Λίγοι θυμούνται (ή γνωρίζουν) ότι οι πρώτες ελεύθερες βουλευτικές εκλογές μετά την πτώση της δικτατορίας προκηρύχθηκαν για την Κυριακή 17 Νοεμβρίου του 1974, δηλαδή την ημέρα της πρώτης επετείου του Πολυτεχνείου. Η απόφαση, ως απόδοση τιμής στον αγώνα των εξεγερμένων φοιτητών, συνάντησε τη δυσπιστία μερίδας της κοινής γνώμης που ιδεολογικά συντασσόταν αριστερά της νεόκοπης τότε Ν.Δ. του Κωνσταντίνου Καραμανλή, καθώς έβλεπαν πίσω από την πρωτοβουλία υπόγειες προσπάθειες να «ελεγχθεί» η ριζοσπαστικοποίηση των μαζών και ο έντονος αντιαμερικανισμός της εποχής και λόγω της εισβολής στην Κύπρο. Τελικά ο επίσημος εορτασμός και η πρώτη πορεία προς την αμερικανική πρεσβεία μεταφέρθηκαν για την Κυριακή 24 Νοεμβρίου και μόνο μια σχετικά μικρή ομάδα σχηματισμών της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς οργάνωσε εκδηλώσεις και πορεία ανήμερα της πρώτης επετείου.
Το Πολυτεχνείο είναι από τη φύση του μια πολιτική επέτειος. Αυτή η ιδιοτυπία μπερδεύει ακόμη τη σχέση μας μαζί του.
Αυτό που όμως είναι το πιο εντυπωσιακό από εκείνον τον παρθενικό εορτασμό είναι, πλην της πάνδημης συμμετοχής, ο τρόπος που διαχέεται ο παλμός, η φόρτιση και ο ενθουσιασμός της πρώτης επετείου σε όλο το πολιτικό φάσμα. Το Πολυτεχνείο από την πρώτη στιγμή αντιμετωπίζεται ως κορυφαίο γεγονός του αντιδικτατορικού αγώνα που οδήγησε στην πτώση της χούντας. Είναι ενδεικτικό ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση της Ν.Δ. στην πλατεία Συντάγματος στις 15 Νοεμβρίου 1974, αναφέρεται στο Πολυτεχνείο και εξαίρει τη συμβολή του στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Οπως σημείωσε σε πρόσφατη ομιλία του σε συνέδριο για τα 50 χρόνια του Πολυτεχνείου ο νομικός Κωνσταντίνος Ρήγος, το κλίμα που επικρατεί στο σύνολο των εφημερίδων είναι ενθουσιώδες. Ο φιλοκαραμανλικός Τύπος, μάλιστα, μάλλον ξεπερνά σε εγκώμια, μέσα από αφιερώματα και συνεντεύξεις αναφορικά με τους νέους που «έπεσαν» στο Πολυτεχνείο, ακόμη και τις εφημερίδες που υποστηρίζουν την Ενωση Κέντρου και το ΠΑΣΟΚ, δίνοντας την εντύπωση ότι η Ν.Δ. προσπαθεί να δώσει ενωτικό περιεχόμενο στην εξέγερση. Χαρακτηριστικά η «Ακρόπολις» της 23ης Νοεμβρίου 1974 έχει πρωτοσέλιδο τίτλο «Συγκλονιστικές ώρες ζωντανεύουν ξανά από χθες στο Πολυτεχνείο», ενώ η «Βραδυνή» λίγες ημέρες νωρίτερα μιλάει για «λαϊκό προσκύνημα στο Πολυτεχνείο».
Τι συνέβη, όμως, και το Πολυτεχνείο έγινε με τα χρόνια λιγότερο «εθνικό» και περισσότερο «πολιτικό»; Το Πολυτεχνείο ήταν πάντα πολιτικό και η καλοπροαίρετη προσπάθεια της Ν.Δ. του Κωνσταντίνου Καραμανλή να οικειοποιηθεί μέρος της κληρονομιάς του απέτυχε. Το άγουρο ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’70 και οι πιο σκληροπυρηνικές δυνάμεις της Αριστεράς επέβαλαν ένα τελετουργικό που ήταν εντελώς έξω από τις παραδόσεις της ελληνικής Κεντροδεξιάς. Παρ’ όλα αυτά, η γρήγορη αποξένωση της Ν.Δ. από τον εορτασμό του Πολυτεχνείου έκανε διπλό κακό: έθρεψε εντός του κόμματος ανιστόρητες αφηγήσεις που αμφισβητούσαν τον ρόλο της εξέγερσης στην πτώση της δικτατορίας, ενώ παράλληλα, και όσο απομακρυνόμαστε χρονικά από το ίδιο το γεγονός, περιόρισε την εμβέλεια του εορτασμού σε έναν σκληρό πυρήνα του αριστερού ακροατηρίου, δίνοντας την αίσθηση μιας εσωτερικής, εθιμοτυπικής άσκησης αγωνιστικής επαγρύπνησης. Ενώ το Πολυτεχνείο υπήρξε πολύ περισσότερα από αυτό.