Αλλαγές «σε βάθος», με τη δημιουργία ενός κράτους που θα παρέχει «δίχτυ ασφαλείας» στους δημοσίους υπαλλήλους και με δομικές μεταρρυθμίσεις, όπως αυτή της αξιολόγησης του προσωπικού, που θα έχουν ολοκληρωθεί εντός εξαμήνου, εξαγγέλλει με συνέντευξή του στην «Κ» ο αναπληρωτής υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Γιώργος Κατρούγκαλος. «Σε ένα εξάμηνο θέλω να έχω τελειώσει με όλα. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε το momentum», λέει χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του, μέχρι τα μέσα Μαρτίου θα κατατεθεί στη Βουλή το πρώτο νομοσχέδιο, στο οποίο θα περιλαμβάνονται -μεταξύ άλλων- οι ανακλήσεις των απολύσεων και το νέο σύστημα επιλογής προϊσταμένων. Το δεύτερο νομοσχέδιο θα κατατεθεί μέχρι τον Αύγουστο και θα αφορά τη συνολική αναδιοργάνωση της δημόσιας διοίκησης και την αξιολόγηση. Παράλληλα, ο υπουργός σκοπεύει να εφαρμόσει κινητικότητα δύο ταχυτήτων, μία για τους διαθέσιμους που θα επαναπροσληφθούν και μία συνολική για όλο το Δημόσιο όταν θα έχει γίνει πλήρης καταγραφή θέσεων και αναγκών. Αλλαγές όμως αναμένονται και στον ρόλο του ΑΣΕΠ, το οποίο είναι σημαντικό, αλλά «πολλές φορές αργό».
– Κύριε Κατρούγκαλε, από τις προγραμματικές σας δηλώσεις προκύπτει ότι θα ανακαλέσετε εν πολλοίς όλες τις ενέργειες της προηγούμενης κυβέρνησης. Πιστεύετε ότι δεν έχει γίνει τίποτα αξιόλογο τα τελευταία χρόνια;
– Δεν θέλω να είμαι μηδενιστικός. Θα επιχειρήσουμε αλλαγές σε βάθος αλλά θα σεβαστούμε όσα αξιόλογα πράγματα έχουν γίνει, όπως για παράδειγμα στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Πάνω σε αυτά θα χτίσουμε, στο πλαίσιο της δικής μας λογικής. Τώρα, ως προς τα υπόλοιπα πεπραγμένα, κάθε μεταρρύθμιση έχει νόημα ανάλογα με το είδος του κράτους που θέλουμε. Εμείς θέλουμε ένα κράτος που θα μειώσει τις κοινωνικές ανισότητες και θα παρέχει ένα δίχτυ ασφαλείας. Είμαστε αντίθετοι στο πνεύμα των μεταρρυθμίσεων του παρελθόντος, αυτά που έγιναν τα θεωρούμε αντιμεταρρύθμιση.
– Εχετε εξαγγείλει αλλαγές στο σύστημα επιλογής προϊσταμένων και στην αξιολόγηση, την επαναπρόσληψη των απολυμένων, την κατάρτιση νέου μισθολογίου. Υπάρχει συγκεκριμένος ορίζοντας για την υλοποίησή τους;
– Ξεκινάω από την αξιολόγηση. Ψάχνουμε ένα δίκαιο σύστημα που επιτέλους θα εφαρμοστεί, διότι σχέδια επί χάρτου υπάρχουν την τελευταία δεκαετία πολλά. Το πρώτο νομοσχέδιο θα κατατεθεί σε ενάμιση μήνα και θα αφορά την αποκατάσταση αδικιών. Θα περιλαμβάνει τον τρόπο επιλογής προϊσταμένων, αλλαγές στα πειθαρχικά και την ανάκληση απολύσεων. Η ουσιαστική μεταρρύθμιση θα γίνει σε βάθος εξαμήνου και θα αφορά την πλήρη καταγραφή των αναγκών της δημόσιας διοίκησης.
