Η Ακροδεξιά νικήθηκε και πάλι, αλλά τα μηνύματα των εκλογών αποτελούν προειδοποίηση για τη γαλλική ελίτ και τον Εμανουέλ Μακρόν, λέει στη συνέντευξή του στην «Κ» ο Μπέντζαμιν Χαντάντ, διευθυντής ευρωπαϊκων υποθέσεων στο Atlantic Council. Ο κ. Χαντάντ βλέπει επίσης την προσπάθεια της Μόσχας να φέρει τον πόλεμο δι’ αντιπροσώπων στην Ευρώπη, μέσω των θυλάκων της σε Μολδαβία, Γεωργία και Σερβία.
– Υπήρξε μια τεράστια ανακούφιση στην Ευρώπη μετά τη νίκη του Μακρόν, αλλά φαίνεται ότι τα προβλήματα συσσωρεύονται. Ποια είναι η σημαντικότερη πρόκληση για τον Γάλλο πρόεδρο;
– Νομίζω ότι ήταν μια συντριπτική νίκη για τον Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος είναι ο πρώτος Γάλλος πρόεδρος που επανεξελέγη με μεγαλύτερη διαφορά από αυτό που αναμενόταν βάσει των δημοσκοπήσεων. Η πρώτη μεγάλη πρόκληση είναι οι βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν τον Ιούνιο. Ο κ. Μακρόν χρειάζεται πλειοψηφία για να κυβερνήσει. Θα έχει δύο μεγάλους αντιπάλους, την Ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν, φυσικά, που θα προσπαθήσει να τον αμφισβητήσει σε αυτές τις εκλογές, αλλά και την άκρα Αριστερά του Ζαν-Λικ Μελανσόν, που ήρθε τρίτη πίσω από τη Μαρίν Λεπέν. Οπως γνωρίζετε, στο γαλλικό σύστημα εάν ένας πρόεδρος χάσει την πλειοψηφία δεν μπορεί να κυβερνήσει. Δεν έχει δική του κυβέρνηση. Και έτσι η Ακροαριστερά και η Ακροδεξιά θα προσπαθήσουν να επιβάλουν στον κ. Μακρόν αυτό που λέμε συγκατοίκηση.
– Η Ακροδεξιά ηττήθηκε το 2002. Ηττήθηκε και το 2017 και την προηγούμενη Κυριακή. Αλλά τώρα όλοι φοβούνται το μέλλον και το τι μπορεί να φέρει εάν συνεχιστεί η κοινωνική ανισότητα στη Γαλλία. Ποια είναι η άποψή σας γι’ αυτό;
– Αυτή είναι μια πολύ σημαντική ερώτηση. Αν κοιτάξετε τα νούμερα, για παράδειγμα, θα δείτε πως η Ακροδεξιά έχει το καλύτερο αποτέλεσμα που είχε ποτέ σε αυτές τις εκλογές, σχεδόν εννέα μονάδες περισσότερο από το 2017. Είναι μια μεγάλη προειδοποίηση για τον κ. Μακρόν και για την υπόλοιπη γαλλική ελίτ. Υπάρχει μια μεγάλη γεωγραφική διαίρεση, για παράδειγμα, με τις αγροτικές περιοχές να ψηφίζουν συντριπτικά υπέρ της Μαρίν Λεπέν και μεγάλες πόλεις όπως το Παρίσι τον Μακρόν. Αυτό είναι ένα χάσμα που είδαμε επίσης κατά τη διάρκεια της κρίσης των «Κίτρινων Γιλέκων», όπου θα μπορούσατε πραγματικά να δείτε αυτές τις δύο Γαλλίες στη χώρα. Μια άλλη τάση που πιστεύω ότι παρατήρησαν πολλοί άνθρωποι είναι πως οι νέοι, ειδικά άτομα στα 20 και τα 30 τους, που υποφέρουν από την ανεργία, που υποφέρουν από έλλειψη πρόσβασης σε θέσεις εργασίας, ψήφισαν επίσης τη Μαρίν Λεπέν. Παρά τη νίκη του, λοιπόν, αυτό είναι ξεκάθαρα κάτι που θα πρέπει να αντιμετωπίσει ο κ. Μακρόν, καθώς υπάρχει συσσωρευμένος θυμός στη χώρα. Αυτό επιδεινώνεται επίσης από τη χαμηλή συμμετοχή που είδαμε σε αυτές τις εκλογές.
Υπάρχει συσσωρευμένος θυμός στη χώρα, υπάρχουν δύο Γαλλίες. Παρά τη νίκη του, αυτό είναι ξεκάθαρα κάτι που θα πρέπει να αντιμετωπίσει ο Μακρόν.
