Σε ένα συντηρητικό νοικοκυριό, το πρωτότοκο τέκνο έρχεται κατά κανόνα σε μεγαλύτερες κόντρες με τους κηδεμόνες του – ειδικά αν έχει «προβληματική» συμπεριφορά. Για τα μικρότερα αδέρφια οι παραχωρήσεις έρχονται ευκολότερα: Οι «μάχες» έχουν κριθεί, οι παλιοί περιορισμοί έχουν χάσει πια το νόημά τους. Η μοίρα των επόμενων έχει λιγότερο δράμα, καθώς και οι κηδεμόνες ωριμάζουν: έχουν μάθει ότι οι κίνδυνοι είναι διαφορετικοί και μεγαλύτεροι, με βάση την εμπειρία τους επιλέγουν τις μάχες τους.
Σε μια ανάλογη κατάσταση βρίσκεται η «κηδεμονία» του ΔΝΤ. Αφού εξάντλησε την τυπικότητα των προϋποθέσεων βοήθειας στην Ελλάδα, (κι αφού ο αρχικός σχεδιασμός κατέρρευσε με το PSI), τώρα εξετάζει μια αλλαγή που θα το κάνει «πιο ευέλικτο» – και δεν θα αφήνει ανάπηρες οικονομίες στο διάβα του. Αντιλαμβάνεται πως δεν μπορεί να πορευτεί με τα προγράμματα διάσωσης όπως έχουν σήμερα. Δεν μπορεί να επαναληφθεί μια ελληνικού τύπου διάσωση χωρίς τον κίνδυνο καταστροφής μεγαλύτερων και σημαντικότερων οικονομιών από την ελληνική. Ετσι, την Παρασκευή οι επιτελείς του Ταμείου στην Ουάσιγκτον άνοιξαν τη συζήτηση, σύμφωνα με τους Financial Times, για εναλλακτικούς τρόπους διασώσεων στο μέλλον, λιγότερο πνιγηρούς για τον αποδέκτη, με εμπλοκή ιδιωτών δανειστών από την αρχή.
Μέχρι σήμερα το ΔΝΤ ενισχύει με έκτακτη χρηματοδότηση προβληματικές οικονομίες με «διατηρήσιμο χρέος», χώρες δηλαδή που μπορούν να πληρώνουν «δόσεις». Για τον λόγο αυτό, όταν μια χώρα ζητεί έκτακτη βοήθεια, οι επιλογές είναι περιορισμένες: Είτε το ΔΝΤ δίνει το δάνειο χωρίς «κούρεμα» του χρέους – εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητά του με άλλα μέτρα- είτε ζητεί προκαταβολικά επιθετική αναδιάρθρωση πριν εμπλακεί στο πρόγραμμα. Στην περίπτωση της Ελλάδας η δεύτερη επιλογή, αποκλείστηκε από τους Ευρωπαίους, η πρώτη δεν αρκούσε. Ετσι η χώρα μπήκε σε ένα πρόγραμμα διάσωσης κουβαλώντας ένα τεράστιο χρέος -το οποίο περιορίστηκε αργότερα αναγκαστικά (και ανεπαρκώς) με το PSI- και θα βγει με μεγαλύτερο.
H νέα διαδικασία που συζητεί το Ταμείο μοιάζει με «φιλικό διακανονισμό» πριν το πρόγραμμα διάσωσης. Το Ταμείο θα ήθελε να ζητεί «ως προβλεπόμενη διαδικασία» από τους ιδιώτες δανειστές μιας οικονομίας να παγώσουν τις απαιτήσεις τους, διευκολύνοντάς την – μια επιλογή που δεν συζητήθηκε στην περίπτωση της Ελλάδας. Θα ρωτήσει κάποιος – γιατί να συμφωνήσουν ιδιωτικές τράπεζες να πάρουν τα ίδια χρήματα, αλλά αργότερα; Επειδή η συστημική σταθερότητα είναι αγαθό για το οποίο πρέπει να πληρώσουν όλοι, ιδίως επενδυτές που έχουν τη δική τους ευθύνη για τη συστημική αστάθεια. Η ζύμωση στο εσωτερικό του ΔΝΤ δεν θα αλλάξει το καθεστώς άμεσα, ούτε είναι βέβαιο ότι θα το δεχθούν οι αγορές. Η ύπαρξη και μόνο της ζύμωσης όμως αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι η εμμονές ΔΝΤ και Ε.Ε. στην ελληνική διάσωση έκαναν μεγαλύτερη ζημιά από τα προβλήματα που προσπάθησαν να λύσουν. Τα λάθη είναι ανθρώπινα. Η συγγνώμη επίσης – αλλά αναζητείται: Ο Simon Nixon, αρθρογράφος στην Wall Street Journal, αναρωτιέται στον τίτλο της χθεσινής του στήλης: «Πού είναι η Συγγνώμη προς την Ελλάδα»;
Η έμπρακτη συγγνώμη δεν μοιάζει «καθ’οδόν»: Η Ελλάδα παραμένει μόνη και ψάχνει περισσότερα δανεικά από τις αγορές, ώστε να συνεισφέρει σημαντικά στο χρηματοδοτικό της κενό. Δεν θα το καλύψει το ΔΝΤ με φθηνά δανεικά, ούτε δείχνουν βιασύνη να το αναλάβουν οι Ευρωπαίοι όπως είχαν υποσχεθεί (στην περίπτωση που η Ελλάδα θα πετύχει τους στόχους). Οι Βρυξέλλες σφυρίζουν αδιάφορα, το ΔΝΤ κάνει άλμα προς το αύριο, προσπερνώντας την όποια αυτοκριτική, και η ελληνική πολιτική αναζητεί τον επόμενο εσωτερικό εχθρό να αναλωθεί. Οι άλλες χώρες έχουν πάρει το μάθημά τους. Εμαθαν να μην ξεχωρίζουν αρνητικά, να μη δείχνουν «πρώτες στην αταξία» – γιατί θα την πληρώσουν οι ίδιες, κάνοντας ηπιότερες τις λύσεις για τους επόμενους. Ενα μάθημα που η Ελλάδα δεν έχει εμπεδώσει ακόμη.