Σημαντικές ανατροπές στην ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων επιφέρει ο νέος νόμος που προωθεί η κυβέρνηση με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών, τη διαφάνεια και τη μείωση της γραφειοκρατίας, τον οποίο είχε προαναγγείλει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την παρουσία του στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι βασικοί άξονες για την εκπόνηση του σχετικού προσχεδίου νόμου από το υπουργείο Ανάπτυξης είναι οι εξής:
Πρώτον, καταργούνται οι συνοπτικοί διαγωνισμοί για ποσά έως 60.000 ευρώ. Προς αντικατάσταση αυξάνονται τα όρια της απευθείας ανάθεσης στις 30.000 ευρώ για προμήθεια αγαθών, υπηρεσιών και μελετών και στις 60.000 ευρώ για δημόσια έργα. Επίσης, για λόγους δημοσιότητας και διαφάνειας, καθιερώνεται η υποχρέωση δημοσίευσης της σχετικής πρόσκλησης στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων, πέντε ημέρες πριν από την ανάθεση της σύμβασης.
Δεύτερον, αλλαγές προωθούνται και στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων κόστους υψηλότερου των ανωτέρω ορίων, μέσω διαγωνισμών. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η αξιολόγηση προσφορών για την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών σε ένα μόνο στάδιο όταν κριτήριο είναι μόνο η χαμηλότερη τιμή. Αντιστοίχως, προβλέπονται δύο μόνο στάδια όταν κριτήριο ανάθεσης είναι η βέλτιστη οικονομική προσφορά βάσει σχέσης κόστους-ποιότητας. Τέλος, προβλέπεται η δυνατότητα δημιουργίας Ενιαίων Τεχνικών Προδιαγραφών για τις προμήθειες του Δημοσίου με τη χρήση τους σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά όχι πάντα, να καθίσταται υποχρεωτική.
Παράλληλα, αλλαγές δρομολογούνται και με στόχο την επιτάχυνση της αντιμετώπισης προσφυγών που τυχόν προκύπτουν από ενδιαφερόμενες εταιρείες. Συγκεκριμένα, για τις συμβάσεις κάτω των 60.000 ευρώ προβλέπεται απευθείας προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια σε περίπτωση ενστάσεων. Ενώ για εκείνες υψηλότερου κόστους επιχειρείται η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας στη διαδικασία προδικαστικής επίλυσης διαφορών από την Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ). Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, προβλέπεται:
– Ενιαίο ένδικο βοήθημα για προσωρινή και οριστική δικαστική προστασία με προθεσμία άσκησης δέκα ημέρες από την κοινοποίηση της απόφασης της ΑΕΠΠ.
– Εκδίκαση της υπόθεσης μέσα σε σύντομη προθεσμία με έκδοση διατακτικού 15 ημέρες μετά τη συζήτηση.
Τέλος, μέσω του νομοσχεδίου εξαλείφονται παρωχημένες διαδικασίες ανάθεσης (σε χαρτί) και αντικαθίστανται με ηλεκτρονικές.
Οπως αναφέρεται από κυβερνητικά στελέχη για το υπό διαμόρφωση νομοσχέδιο που είναι θέμα χρόνου να πάρει τον δρόμο προς τη Βουλή, με τις προωθούμενες διατάξεις απλοποιείται το θεσμικό πλαίσιο, μειώνεται η γραφειοκρατία, και επιταχύνονται οι διαδικασίες για την κάλυψη των αναγκών του Δημοσίου χωρίς εκπτώσεις σε όρους διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης των επιχειρήσεων. Οι ίδιες πηγές τονίζουν πως το όλο εγχείρημα αποτελεί μία ακόμη απόδειξη ότι αποτελεί βούληση του πρωθυπουργού η συνεχιζόμενη –υγειονομική και οικονομική– κρίση λόγω κορωνοϊού και οι περιπλοκές στις ελληνοτουρκικές σχέσεις να μην αποτελέσουν τροχοπέδη στην προώθηση του μεταρρυθμιστικού έργου για το οποίο έχει εκλεγεί η κυβέρνηση. Εξάλλου, με δεδομένο ότι το 2021 θα αποτελέσει χρονιά-ορόσημο για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας μετά τη βαθιά ύφεση που προκάλεσε η πανδημία, απαιτείται η θεσμοθέτηση «εργαλείων» που θα οδηγούν σε λήψη αποφάσεων με ταχύτητα, αλλά και διαφάνεια.