– Τι πρέπει να περιμένουμε από τον Εμανουέλ Μακρόν την επόμενη πενταετία όσον αφορά τους στόχους του στην εξωτερική πολιτική; Την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής συνεργασίας, μια ισχυρότερη αμυντική ασπίδα για την Ευρώπη; Θα μπορούσε να το πετύχει αυτό;
– Απολύτως. Νομίζω ότι αυτή θα είναι βασική προτεραιότητα για τον Εμανουέλ Μακρόν. Πάντα έθετε την Ευρώπη και την ευρωπαϊκή κυριαρχία στον πυρήνα της πολιτικής του ταυτότητας. Από τότε που έθεσε υποψηφιότητα για πρόεδρος για πρώτη φορά το 2017, θυμάστε την ομιλία του στη Σορβόννη, όπου είπε ότι η Ευρώπη πρέπει να δώσει τη δυνατότητα να προστατεύσει τον εαυτό της, να υπερασπιστεί τα συμφέροντα και την ασφάλειά της μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, και βασικά να συμπεριφέρεται ως μεγάλη δύναμη. Αυτό είναι κάτι που ο Μακρόν έχει προσπαθήσει να προωθήσει τα τελευταία πέντε χρόνια. Εχουμε δει επιτυχίες με το Ταμείο Ανάκαμψης για παράδειγμα. Και καθώς αυτές οι εκλογές διεξήχθησαν σε μια πολύ ιδιαίτερη στιγμή, με τον πόλεμο που έπληξε την ευρωπαϊκή ήπειρο και τη ρωσική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας, νομίζω ότι το ζήτημα του ευρωπαϊκού επανεξοπλισμού, το ζήτημα της ευρωπαϊκής άμυνας θα είναι στον πυρήνα της ατζέντας του τα επόμενα χρόνια.
– Θεωρείτε πως ο Πούτιν στοχεύει να εισβάλει σε Υπερδνειστερία και Μολδαβία και ότι με κάποιον τρόπο επιλέγει τον πόλεμο δι’ αντιπροσώπων απέναντι στη Δύση;
– Ανησυχώ πολύ για το τι συμβαίνει στην Υπερδνειστερία αυτή τη στιγμή. Νομίζω, ωστόσο, ότι βλέπετε ήδη τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ρωσία στην Ουκρανία, τόσο τις δυσκολίες του στρατού της όσο και φυσικά την απίστευτη αντίσταση του ουκρανικού λαού που υποστηρίζεται από τη Δύση μέσω παράδοσης όπλων και κυρώσεων. Επομένως νομίζω ότι το «κλειδί» είναι να συνεχιστεί η δυτική ενότητα για την υποστήριξη της Ουκρανίας. Είδαμε τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο Ράμσταϊν από τον Αμερικανό υπουργό Αμυνας Λόιντ Οστιν και από τους Ευρωπαίους συμμάχους για την αύξηση της παράδοσης όπλων στην Ουκρανία και την εξισορρόπηση της κατάστασης στο έδαφος. Αλλά έχετε απόλυτο δίκιο. Ας μην παραβλέπουμε άλλες λεγόμενες «παγωμένες» συγκρούσεις που η Ρωσία χειραγωγεί τις τελευταίες δεκαετίες για να μπορέσει να συνεχίσει να ασκεί πίεση στην περιοχή, στη Μολδαβία και φυσικά στη Γεωργία και στα Δυτικά Βαλκάνια. Εχουμε δει Σέρβους αυτονομιστές στη Βοσνία, για παράδειγμα, που υποστηρίζονται από τη Ρωσία. Καθώς λοιπόν εστιάζουμε στην Ουκρανία, πιστεύω ότι θα είναι βασική προτεραιότητα για τους Ευρωπαίους να σκεφθούν και την υπόλοιπη γειτονιά και να ενισχύσουν την παρουσία τους στην εξωτερική πολιτική εκεί.
– Πιστεύετε πως υπάρχει διέξοδος για την κρίση της Ουκρανίας που θα μπορούσε να αφήσει ευχαριστημένα τα εμπλεκόμενα μέρη;
– Νομίζω ότι ο μόνος τρόπος για να ελπίζουμε σε οποιοδήποτε είδος συμβιβασμού ή κάθε είδος κατάπαυσης του πυρός είναι να οδηγήσουμε τη ρωσική εισβολή σε αδιέξοδο. Και γι’ αυτό πρέπει να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τους Ουκρανούς. Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι ότι η Ρωσία αρνείται να καθίσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, πριν από τη σύγκρουση, φυσικά, αλλά και κατά τη διάρκεια αυτής της σύγκρουσης. Ο Ζελένσκι έχει πει πολλές φορές ότι είναι έτοιμος να καθίσει στο τραπέζι με τον Πούτιν, ότι είναι έτοιμος να συζητήσει την υποψηφιότητα της χώρας του στο NATO ή το ζήτημα της αυτονομίας των περιοχών στο Ντονμπάς. Αυτή τη στιγμή η Ρωσία αρνείται τη διπλωματία και επιλέγει τη στρατιωτική εμπλοκή. Ετσι, ο μόνος τρόπος να ελπίζουμε σε κάποιο είδος διπλωματικής διαδικασίας ή στο τέλος των εχθροπραξιών είναι να πιέσουμε τη Ρωσία. Και βέβαια να συνεχίσουμε την υποστήριξη της Ουκρανίας.