Γράφαμε χθες («Ο μοιραίος περίπατος», «Κ», 15/10/2023) πως ο Μεγάλος Περίπατος συμπύκνωσε την απροσδόκητη ήττα του Κώστα Μπακογιάννη στη μάχη για μια δεύτερη τετραετία ως δήμαρχος της Αθήνας. Οτι το πρότζεκτ αυτό έγινε σύμβολο της πρόωρης πτώσης ενός νέου, δυναμικού και φιλόδοξου δημάρχου.
Ηταν πράγματι ένα μεγαλόπνοο έργο. Το οποίο, όμως, επισκίασε κάθε άλλη θετική πτυχή της δημαρχίας Μπακογιάννη, επισκίασε άλλες άμεσες ανάγκες της πόλης και, στο τέλος, οδήγησε τον εμπνευστή του εκτός δημαρχίας. Το κακό είναι ότι οι περισσότεροι βλέπαμε από την αρχή τα τρωτά σημεία αυτής της ριζικής ανάπλασης. Γιατί όχι και ο ίδιος; Ή οι σύμβουλοί του;
Ωστόσο, είναι άραγε αρνητικό όταν ένας πολιτικός θέτει ψηλά τον πήχυ και μοιάζει να έχει ένα όραμα για την πόλη που υπηρετεί; Οχι βέβαια. Το μεγάλο πρόβλημα, όμως, είναι πώς υλοποιείται ένα τόσο μεγάλο όραμα. Η ανάπλαση της πλατείας Συντάγματος και της Πανεπιστημίου προϋπέθετε την απόλυτη αναγκαιότητα μιας τέτοιας πρωτοβουλίας. Ηταν λοιπόν αναγκαίο να γίνει όλο αυτό; Ελάχιστοι καταλάβαμε κάτι τέτοιο, ειδικά σε ό,τι αφορά την Πανεπιστημίου.
Επιπλέον, ένα τόσο οραματικό έργο προϋποθέτει εξαντλητικό σχεδιασμό και μελέτη προκειμένου να καθοριστούν πλαίσια και όρια, τόσο ως προς την έκταση του έργου όσο, βέβαια, και ως προς τον προϋπολογισμό του.
Αυτό που είδαμε να συμβαίνει με τον Μεγάλο Περίπατο ήταν ότι ούτε ανάγκη για τέτοια πρωτοβουλία υπήρχε, αλλά ούτε και μια εύρυθμη πορεία των έργων. Το αντίθετο: οι παλινωδίες έγιναν ο κανόνας. Και όταν το έργο παραδόθηκε φάνηκε πως τίποτα ουσιαστικά δεν άλλαξε. Πολύ κακό για το τίποτα, με άλλα λόγια.
Θα μπορούσε κάποιος να πει, και δικαίως, ότι ο απερχόμενος δήμαρχος θέλησε να φτάσει ψηλά, άρα να πέσει και από ψηλά. Ισως αυτό να είναι και το κρυφό νόημα της τελικής αποστροφής του στον (αξιοπρεπέστατο) λόγο του μόλις ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα: «Φεύγω από τη δημαρχία όπως μπήκα· με το κεφάλι ψηλά».
Σύμφωνοι· όμως εδώ χάθηκε ένα στοίχημα – συνολικά, όχι με τον Μεγάλο Περίπατο μόνο, αλλά σε ό,τι αφορά το έργο που προσπάθησε να κάνει για την πόλη.
Λέγεται πως ο Μεγάλος Περίπατος πολεμήθηκε λυσσαλέα από ορισμένες φωνές. Δεν είμαι σίγουρος: αφενός, η κριτική δεν είναι «πόλεμος», αφετέρου, δεν χρειαζόταν να διαβάσει κάποιος ένα ρεπορτάζ ή μια τοποθέτηση για να πειστεί· ο μέσος Αθηναίος ζούσε ο ίδιος το χαοτικό εργοτάξιο που είχε γίνει η πόλη και πώς αυτό κατέληξε.
Ο Κώστας Μπακογιάννης έχει όλο τον χρόνο να αφουγκραστεί αυτό που συνέβη και να ανασυνταχθεί. Και ο νέος δήμαρχος, ο Χάρης Δούκας, έχει όλο τον χρόνο για να δει πόσο δύσκολο έργο έχει μπροστά του. Το βράδυ της Κυριακής, δήλωσε πως τώρα «ξεκινάει ένα πανέμορφο ταξίδι». Δεν θα το όριζα ως τέτοιο. Αλλά, προφανώς, η χαρά της ανέλπιστης νίκης επιτρέπει τέτοιες λυρικές υπερβολές.
