Το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε ακριβώς την ημέρα που είχαν γίνει και οι τελευταίες καταμετρήσεις των ψηφοδελτίων, που είχαν ανακηρυχθεί οι νικητές των αυτοδιοικητικών εκλογών. Προχθές, λοιπόν, πληροφορηθήκαμε από την «Κ» (ρεπορτάζ Γ. Λιάλιος) ότι η Ελλάδα οδηγείται σε μια εβδομάδα στο εδώλιο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την υπόθεση των παράνομων χωματερών. Οτι η χώρα μας δεν έχει κατορθώσει 14 χρόνια μετά την πρώτη προθεσμία και 9 χρόνια μετά την πρώτη καταδίκη της για τη λειτουργία 1.125 παράνομων χωματερών, να δώσει οριστικό τέλος στην ανεξέλεγκτη ταφή απορριμμάτων.
Οι νέοι περιφερειάρχες (της Αττικής και της Πελοποννήσου είναι στη δυσκολότερη θέση) θα πρέπει να διαχειριστούν ένα πρόβλημα που δεν προσβάλλει βάναυσα μόνο το τοπίο, αν περιοριστούμε στο αισθητικό μέρος και δεν συμπεριλάβουμε τις πυρκαγιές, αλλά αποτελεί και κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.
Είναι βέβαιο ότι πρόκειται για ένα ακόμη σύνθετο ζήτημα με πολλά ποδάρια. Οτι γύρω από τη συντήρηση του βρωμερού και τρισάθλιου κάποιοι επωφελούνται και ενδεχομένως πλουτίζουν. Ποια θα μπορούσε να είναι σήμερα στην Ελλάδα η βέλτιστη περιβαλλοντικά πολιτική στη διαχείριση απορριμμάτων; Μία από τις πιο διαδεδομένες στην Ευρώπη απόψεις προτείνει την ελαχιστοποίηση των σκουπιδιών για τελική διάθεση. Είναι άραγε αυτό εφικτό στη χώρα μας; «Εάν ακολουθήσουμε μία ολοκληρωμένη και συνεπή πολιτική θα μπορέσουμε να το επιτύχουμε», υποστηρίζουν οικολογικές οργανώσεις. Πώς όμως θα πειστεί όλη η αλυσίδα (κεντρική κυβέρνηση, ΟΤΑ και κοινωνία) ότι η πολιτική της πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης αποτελεί λύση στο πρόβλημα της διαχείρισης των σκουπιδιών και όχι μια μόδα ή μια υποχρέωση την οποία πρέπει απλώς να τηρήσουμε γιατί μας υποχρεώνει η Ευρωπαϊκή Ενωση;
Η ευρωπαϊκή πρακτική και η ελληνική πραγματικότητα βρίσκονται σε πλήρη απόκλιση, έστω και αν καταγράφονται εξαιρέσεις όπως σε κάποια νησιά των Κυκλάδων, τη Δυτική Μακεδονία, την Κρήτη (αφού πληρώθηκε πρόστιμο 5,4 εκατ. ευρώ για τη χωματερή στον Κουρουπητό Χανίων). Παράδειγμα από τα πιο κοινά και συνηθισμένα, η Αίγινα. Απέχει μόλις 40 λεπτά από τον Πειραιά και παράλληλα με τους επισκέπτες της αυξάνεται (ανεξέλεγκτα) ο πληθυσμός εντόμων και τρωκτικών. Απόβλητα που αδειάζουν σε αγρούς, σκουπίδια που στοιβάζονται παντού αποτελώντας μνημεία δυσοσμίας και εξαθλίωσης όχι μόνο για την απροθυμία της πολιτικής εξουσίας (κεντρικής και περιφερειακής) να δώσει λύση, αλλά και για τη συμπεριφορά των κατοίκων, μόνιμων και εποχικών. Τους καλοκαιρινούς μήνες δε, με τα απορριμματοφόρα να μην επαρκούν ή να απεργούν, αναρωτιέται κανείς τι να πρωτοαντιμετωπίσει: τις κατσαρίδες ή τα ποντίκια; Συνήθως δε, την ίδια περίοδο, συνεπικουρεί και ο περιορισμός του νερού (άλλο, άλυτο, πρόβλημα δεκαετιών του νησιού, αυτό της ύδρευσης) ώστε η ευτυχία του παραθεριστή να ολοκληρωθεί!
Τα πάθη της Αίγινας είναι ενδεικτικά μιας Ελλάδας που αντιστέκεται στον εξανθρωπισμό της (να σταματήσουμε να λέμε ότι τα σκουπίδια είναι «θέμα πολιτισμού»), καταδικασμένη όχι μόνο από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αλλά κυρίως από τον εαυτό της. Από την Κερατέα, τη Φυλή, τα Ανω Λιόσια, το Γραμματικό, για διαφορετικούς λόγους η κάθε περιοχή, από μαξιμαλιστικούς σχεδιασμούς, από διαγωνισμούς και πολιτικές που δεν τελεσφορούν. Πάνω απ’ όλα όμως η Ελλάδα είναι καταδικασμένη εξαιτίας της ανοχής που δείχνει στις διαρκώς χειρότερες λύσεις. Κι αυτό το πρόστιμο δεν πληρώνεται με χρήματα αλλά με καταστροφή.