Η εξωστρέφεια της Ηπείρου τα τελευταία χρόνια είναι από τις πιο σημαντικές και χαμηλόφωνες μεταβολές στον τομέα της πολιτισμικής γεωγραφίας στη χώρα. Οικονομία με μεγάλες δυνατότητες, πιστοποιημένες και από τις Πολιτιστικές Διαδρομές που έχουν εξακτινωθεί με άξονα τα αρχαία θέατρα από τη Νικόπολη μέχρι τα ελληνοαλβανικά σύνορα, το «προϊόν» της Ηπείρου έχει αποδειχθεί εξαγώγιμο, αν κρίνει κανείς και από το αυξανόμενο τουριστικό ενδιαφέρον.
Η ένταξη του Ζαγορίου (ως πολιτιστικού τοπίου) στη λίστα παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO συμβολίζει την ανάγκη αναγνωρισιμότητας, ανάδειξης και προστασίας ενός ιδιαίτερου πολιτισμικού και φυσιολατρικού οικοσυστήματος. Η προσπάθεια που καταβάλλεται τα τελευταία χρόνια στο υπουργείο Πολιτισμού για την ενίσχυση του αριθμού των ελληνικών τόπων στη λίστα της UNESCO είναι αξιοσημείωτη από κάθε άποψη. Η συγκρότηση ενός φακέλου υποψηφιότητας απαιτεί ατελείωτες ώρες δουλειάς, τεχνογνωσίας και εις βάθος γνώση του αντικειμένου, όπως και αντίληψη για τη διεθνή εμπειρία και πρακτική. Δεν είναι τυχαίο πως η Ελλάδα έχει λίγες (ακόμη) εγγραφές, δεδομένης της μακράς ιστορικής διαδρομής της. Αυτό το έλλειμμα μοιάζει να είναι πλέον αντιληπτό και να μεταφράζεται ως μια ανάγκη επιτάχυνσης.
Η Ηπειρος με το πολιτισμικό οικοσύστημα του Ζαγορίου ενδιαφέρει διεθνώς και ως μια παρακαταθήκη του προνεωτερικού κόσμου στα Βαλκάνια. Οφελος θα έχει η Ελλάδα να ανοίγει την ερμηνεία του τόπου στη συγκριτική και διαπολιτισμική ανάγνωση των μνημείων και του αποτυπώματος της ζωής σε σύνολα αρχιτεκτονικά. Ως μια πολιτισμική ενότητα, τα πετρόκτιστα της Ηπείρου σε μια ακτίνα από τη Βόρειο Ηπειρο/Νότια Αλβανία έως τον νομό (ή περιφερειακή ενότητα) Ιωαννίνων ενδιαφέρουν το διεθνές κοινό ως σύνολο που φέρει τα ίχνη της διαδρομής των κοινοτήτων και της εμπειρίας σε αστικά σύνολα στη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τον 18ο έως τις αρχές του 20ού αιώνα. Είναι ένας πλούτος, που μας πάει πίσω και στην οικονομική άνθηση των κοινοτήτων και στη σύνδεση με την εθνική ευεργεσία. Αυτή τη μοναδικότητα οφείλουμε να αναδείξουμε σε συνδυασμό με τη φύση, τη γαστρονομία, τον εναλλακτικό τουρισμό. Ως κάτι σπάνιο και μονάκριβο.
Επιπλέον, η ένταξη του Ζαγορίου δημιουργεί υποχρεώσεις για την προστασία του. Διευρύνει επίσης την ταυτότητα του ελληνικού πολιτιστικού αποτυπώματος, με προοπτική περαιτέρω διεύρυνσης.