Η τεράστια οικολογική καταστροφή στη Δαδιά και οι πρωτοφανείς πλημμύρες στη Θεσσαλία ας ελπίσουμε ότι θα μας γίνουν μάθημα. Και θα μας υποχρεώσουν να γίνουμε σοβαρότεροι ως κράτος και ως κοινωνία στην αντιμετώπιση των συνεπειών της κατάρρευσης του κλίματος στον πλανήτη. Ολα όσα ξέραμε ανήκουν στο παρελθόν. Οι καταστροφές που έρχονται μας αναγκάζουν να αλλάξουμε σελίδα.
Θυμίζω ότι η κυβέρνηση κομπορρημονούσε ότι είναι πανέτοιμη να αντιμετωπίσει τις φωτιές του καλοκαιριού, επειδή είχε αναλογικά τα περισσότερα (90 τον αριθμό) πυροσβεστικά αεροσκάφη από κάθε άλλη χώρα της Ε.Ε. κι επειδή δαπάνησε το 2023 τα περισσότερα χρήματα από κάθε άλλη χρονιά για τον καθαρισμό των δασών. Οι καύσωνες, η εκτεταμένη ξηρασία και οι ισχυροί άνεμοι δύο εβδομάδων έδειξαν ότι όλα αυτά τα μέτρα ήσαν απολύτως ανεπαρκή για να σβήσουν έγκαιρα τις πυρκαγιές στη Ρόδο, την Πάρνηθα και τη Δαδιά, και η Ελλάδα αναδείχτηκε πρωταθλήτρια καμένων εκτάσεων σε όλη την Ευρώπη με 1,9 εκατ. στρέμματα.
Οι θεωρίες συνωμοσίας ότι τις φωτιές τις βάζουν οι εμπρηστές και οι εχθροί της πατρίδας πρέπει να πάψουν να επιστρατεύονται κάθε φορά που η εκάστοτε κυβέρνηση βρίσκεται στα δύσκολα. Οπως πολύ καλά γνωρίζουν η Πυροσβεστική και οι Δασικές Υπηρεσίες, τις περισσότερες φωτιές δεν τις βάζουν Τούρκοι, Ρώσοι ή… Αρειανοί. Τις βάζουν κυρίως η βλακεία, η εγκληματική μας αμέλεια και τα σύρματα της ΔΕΗ. Ενίοτε και οι λεγόμενες ξηρές καταιγίδες – όπως έγινε στη Δαδιά.
Ανεπαρκή, όμως, αποδείχθηκαν και τα αντιπλημμυρικά έργα που υποτίθεται πως θωράκισαν τη χώρα μετά τον «Ιανό». Βέβαια, οι ποσότητες νερού που έπεσαν σε ένα 24ωρο στο Πήλιο και στον Βόλο ήταν μεγαλύτερες από το νερό που πέφτει σε αυτές τις περιοχές σε δύο χρόνια. Και μπροστά σε αυτόν τον πρωτοφανή κατακλυσμό η χώρα αποδείχθηκε ανέτοιμη, με αργά αντανακλαστικά και χωρίς κανενός είδους σχεδιασμό για εκκενώσεις, παρά το γεγονός ότι οι πλημμύρες εκδηλώθηκαν στις ίδιες περιοχές και το 2020.
Καλό και σωτήριο το «112». Αλλά τι αξία μπορεί να έχει όταν οι πολίτες ειδοποιούνται μέσα στη νύχτα για την πλημμύρα που έρχεται, χωρίς να ξέρουν πού να πάνε για να προστατευθούν από το τσουνάμι του νερού που κατεβαίνει από το βουνό; Κι όταν γίνεται φανερό ότι το πλημμυρικό φαινόμενο δεν έχει προηγούμενο, γιατί δεν καλείται από την πρώτη στιγμή ο στρατός να υψώσει αναχώματα αλλά και να απομακρύνει τους ανθρώπους από τα σπίτια τους; Μερικά χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της θεομηνίας, στον Αλμυρό Βόλου, βρίσκεται μια ολόκληρη ταξιαρχία πεζοναυτών – σίγουρα 300 από αυτούς αν είχαν σπεύσει από την Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου στα χωριά της Καρδίτσας, 24 ώρες δηλαδή νωρίτερα, με βάρκες, τζιπ και μηχανήματα, θα έκαναν μεγάλη διαφορά.
Δεν θα ανακαλύψουμε εμείς τον τροχό. Ούτε είναι συνετό κάθε φορά να αυτοσχεδιάζουμε. Οι Αμερικανοί με τους καταστροφικούς τυφώνες που χτυπούν τη χώρα τους μας έχουν δείξει τον δρόμο πολλές φορές έως τώρα. Ενα συντονιστικό κέντρο στήνεται αμέσως στην πληγείσα περιοχή, ο σχεδιασμός υπάρχει έτοιμος για κάθε περίσταση και ο επικεφαλής κυβερνήτης ή κάποιος έμπειρος στρατιωτικός αναλαμβάνει το έργο, με δικαίωμα να κινητοποιήσει αμέσως όσες δυνάμεις απαιτηθούν για να αντιμετωπίσει τη θεομηνία. Ούτε ο πρόεδρος παίζει ρόλο ούτε οι υπουργοί – αφού έτσι κι αλλιώς δεν έχουν ιδέα από τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν. Ας το κάνουμε όπως οι Αμερικανοί. Οσο γρηγορότερα αποκτήσουμε σχέδιο αντίδρασης, διαδικασίες και ανακλαστικά στρατιωτικής επιχείρησης ώστε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες των καιρών, τόσο λιγότερα θύματα θα θρηνούμε.
Υ.Γ.: Ημουν στην Ουάσιγκτον όταν οι ΗΠΑ ετοιμάζονταν για τον ιό του 2000 – τον περίφημο Υ2Κ. Υπήρχε ο φόβος ότι στις 31.12.2000, στις 12 το βράδυ, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές που ελέγχουν τα πάντα στις ΗΠΑ θα πάθαιναν μπλακ άουτ. Το αμερικανικό κράτος ετοιμαζόταν για το χειρότερο. Στα σούπερ μάρκετ υπήρχαν εφόδια επιβίωσης (φακοί, μπαταρίες, φορητές θερμάστρες και χειροκίνητοι φορτιστές), ενώ ραδιόφωνα και τηλεοράσεις έδιναν συνεχώς οδηγίες. Στην περιοχή όπου ζούσα είχαν γνωστοποιηθεί –ημέρες πριν– σταθμοί συγκέντρωσης, όπου θα μπορούσε κάποιος να πάει εάν για κάποιο λόγο δεν μπορούσε να ζεσταθεί ή να μείνει στο σπίτι του, ενώ όλη η αστυνομική δύναμη της πολιτείας βρισκόταν «σε επιφυλακή» μήπως κάποιοι εκμεταλλευθούν την ενδεχόμενη κατάρρευση του συστήματος και υπάρξουν κλοπές, επιθέσεις σε μαγαζιά κι άλλα παρατράγουδα. Τίποτα δεν έγινε. Ο ιός Υ2Κ αποδείχθηκε μια κατά φαντασίαν απειλή. Αλλά αυτοί είχαν πάρει τα μέτρα τους…