Σε θολό πολιτικό τοπίο βαδίζουν τα κόμματα λίγο περισσότερο από τρεις μήνες πριν από τις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου, καθώς το προβάδισμα στα όρια του στατιστικού λάθους του ΣΥΡΙΖΑ έναντι της Ν.Δ., αλλά και τα υψηλά ποσοστά της αδιευκρίνιστης ψήφου, που καταγράφουν οι δημοσιευμένες και «κρυφές» δημοσκοπήσεις, καθιστούν παρακινδυνευμένη κάθε πρόβλεψη για το τελικό αποτέλεσμα.
Μάλιστα, στο υφιστάμενο σκηνικό προστέθηκε από την περασμένη εβδομάδα μία νέα μεταβλητή που μπορεί να επηρεάσει καθοριστικά τους υφιστάμενους συσχετισμούς: η απόφαση του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά και του Ευ. Βενιζέλου στις ευρωεκλογές να μην ισχύσει η λίστα, αλλά ο σταυρός προτίμησης.
Πάντως, στα κομματικά επιτελεία διαμορφώνεται ήδη μια πρώτη εικόνα για τους συσχετισμούς μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων, αλλά και για τα κρίσιμα εκείνα ποσοστά που μπορεί να οδηγήσουν είτε σε πλήρη σταθεροποίηση της κυβέρνησης συνεργασίας Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ είτε σε δυναμική προώθηση του αιτήματος του ΣΥΡΙΖΑ για προσφυγή σε πρόωρες εκλογές.
Στο Μέγαρο Μαξίμου και στην Κουμουνδούρου εδραιώνεται η πεποίθηση ότι οι ευρωεκλογές του Μαΐου θα διεξαχθούν με ισχυρά διλήμματα και θα έχουν σχεδόν δημοψηφισματικό χαρακτήρα. Οπως και οι ειδικοί στις δημοσκοπήσεις, εκτιμούν πως δεν θα πρέπει να αναμένονται αποτελέσματα όπως εκείνα του Μαΐου του 2012, όταν Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ κινήθηκαν σε ποσοστά κάτω του 20%, αλλά ότι τα δύο πρώτα κόμματα θα φθάσουν σε ποσοστά άνω του 25%, με το πρώτο να κινείται στην περιοχή του 30%.
Στη Ν.Δ. θεωρούν πως το καταγραφόμενο, στην παρούσα φάση, προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι αναστρέψιμο για δύο λόγους:
Πρώτον, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αναμένει μείζονα γεγονότα που θα ενισχύσουν την υπέρ του δυναμική. Αντιθέτως, ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς μπορεί να επενδύσει σε μια σειρά από «θετικές» ειδήσεις, με βασικότερες τη διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος, αλλά και την αναμενόμενη πριν από τις ευρωεκλογές απόφαση της Ευρωζώνης για οριστική διευθέτηση του ελληνικού χρέους.
Δεύτερον, η καθιέρωση του σταυρού ευνοεί περισσότερο τη Ν.Δ. απ’ ό,τι τον ΣΥΡΙΖΑ. Η Συγγρού διαθέτει σαφώς πιο διαρθρωμένο κομματικό μηχανισμό ανά την επικράτεια απ’ ό,τι η Κουμουνδούρου. Επίσης, το σκηνικό πόλωσης που διαμορφώνεται, αλλά και το «κυνήγι» του σταυρού από τους υποψηφίους αναμένεται να περιορίσει το ύψος της αποχής που το πιθανότερο είναι ότι θα λειτουργούσε εις βάρος της Ν.Δ.
Ομως, αυτή η εικόνα, όπως προαναφέρθηκε, τελεί υπό την αίρεση της λεγόμενης «αδιευκρίνιστης» ψήφου. Πόσο μάλλον, που από επιμέρους ερωτήσεις των δημοσκοπήσεων δεν προκύπτει σαφής ένδειξη για την κατεύθυνση στην οποία θα κινηθεί αυτή η «δεξαμενή».
