«Εκτός» του κεφαλαίου Διεύρυνσης στο τελευταίο προσχέδιο των συμπερασμάτων του επικείμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που ξεκινάει αύριο Πέμπτη, βρίσκεται προς το παρόν οποιαδήποτε αναφορά στην Αλβανία ως υποψήφιου κράτους-μέλους της Ε.Ε.
Η εξέλιξη συνδέεται ευθέως με την υπόθεση του Φρέντι Μπελέρη, ιδιαίτερα μετά την απόρριψη (προχθές Δευτέρα 10/12) από το ειδικό δικαστήριο των Τιράνων (SPAK) του αιτήματός του να λάβει περιορισμένη άδεια με σκοπό την ορκωμοσία του ως δημάρχου Χειμάρρας. Η Αθήνα είχε εγκαίρως προειδοποιήσει ότι οποιαδήποτε παρέκβαση από τους πολύ σαφείς όρους που είχαν τεθεί και συνδέονται με τον σεβασμό του κράτους δικαίου θα έχει επιπτώσεις. Η Ελλάδα έχει άλλωστε ήδη καταθέσει γραπτή δήλωση, που συνόδευσε την επιστολή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με την έναρξη διαπραγματεύσεων για την Αλβανία και η οποία έθετε ως τρεις βασικούς όρους για την προώθηση της ενταξιακής προοπτικής των Τιράνων την ορκωμοσία του Φρέντι Μπελέρη, τη δίκαιη δίκη του και τον σεβασμό στο τεκμήριο της αθωότητας.
Προφανώς η ελληνική πλευρά θα συνεχίσει να διαβουλεύεται τις επόμενες ώρες πριν από την αυριανή έναρξη της Συνόδου Κορυφής για την τελική διατύπωση σε ό,τι αφορά τα τελικά συμπεράσματα για την Αλβανία. Από το κεφάλαιο Διεύρυνση να σημειωθεί πάντως ότι απουσιάζουν οι αναφορές επίσης για τη Σερβία και το Μαυροβούνιο. Ενδεχομένως αυτό να οφείλεται σε ειδικές ενστάσεις –που έχουν διατυπωθεί από αρκετά κράτη-μέλη αλλά και την Κομισιόν– για την πρώτη σε ό,τι αφορά τη μη ευθυγράμμισή της με τις πολιτικές ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. –ιδιαίτερα στο θέμα των ρωσικών κυρώσεων για τον πόλεμο στην Ουκρανία–, ενώ για το Μαυροβούνιο λόγω της ασταθούς πολιτικής κατάστασης που επικρατεί στη χώρα δεν έχουν προχωρήσει τον τελευταίο χρόνο οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις.
Η Αθήνα επιμένει ότι η ενταξιακή πορεία της είναι ευθέως συνδεδεμένη με την υπόθεση Μπελέρη.
Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο υπάρχουν αναφορές σε ξεχωριστές παραγράφους για άλλα υποψήφια κράτη-μέλη (Ουκρανία, Μολδαβία, Γεωργία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βόρεια Μακεδονία), ενώ απουσιάζει προς το παρόν εκείνο που αφορά την Αλβανία. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η αναφορά στη Βόρεια Μακεδονία, τη στιγμή μάλιστα που λείπει εκείνη της Αλβανίας, καθώς οι υποψηφιότητες των δύο χωρών θεωρούνται συνδεδεμένες.
Σε συγκεκριμένη στιγμή η Αθήνα είχε προτείνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι, εφόσον το επιθυμούσε, θα μπορούσε να συναινέσει ακόμη και στην αποσύνδεση (decoupling) των δύο υποψηφιοτήτων, καθώς η Ελλάδα δεν έχει κάποιο πρόβλημα με τη Βόρεια Μακεδονία, η οποία φαίνεται να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά τα κριτήρια που συνδέονται με το κράτος δικαίου.
Είναι απολύτως σαφές ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη δημιουργεί ένα μέτωπο για την Αθήνα, καθώς αρκετές χώρες της Ε.Ε. (αλλά και οι ΗΠΑ) θεωρούν ότι η πρόοδος της Αλβανίας αποτελεί ένα «success story». Είναι γνωστή η πολύ σημαντική υποστήριξη της Αλβανίας από τη Γερμανία, ενώ και η ισπανική προεδρία της Ε.Ε. φαίνεται να έχει υποσχεθεί στα Τίρανα ότι τα προβλήματα με την Ελλάδα θα ξεπεραστούν. Αυτός ο –εκφρασμένος προς τα Τίρανα με διάφορους τρόπους– όγκος υποστήριξης από σημαντικούς δυτικούς παράγοντες φαίνεται ότι έχει επιδράσει καθοριστικά στην αυτοπεποίθηση του πρωθυπουργού της Αλβανίας Εντι Ράμα και στην πίστη ότι τελικά η Αθήνα θα καμφθεί λόγω των πιέσεων από την Ουάσιγκτον, το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες. Από την Αθήνα, πάντως, υπενθυμίζουν ότι η ενταξιακή διαδικασία για κάθε υποψήφιο μέλος είναι διακρατική.