Τι επιτρέπεται; Τι μπορείς να λες μέσα σε ένα πανεπιστήμιο; Μπορείς να φωνάζεις ότι «από τον ποταμό μέχρι τη θάλασσα, η Παλαιστίνη θα ελευθερωθεί»; Μπορείς να το λες όταν πολλοί το ακούν ως εγκωμιασμό της γενοκτονίας κατά των Εβραίων; Εχει σημασία πώς το εννοείς; Ή έχει μόνο σημασία πώς το εννοούν και το εκλαμβάνουν οι άλλοι; Είναι το σύνθημά σου σκέτος λόγος; Ή είναι πράξη – και μάλιστα κακοποιητική;
Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις όταν η ερώτηση αφορά την ίδια τη λειτουργία του λόγου. Ωστόσο, η βουλευτίνα των Ρεπουμπλικανών που είχε απέναντί της τις προέδρους τριών επιφανών αμερικανικών πανεπιστημίων απαιτούσε απάντηση μονολεκτική. Επιτρέπεται στο πανεπιστήμιό σας να δηλώνει κανείς υπέρ της γενοκτονίας των Εβραίων;
Η αξίωση των τριών πρυτάνεων να δώσουν ακριβείς, σύνθετες –και, μοιραία, πάρα πολύ περιφραστικές– απαντήσεις προκάλεσε σκάνδαλο. Η αδυναμία τους να απαντήσουν με ένα «ναι» (επιτρέπεται) ή ένα «όχι» (απαγορεύεται)· η επιμονή τους να εξηγήσουν πως καθετί που λέγεται πρέπει να ερμηνεύεται και να αξιολογείται μέσα στα συμφραζόμενά του καταγγέλθηκε ως νομικιστική υπεκφυγή και έλλειψη ηθικής διαύγειας.
«Ηθικό» θα ήταν το απόλυτο. Η ηθική δεν μπορεί να μιλάει γλώσσα αποχρώσεων, αμφιβολιών και παραπομπών.
Η τραμπική Δεξιά κατάφερε έτσι με ένα σμπάρο να πλήξει δυο αντιπάλους: Ο πρώτος ήταν, προφανώς, η φιλελεύθερη ελίτ των πανεπιστημίων που φάνηκε λιπόψυχη και συγχυσμένη, όταν κλήθηκε να απεκδυθεί τον κορσέ της πολιτικής ορθότητας για να υπερασπιστεί αποκλίνουσες εκδοχές του λόγου που μπορεί να είναι όντως αλγεινές και προσβλητικές. Ο δεύτερος αντίπαλος της Δεξιάς, που επλήγη εμμέσως, ήταν τα ίδια τα θύματα της καταγγελλόμενης προσβολής: οι ίδιοι οι Εβραίοι που αντέδρασαν με λογοκριτική βία, αποσύροντας χορηγίες και απαιτώντας καρατομήσεις, ώστε κατέληξαν να τροφοδοτούν το αντισημιτικό στερεότυπο ακροδεξιάς προέλευσης, ότι η πλούσια εβραϊκή ελίτ χρηματοδοτεί τη φιλελεύθερη κουλτούρα των πανεπιστημίων. Οτι υπάρχει μια καμπάλα που, στο όνομα του προοδευτισμού, χρηματοδοτεί τη διάβρωση (οι ίδιοι το λένε «Αντικατάσταση») του «κανονικού» –στρέιτ και λευκού– πολιτισμού.
Η Δεξιά πέτυχε να βραχυκυκλώσει τον εχθρό με τα ίδια του τα όπλα. Οι εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής ελίτ άξιζαν αυτό που έπαθαν. Εχοντας επιστρατεύσει εδώ και χρόνια όλα τα δογματικά τους σύνεργα για να επιβάλουν το στένεμα του ανεκτού λόγου· έχοντας οι ίδιοι/ίδιες προπαγανδίσει τις απαγορεύσεις, βρέθηκαν πολύ ευάλωτοι/τες στην κατηγορία ότι οι αξίες τους είναι πτυσσόμενες. Μετακινούν τους κανόνες της έκφρασης ανάλογα με τον προσβαλλόμενο.
Το αποτέλεσμα είναι η εξάρθρωση της δημόσιας σφαίρας – η Βαβέλ. Τα campus, αντί για έδαφος ελεύθερου διαλόγου, γίνονται πεδίο πολέμου. Στην ίδια κατάσταση αδυναμίας έχει περιπέσει και η άλλη σφαίρα της δημοκρατικής κουλτούρας – τα media.
H Αριστερά με τους ιδεασμούς της ναρκοθέτησε τα πανεπιστήμια. Και η Δεξιά με τα αγελαία της ένστικτα ξεχαρβάλωσε τα μέσα ενημέρωσης – ως μέσα και επικοινωνίας. Η ελευθερία του λόγου συρρικνώθηκε σε ελευθερία του μονολόγου.