Ετσι, εάν στο συγκεκριμένο σώμα των ψηφοφόρων κυριαρχήσει η λογική της πολιτικής σταθερότητας, μεγάλος κερδισμένος θα είναι η Ν.Δ. και ενδεχομένως η σύμπραξη του ΠΑΣΟΚ και των «58». Αντιθέτως, στην περίπτωση που επικρατήσει η λεγόμενη τιμωρητική ψήφος, τα οφέλη για τον ΣΥΡΙΖΑ θα είναι μεγάλα.
Πάντως, ανεξαρτήτως του ότι ο πολιτικός χρόνος μέχρι τις ευρωεκλογές είναι μεγάλος και ως εκ τούτου δημιουργεί το έδαφος για πιθανές ανατροπές, τα κομματικά επιτελεία έχουν προσδιορίσει ήδη τους στόχους τους:
– Η Ν.Δ., όπως προαναφέρθηκε, εκτιμά πως μπορεί, όταν αναπτυχθεί πλήρως το διακύβευμα των ευρωεκλογών που δεν θα είναι άλλο από το ποια κυβέρνηση θα διαπραγματευθεί τη διευθέτηση του χρέους, να ανατρέψει το μικρό δημοσκοπικό προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ. Ομως, στελέχη της προσθέτουν πως ζήτημα πρόωρων εκλογών δεν είναι δυνατόν να εγερθεί από την Κουμουνδούρου, ακόμη και εάν η Ν.Δ. είναι δεύτερο κόμμα, αρκεί η διαφορά να είναι μικρότερη από 5 ποσοστιαίες μονάδες. Η συγκεκριμένη προσέγγιση εδράζεται στην εμπειρία των ευρωεκλογών του 1999. Τότε, επί πρωθυπουργίας Κ. Σημίτη, το ΠΑΣΟΚ έχασε από τη Ν.Δ. με διαφορά της τάξης του 3%, αλλά την άνοιξη του 2000 επικράτησε στις εθνικές εκλογές.
– Ο ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει θέσει τον εκλογικό του πήχυ σε ποσοστά της τάξης του 32% – 34%. Σ’ αυτήν την περίπτωση η Κουμουνδούρου όχι μόνο θα νομιμοποιείται να υποστηρίζει ότι υπάρχει δυσαρμονία μεταξύ του εκλογικού σώματος και της σύνθεσης της παρούσας Βουλής, αλλά και θα έχει δημιουργήσει όρους για αυτοδυναμία στις εθνικές εκλογές, όποτε τελικώς πραγματοποιηθούν. Η προοπτική της αυτοδυναμίας είναι κρίσιμη για τη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς με βάση τον υφιστάμενο πολιτικό χάρτη είναι δύσκολο να προβάλει μια αξιόπιστη πρόταση συμμαχικής κυβέρνησης, αφού ως πιθανός του εταίρος εμφανίζονται μόνο οι ΑΝΕΛ. Οπως προαναφέρθηκε, από τις δημοσκοπήσεις δεν προκύπτει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δυναμική ώστε να υπερβεί το 30%. Ομως επιτελείς του κ. Τσίπρα εκτιμούν πως το τελευταίο δεκαπενθήμερο προ των εκλογών θα δημιουργηθεί ρεύμα υπέρ του, όπως και τον Ιούνιο του 2012.
– Για το ΠΑΣΟΚ κρίσιμο είναι να εκλέξει τουλάχιστον 2 ευρωβουλευτές, για τους οποίους απαιτείται ποσοστό περί το 7-8%. Στη Χαριλάου Τρικούπη εκφράζεται, όμως, αισιοδοξία ότι όταν αναπτυχθεί η «Ελιά», μπορεί το ποσοστό της να γίνει διψήφιο. Πάντως, εάν η «Ελιά» εκλέξει μόνον έναν ευρωβουλευτή η αμφισβήτηση στο πρόσωπο του κ. Ευ. Βενιζέλου αναμένεται να είναι έντονη, χωρίς όμως απαραιτήτως να τεθεί ζήτημα αποχώρησης του ΠΑΣΟΚ από την κυβέρνηση.