Οι αρνητές του εβραϊκού Ολοκαυτώματος είναι δύο ειδών: αυτοί που αρνούνται ότι συνέβη και αυτοί που χαίρονται ακριβώς επειδή συνέβη. Κυριολεκτικά μιλώντας, οι δεύτεροι δεν είναι άμεσοι αρνητές· αρνούνται όμως, εμμέσως αλλά δραστικότατα, το έγκλημα μέσα από την επικρότησή του. Δεν ξέρω τι από τα δύο είναι περισσότερο απεχθές.
Αφορμή για τις σκέψεις αυτές είναι ότι σε λίγες ημέρες θα έχουμε την ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος (στις 27 Ιανουαρίου: εκείνη την ημερομηνία, το 1945, απελευθερώθηκε το Αουσβιτς από τον Κόκκινο Στρατό), κυρίως όμως επειδή επίκειται στις κινηματογραφικές αίθουσες μια πολύ ενδιαφέρουσα ταινία με τον τίτλο «Αρνηση» σε σκηνοθεσία Μικ Τζάκσον και σενάριο Ντέιβιντ Χέαρ. Η ταινία έχει ήδη προβληθεί στο κινηματογραφικό φεστιβάλ του Τορόντο και είναι υποψήφια για το βραβείο BAFTA καλύτερης βρετανικής ταινίας. Πρωταγωνιστεί η καλή ηθοποιός Ρέιτσελ Βάις. Στις ελληνικές αίθουσες θα αρχίσει να προβάλλεται από αυτή την Πέμπτη.
Η «Αρνηση» πραγματεύεται μιαν αληθινή ιστορία: τη δίκη ανάμεσα στην καθηγήτρια Ιστορίας Ντέμπορα Λίπσταντ και τον Σκωτσέζο Ντέιβιντ Ιρβινγκ, συγγραφέα πολλών βιβλίων για το Γ΄ Ράιχ, δεινού αντισημίτη και δεδηλωμένου αρνητή του Ολοκαυτώματος. Για όσους δεν γνωρίζουν, ο Ιρβινγκ είναι ένα είδος «γκουρού» για τους απανταχού αντισημίτες, νεοναζί, αρνητές, ρατσιστές κ.λπ.
Η δικαστική μάχη ξέσπασε το 2001, όταν η Λίπσταντ κατηγόρησε τον Ιρβινγκ ως αρνητή του Ολοκαυτώματος και ο τελευταίος τη μήνυσε για συκοφαντική δυσφήμηση (άγνωστο γιατί, τα γραπτά του μιλούν από μόνα τους). Η Λίπσταντ κέρδισε φυσικά τη δίκη, ο Ιρβινγκ δήλωσε πτώχευση και αποσύρθηκε από τα κοινά. Αυτό δεν σημαίνει ότι έπαψε να κηρύττει το μίσος. Στην εποχή του Διαδικτύου, όπως καλά γνωρίζουμε, αυτό είναι εύκολο.
Αφελώς, η Λίπσταντ πίστεψε πως αυτή τη δίκη, και κυρίως η ετυμηγορία του δικαστηρίου, θα έβαζε ταφόπλακα στην υπόθεση άρνηση του Ολοκαυτώματος. Μάλιστα, τα πρακτικά δημοσιεύθηκαν ελεύθερα στο Διαδίκτυο, προσβάσιμα σε όλους ειδικά για αυτό τον λόγο.
Είχε κάνει λάθος βέβαια. Και αυτό διότι η άρνηση του Ολοκαυτώματος θα συμβαδίζει πάντοτε με αυτό το διαχρονικό φαινόμενο του αντισημιτισμού, που φωλιάζει για τα καλά στο συλλογικό ασυνείδητο σχεδόν κάθε λαού και που παρουσιάζει εξαιρετικές αντοχές στον χρόνο. Ισως ξέρετε και το σχετικό ανέκδοτο: «Για όλα σε αυτό τον κόσμο φταίνε οι Εβραίοι και τα ποδήλατα», λες σε κάποιον. Και πάντοτε ο άλλος απαντά ξαφνιασμένος με το ερώτημα: «Τα ποδήλατα γιατί;». Πρόκειται για φράση-παγίδα, φυσικά, η οποία όμως έχει αυτή τη σημειολογία: ρωτώντας «τα ποδήλατα γιατί;» είναι σαν να αποδέχεσαι ως δεδομένο, ως αυτονόητο, πως «για όλα σε αυτό τον κόσμο φταίνε οι Εβραίοι» κι ας μην πιστεύεις καθόλου κάτι τόσο εξωφρενικό.
Η σημερινή εποχή ειδικά, με την έξαρση του λαϊκισμού και την άνοδο εθνικισμού και Ακροδεξιάς, αποτελεί πρόσφορο έδαφος για τους αρνητές του εβραϊκού Ολοκαυτώματος – και για εκείνους που αρνούνται ότι υπήρξαν οι θάλαμοι αερίων και όλα τα άλλα ζοφερά αλλά και για εκείνους που επικροτούν τη ναζιστική «Τελική Λύση» νοσταλγώντας τον Αδόλφο. Είναι ανατριχιαστικό αλλά ο ίδιος ο Ιρβινγκ είχε αναφέρει πως τα στρατόπεδα εξόντωσης ήταν κάτι σαν «Ντίσνεϊλαντ» για τους τροφίμους (!). Περιττό να υπενθυμίσουμε, βέβαια, πως δεν ήταν μόνον οι Εβραίοι που υπέφεραν και εξοντώνονταν στα γερμανικά στρατόπεδα, αλλά και οι τσιγγάνοι, οι ομοφυλόφιλοι, οι μάρτυρες του Ιεχωβά, καθώς και κομμουνιστές και αντιστασιακοί κάθε είδους, αιχμάλωτοι πολέμου, παιδάκια που υποβάλλονταν σε ιατρικά πειράματα. Η άρνηση του Ολοκαυτώματος είναι απλώς μία ακόμη έκφανση της νοσταλγίας για βαρβαρότητα.