Για να αλλάξει κάτι ουσιαστικά στο ΕΣΥ θα πρέπει να κλείσουν νοσοκομεία. Με όποιον έμπειρο στα θέματα δημόσιας υγείας και να μιλήσει κανείς, θα του πει ότι ο υγειονομικός χάρτης της χώρας είναι εντελώς ανορθολογικός και ότι φτιάχτηκαν νοσοκομεία σε απόσταση 15 χλμ. το ένα από το άλλο αποκλειστικά για ψηφοθηρικούς λόγους. Το αποτέλεσμα είναι να υπάρχει, π.χ., νευροχειρουργός για να κάνει μία επέμβαση τον μήνα και να μην υπάρχει μονάδα εμφραγμάτων ή παιδοψυχίατρος στο ίδιο νοσοκομείο. Κτίρια με βασικές ελλείψεις υποδομών φιλοξενούν δεκάδες διοικητικούς υπαλλήλους για να συντηρείται μια σαδιστική γραφειοκρατία που εμποδίζει τον εκσυγχρονισμό και τον εξορθολογισμό του ΕΣΥ. Ετσι, δεν λειτουργεί η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, υπάρχουν λίστες αναμονής για αναγκαίες χειρουργικές επεμβάσεις, ατμόσφαιρα πολέμου στα Επείγοντα και προσβλητικές για την αξιοπρέπεια συνθήκες νοσηλείας.
Για να αλλάξει κάτι ουσιαστικά στα ΑΕΙ θα πρέπει να κλείσουν πανεπιστημιακές σχολές. Το ξέρουν όλοι όσοι γνωρίζουν σε βάθος τα θέματα παιδείας. Τα προγράμματα σπουδών είναι παρωχημένα και πρέπει να αλλάξουν, ξεκινώντας από το δημοτικό. Πολλές σχολές που φτιάχτηκαν σε πόλεις και κωμοπόλεις έπειτα από πιέσεις τοπικών βουλευτών δεν καλύπτουν καμία ανάγκη της αγοράς εργασίας, ούτε προσφέρουν βασικές δεξιότητες στους φοιτητές. Υπάρχει σοβαρή έλλειψη στα τεχνικά επαγγέλματα και πληθωρισμός στις λεγόμενες ανθρωπιστικές σπουδές, χωρίς σχεδιασμό και χωρίς λογικό ειρμό. Ετσι, σε λίγα χρόνια δεν θα έχουμε μηχανικούς για τα ηλεκτρικά μας αυτοκίνητα, αλλά θα έχουμε πλήθος ψυχολόγων, κοινωνιολόγων και πολιτικών επιστημόνων που θα συνωθούνται αφού πάρουν πτυχίο σε ένα επιστημονικό προλεταριάτο.
Αυτές οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται γιατί οι αντιστάσεις θα ήταν φοβερές από συντεχνίες, οικονομικά συμφέροντα, τοπικά κέντρα επιρροής και κομματικό προσωπικό που κάνει καριέρα κολακεύοντας την εκλογική βάση. Και η μάχη δεν θα εξαντλούνταν σε τηλεοπτικούς καβγάδες και «φροντιστήρια» σε ανησυχούντες βουλευτές, όπως συμβαίνει με τη νομοθέτηση του γάμου και της τεκνοθεσίας για τα ομόφυλα ζευγάρια. Βουλευτές θα κινδύνευαν να μην επανεκλεγούν ποτέ ξανά, υπουργοί θα αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν τη δημόσια ζωή, παρατάξεις θα πλήρωναν βαρύ πολιτικό κόστος.
Αν αύριο η Αννα και η Μαρία μπορούν, επιτέλους, να αναγνωρίζονται και οι δύο, νομικά, ως μητέρες του παιδιού τους, αυτό δεν θα επηρεάσει τη ζωή των συγγενών, των φίλων και των γειτόνων τους. Γι’ αυτό και δεν πρόκειται για μεταρρύθμιση, αλλά για αναγκαίο βήμα προόδου στο πλαίσιο ενός ευρωπαϊκού κράτους δικαίου.
Αν όμως κλείσουν νοσοκομεία και πανεπιστημιακές σχολές για να αναβαθμιστεί το δημόσιο σύστημα υγείας και παιδείας, τότε θα κλονιστούν τα θεμέλια του ελληνικού πελατειακού κράτους, και αυτό είναι σίγουρα μεταρρύθμιση που δεν γίνεται και δεν θα γίνει στο ορατό μέλλον.
Η κ. Αγγελική Σπανού είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας.
