Χρόνια τώρα συζητάμε για την αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου. Δημοσίως και ιδιωτικώς. Δημοσίως τη συζητάμε γενικώς· δεν υπάρχει κόμμα που δεν έχει εντάξει στο πρόγραμμά του έστω τρεις αράδες για τον δημόσιο πλούτο που λιμνάζει και το πρόγραμμα του κόμματος να τον αξιοποιήσει για το καλό του λαού. Ιδιωτικώς το συζητάμε κάθε φορά που βλέπουμε υποδομές να ρημάζουν (όπως κακή ώρα στη λίμνη Καϊάφα) και λέμε «ε, ρε και να το ’χε κάποιος ιδιώτης αυτό: Θαύματα θα έκανε!».
Κάθε φορά όμως που φτάνουμε στο διά ταύτα, η «αξιοποίηση» γίνεται «ξεπούλημα». Ολοι όσοι ομνύουν στην ανάπτυξη ξαφνικά βλέπουν τους κινδύνους της. Γράφαμε και παλιότερα ότι οι βουλευτές όλων των κομμάτων θα δήλωναν με τον γνωστό στόμφο «δεν θα επιτρέψουμε τον βιασμό της περιοχής από ιδιωτικά συμφέροντα». Οι οικολόγοι θα ξεσηκώνονταν για τον «φυσικό πλούτο που κινδυνεύει να χαθεί»· δεν μπορεί, κάποια περιοχή Natura θα υπάρχει κι εκεί! Οι τοπικοί παράγοντες θα έβρισκαν το δικό τους «Οβριόκαστρο», το οποίο -όπως κάθε πέτρα σ’ αυτήν τη χώρα- άλλαξε τον ρουν της παγκόσμιας Ιστορίας. Οι ακροδεξιοί θα ανακάλυπταν εβραϊκές ρίζες στα μέλη του Δ.Σ. της επενδυτικής εταιρείας και θα επεσήμαιναν τους «θανάσιμους εθνικούς κινδύνους στη στρατηγικής σημασίας περιοχή»· κάθε κομμάτι της χώρας είναι στρατηγικής σημασίας. Τέλος, το Συμβούλιο της Επικρατείας θα έδινε τη χαριστική βολή: κάποια δένδρα ή έστω πουρνάρια θα υπήρχαν στην περιοχή, οπότε -με δεδομένο το «άπαξ δάσος, πάντοτε δάσος»- θα απαγόρευε την επένδυση.
Από την άλλη πλευρά, όλα τα προηγούμενα χρόνια, εκτός από λεφτά, υπήρχαν έντονες οικιστικές πιέσεις σε ολόκληρη την χώρα. Ολοι ήθελαν ένα εξοχικό κι επειδή μεγάλα κομμάτια γης ήταν ιδιοκτησία του Δημοσίου ενώ υπήρχαν αυστηρές προϋποθέσεις για να χτίσει κάποιος, το κόστος της παρανομίας έγινε μικρότερο από το κόστος της νομιμότητας. Αυτό δημιούργησε γενιές αυθαιρέτων αλλά είχε και δευτερογενείς επιπτώσεις. Πρώτον: δεν απέμεινε και πολύ ελεύθερη γη προς αξιοποίηση. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Καθημερινής» (15.7.2012) όταν οι τεχνικοί ελεγκτές του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων επισκέφθηκαν την Ηλεία για επιθεώρηση των δημοσίων ακινήτων «όχι μόνον δεν βρήκαν κενή γη, ως όφειλε να υπάρχει, αλλά ανακάλυψαν ολόκληρους οικισμούς με χιλιάδες αυθαίρετες κατοικίες…». Δεύτερον: το υπέροχο τοπίο στιγματίστηκε, αφού καθένας έχτιζε όπου ήθελε και όπως ήθελε. Τρίτον: η αξία αυτών των ιδιωτικών ιδιοκτησιών κατέρρευσε με την κρίση. Σύμφωνα με όλες τις έρευνες, τα ακίνητα που αντιστάθηκαν στη ραγδαία πτώση τιμών ήταν εκείνα σε οικισμούς με προδιαγραφές και υποδομές. Με ένα σμπάρο τρία λάθη…
Θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα αν οι ιδεοληψίες δεν γίνονταν συνθήματα και τα συνθήματα σκληρά δόγματα. Η δημόσια γη θα αξιοποιούνταν τις καλές εποχές με καλό αντάλλαγμα, με μέτρο και υποδομές. Το τοπίο θα ήταν διαφορετικό αφού οι αυστηρές προδιαγραφές που έχουμε σήμερα θα αστυνομεύονταν καλύτερα σε μεγάλους οικισμούς απ’ ότι από αυθαίρετο σε αυθαίρετο. Και τέλος, οι πολίτες που αγόρασαν ακριβά τη γη από επιτήδειους και έχτισαν ακριβά (λόγω παρανομιών) θα είχαν σήμερα το μεγαλύτερο κομμάτι της επένδυσής τους. Ποιος είπε ότι οι ιδεοληψίες δεν έχουν αποτελέσματα;