– Περιγράφετε ένα μακρύ δρόμο…
– Δεν γίνεται αλλιώς. Η μεταρρύθμιση θα πρέπει να είναι δομική. Σε ένα εξάμηνο όμως θέλω να έχω τελειώσει. Πρέπει να εκμεταλλεύεται κανείς το momentum.
– Από πού θα καλύψετε το κόστος για την επαναπρόσληψη των απολυμένων;
– Προσπαθούμε να κόψουμε απ’ όπου μπορούμε. Κακά τα ψέματα όμως, πιθανότατα θα χρησιμοποιηθεί το κονδύλι που έχει προβλεφθεί για τις 15.000 προσλήψεις του 2015. Θα χρειαστούν περίπου 24 εκατ. ευρώ. Να σας ενημερώσω ότι οι υπάλληλοι δεν θα επιστρέψουν αναγκαστικά στις παλιές τους θέσεις. Θα κάνουμε μια μίνι εθελοντική κινητικότητα για να καλύψουμε τα άμεσα κενά και σε βάθος εξαμήνου θα εφαρμόσουμε κινητικότητα για όλο το Δημόσιο.
– Τι ρόλο θα έχει το ΑΣΕΠ στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων;
– Το ΑΣΕΠ ήταν από τις πολύ θετικές καινοτομίες που έσπασε το πελατειακό σύστημα. Είναι όμως βαρύς θεσμός με την έννοια ότι κανείς δεν αμφισβητεί την αντικειμενικότητά του αλλά μερικές φορές δεν είναι ταχύ. Αν δημιουργήσουμε θεσμούς που έχουν εσωτερικά εχέγγυα αντικειμενικότητας και αν πάψει η νοοτροπία της καχυποψίας, δεν χρειαζόμαστε το ΑΣΕΠ για τα πάντα.
– Μου λέτε ότι μπορεί να «παραμεριστεί» ο ρόλος του;
– Οχι, το αντίθετο.Θα διατηρήσει τον συνταγματικό του ρόλο στο θέμα των προσλήψεων και αν το χρειαστούμε και αλλού, θα το αξιοποιήσουμε. Αλλά πρέπει να πάψει να είναι το άλλοθι της διαιώνισης μη αξιοκρατικών διαδικασιών στο Δημόσιο. Δεν θέλω οι ανεξάρτητες αρχές να είναι νησίδα αντικειμενικότητας σε μια θάλασσα αδικίας της δημόσιας διοίκησης.
– Εξαγγείλατε αναμόρφωση και στο πειθαρχικό δίκαιο.
– Δεν υπάρχει σύστημα στην Ευρώπη που να μη συμμετέχουν οι υπάλληλοι στα πειθαρχικά συμβούλια. Επίσης, δεν μπορεί το αδίκημα της ανάρμοστης συμπεριφοράς να αποδίδεται σε οποιαδήποτε δραστηριότητα σχετική με τη συνδικαλιστική δράση. Οσο για το μέτρο της αυτοδίκαιης αργίας, είναι προδήλως αντισυνταγματικό. Ολα αυτά θα τα διορθώσουμε.
– Υπουργέ, οι επίορκοι θα τιμωρούνται;
– Προφανώς. Εχω ζητήσει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες. Αυτοί που έχουν βάλει το «δάχτυλο στο μέλι» θα πρέπει να φύγουν από το Δημόσιο και οι αθώοι που κατηγορούνται άδικα να απαλλαγούν από το στίγμα.
– Δηλώσατε ότι η εφαρμογή του νέου μισθολογίου μετακυλίεται για το 2016 λόγω έλλειψης πόρων. Θα εξακολουθήσουν τα ειδικά μισθολόγια;
– Κατά την άποψή μου πρέπει να πάμε σε ομοιόμορφες και ομοιογενείς λύσεις αλλά όχι σε ένα «κοστούμι» που να ταιριάζει σε όλους. Οι γιατροί, οι μηχανικοί πρέπει να έχουν ενδεχομένως άλλους μισθούς, αλλά όλοι τους ίδιους, ανεξαρτήτως σε ποια υπηρεσία υπηρετούν.