ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ – ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. H τελευταία εβδομάδα πριν από τις διακοπές του Αυγούστου επιφύλασσε ειδήσεις από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που αλλάζουν τις ισορροπίες στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις της Ελλάδας με την τρόικα. Πρώτον, η θέση του επικεφαλής του ΔΝΤ για το ελληνικό πρόγραμμα Πόουλ Τόμσεν ισχυροποιείται, καθώς, κατόπιν αιτήματος της γενικής διευθύντριας Κριστίν Λαγκάρντ, ανέλαβε τα καθήκοντα του προϊσταμένου του, Ρέζα Μογκαντάμ, μέχρι την εξεύρεση αντικαταστάτη. Είναι πιθανό, μάλιστα, ο κ. Τόμσεν να επιλεγεί ώστε να καλύψει και επισήμως τη θέση. Σε κάθε περίπτωση, κερδίζει πόντους ως το παλαιότερο μέλος της τρόικας απέναντι στους συνομιλητές του στην Ευρώπη και στην ελληνική κυβέρνηση.
Εντός του ΔΝΤ, ο κ. Τόμσεν θα επιβλέπει τον… εαυτό του για το ελληνικό πρόγραμμα, υπό την υψηλή εποπτεία βέβαια της κ. Λαγκάρντ και του αναπληρωτή γενικού διευθυντή Ντέιβιντ Λίπτον. Αλλά κι αν ακόμη αναλάβει επισήμως τη θέση του κ. Μογκαντάμ, εκτιμάται ότι θα ορίσει ένα συνεργάτη της εμπιστοσύνης του στη θέση του επικεφαλής του ελληνικού προγράμματος. Ο κ. Μογκαντάμ ήταν από τους υπέρμαχους ενός «κουρέματος» του χρέους το 2010, ερχόμενος σε αντίθεση με τον κ. Τόμσεν που υιοθέτησε την ευρωπαϊκή θέση. Από το 2011 που ανέλαβε το Ευρωπαϊκό Τμήμα είχε την εποπτεία του ελληνικού προγράμματος και ηγήθηκε της δράσης του Ταμείου στην Ευρωζώνη.
Δεύτερον, η αλλαγή του τόπου διεξαγωγής της επόμενης συνάντησης με την τρόικα, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Παρίσι, φιλοδοξεί να αλλάξει το παιχνίδι των εντυπώσεων. Το αίτημα έθεσε η ελληνική κυβέρνηση, με το σκεπτικό ότι ένα ουδέτερο μέρος θα ρίξει τους τόνους της αντιπαράθεσης, επιτρέποντας στους πρωταγωνιστές να εστιάσουν στα «μεγάλα θέματα». Το ΔΝΤ αποδέχθηκε το σκεπτικό, όπως ωστόσο έσπευδε να υπογραμμίσει εκπρόσωπος του Ταμείου, η επίσημη διαπραγμάτευση θα γίνει, όπως πάντα, στην Αθήνα. Το καταστατικό του Ταμείου δεν προβλέπει την πραγματοποίηση των επιθεωρήσεων σε τρίτο μέρος, παρά μόνον αν συντρέχουν σοβαροί λόγοι ασφαλείας.
Περί αναδιάρθρωσης
Η πλέον ανοιχτή σε ερμηνείες είναι η πρόσφατη δήλωση της Κριστίν Λαγκάρντ ότι όλα τα ενδεχόμενα είναι πιθανά ως προς την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, συμπεριλαμβανομένου να μη χρειαστεί. Το τελευταίο διάστημα δεν είναι λίγοι οι Ευρωπαίοι που, ερωτώμενοι για την ανάγκη αναδιάρθρωσης, απαντούν με νόημα ότι δεν είναι βέβαιο ότι θα χρειαστεί. Αυτήν τη θέση υιοθέτησε και η κ. Λαγκάρντ σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη, απαντώντας σε ερώτηση της «Κ», όπου είπε πάντως ότι η μελέτη βιωσιμότητας του χρέους θα γίνει με βάση το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013 και τις εκτιμήσεις για εκείνο του 2014. Αντίθετα, κάποιοι Ευρωπαίοι υποστηρίζουν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2014 θα πρέπει να συνεκτιμηθεί με βάση όχι τις εκτιμήσεις αλλά το πραγματικό νούμερο, όταν οριστικοποιηθεί επισήμως τον Απρίλιο του 2015.
Σε κάθε περίπτωση, το ΔΝΤ φαίνεται διατεθειμένο να ολοκληρώσει το συντομότερο δυνατόν τη διαπραγμάτευση, ξεκινώντας με τη μελέτη βιωσιμότητας του χρέους, που η κ. Λαγκάρντ είπε ότι θα γίνει τον Σεπτέμβριο. Με δεδομένο ότι η επόμενη επιθεώρηση αναμένεται στα τέλη Σεπτεμβρίου, αν το χρέος ξεφύγει, η πίεση προς τους Ευρωπαίους για την αναδιάρθρωση του χρέους θα ξεκινήσει από νωρίς το φθινόπωρο. Ακόμη κι έτσι όμως, εκτιμάται ότι δεν μπορεί να ολοκληρωθεί αν δεν συνεκτιμηθούν τα στοιχεία για τις νέες κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών που θα προκύψουν από τα τεστ κοπώσεως των τραπεζών τον Οκτώβριο/ Νοέμβριο.
Τέλος, το ΔΝΤ δεν προτίθεται να συζητήσει αλλαγή των όρων του προγράμματος όπως έναν μικρότερο στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα. Αν και την Τρίτη παραδέχτηκε ότι ο εν λόγω στόχος, στο 4,5% του ΑΕΠ για πολλά χρόνια, είναι «πολύ φιλόδοξος», η κ. Λαγκάρντ τόνισε ότι μείωσή του αποκλείεται, καθώς θα δυσκόλευε ακόμη περισσότερο τον στόχο της βιωσιμότητας του χρέους. Εκτός από την ελάφρυνση του χρέους, η ελληνική πλευρά θα ήθελε να δει χαλάρωση των όρων του προγράμματος, ώστε να γίνει πιο ήπια η δημοσιονομική προσαρμογή και να υιοθετηθούν πιο φιλικές προς την ανάπτυξη πολιτικές.