρα πολύ δύσκολο να μπορούμε να αντεπεξέλθουμε στα έξοδα που χρειάζονται…».
Σε προεκλογική περίοδο βρισκόμαστε και οτιδήποτε θεωρείται ότι πλήττει το προφίλ ενός κόμματος εξαλείφεται με συνοπτικές διαδικασίες. Εστω και αν αυτό που, λανθασμένα, εξέθεσε ο κ. Πνευματικός μπορεί να εντάσσεται σε μια συζήτηση αυστηρά επιστημονική, που δεν αποτελεί, σε καμία περίπτωση, θέμα προεκλογικού σχολιασμού.
Κάτι, όμως, αναδεικνύει το συμβάν, κι αυτό είναι αντιλήψεις εδραιωμένες στην κοινωνία –και βέβαια στα κόμματα– η οποία αντιδρά με υποκριτική υπερευαισθησία όταν αιφνιδίως αποκαλύπτεται. Προφανώς για κάθε ευάλωτη ομάδα πληθυσμού ο ρόλος του κράτους είναι καθοριστικός. Οι αντοχές στην ασθένεια (σωματική και ψυχική) παραμένουν μειωμένες. Ανθρώπινο. Χρειάζονται άσκηση, πολλά αποθέματα και γνώση (εκτός από αγάπη), για να συντροφεύει κάποιος τον δικό του άνθρωπο στο αναπόδραστο τέλος.
Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι δεν υπάρχουν άλλοι τομείς στη δημόσια υγεία που χρειάζονται εξορθολογισμό και περικοπές σε αλόγιστες δαπάνες. Παράδειγμα: η χώρα μας θεωρείται «γενναιόδωρη» σε συνταγογραφήσεις, ιδιαίτερα μαγνητικών ή αξονικών τομογραφιών… Βοηθάει ουσιαστικά στην πρόληψη και θεραπεία ή αποτελεί σύμπτωμα «αμυντικής ιατρικής», που δηλώνει ανασφάλεια και απειρία;
Η αναμόρφωση του ΕΣΥ δεν θα προχωρήσει ποτέ αν κάθε κόμμα υποστηρίζει αυτά που το εξυπηρετούν να λέει (ή να μη λέει), αποσιωπώντας αλήθειες που θίγουν συμφέροντα και νοοτροπίες. Η ριζική αναδιάρθρωση δεν εξαγγέλλεται. Γίνεται.