ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Η κατηγορηματική απόρριψη από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) του ενδεχομένου συνάντησης των πιστωτών για το ελληνικό χρέος τον Νοέμβριο, στην Ουάσιγκτον, διαψεύδει τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργήσει τις προηγούμενες μέρες τα ίδια τα στελέχη του. Γιατί, γεγονός αποτελεί ότι το ΔΝΤ έχει επιχειρήσει επανειλημμένως να πείσει τους Ευρωπαίους να συζητήσουν το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του χρέους και της μελλοντικής χρηματοδότησης του ελληνικού προγράμματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόταση για συνάντηση στην Ουάσιγκτον προέκυψε με πρωτοβουλία του ΔΝΤ, κάτι που δεν διέψευσε, ουσιαστικά, ούτε ο αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου του Ταμείου, Μπιλ Μάρεϊ. Οι Ευρωπαίοι, όμως, αρνούνται να δεσμευθούν και το μεταθέτουν συνεχώς γι’ αργότερα. Ετσι, το Ταμείο παραπέμπει πλέον το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους αλλά και της μελλοντικής μορφής της τρόικας στους Ευρωπαίους και τους Ελληνες πολιτικούς.
Το πλεόνασμα
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι διαμηνύουν ότι προκειμένου να προχωρήσει η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, θα χρειαστούν και το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού του 2015. Στην πράξη, όμως, αυτό το οποίο κάνουν είναι να μεταθέτουν τη συζήτηση για τα τέλη Νοεμβρίου. Καθυστέρηση αναμένεται και στις όποιες αποφάσεις για την κάλυψη του όποιου κενού, καθώς αυτό θα εξαρτηθεί από τις επιπλέον κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών, που θα ανακοινωθούν στα τέλη Οκτωβρίου, με βάση τα νέα στρες τεστ που πραγματοποιεί αυτόν τον καιρό η ΕΚΤ στις ευρωπαϊκές συστημικές τράπεζες και κατά συνέπεια και στις ελληνικές.
Από την πρώτη στιγμή που έγιναν γνωστές οι πληροφορίες περί συνάντησης στην Ουάσιγκτον, οι Ευρωπαίοι αντέδρασαν έντονα. Ακόμη και στην αμερικανική πρωτεύουσα, γνώστες του προγράμματος απορούσαν με ποια λογική αυτή η πρωτοβουλία θα φιλοξενούνταν στην έδρα του διεθνούς οργανισμού. Ορισμένοι, μάλιστα, έκαναν λόγο ακόμη και για αλαζονική αξίωση του Ταμείου.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι θέλουν να συνεχίσουν να έχουν κάποια επίβλεψη στο ελληνικό πρόγραμμα όταν λήξει η συμμετοχή στα τέλη του έτους. Το ΔΝΤ, όμως, δεν φαίνεται διατεθειμένο να κάνει υποχωρήσεις ώστε να μη μείνει μόνο του στην Ελλάδα: Ο εκπρόσωπος του Ταμείου κατέστησε σαφές ότι το πρόγραμμα του ΔΝΤ θα συνεχίσει «ανεξάρτητα από τη δομή και τη μορφή που θα έχει η τρόικα». Οπως τόνισε, το τελευταίο είναι κάτι που αφορά τους Ελληνες και Ευρωπαίους πολιτικούς.
Οπως διαπιστώνουν πηγές του Ταμείου, η δυναμική των διαπραγματεύσεων έχει αλλάξει τώρα που η Ελλάδα έχει πρωτογενές πλεόνασμα. Αυτό όμως έχει δύο πτυχές, που μπορούν να επηρεάσουν είτε θετικά είτε αρνητικά την αναδιάρθρωση του χρέους και τις συζητήσεις που θα γίνουν για το συγκεκριμένο κρίσιμο θέμα.
Από τη μία πλευρά, η ελληνική κυβέρνηση ζητεί ελαφρύνσεις, θεωρώντας ότι είναι πλέον σε θέση να ζητήσει χαλάρωση της λιτότητας και του διεθνούς ελέγχου. Αν αρνηθεί ένα νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα, όμως, τότε πιθανές επιπλοκές στην κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού αναμένεται να καθυστερήσουν την εκταμίευση της επόμενης δόσης.
Από την άλλη πλευρά, οι Ευρωπαίοι δεν βιάζονται να προχωρήσουν στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, καθώς δεν υπάρχει άμεση ανάγκη, ενώ ούτε οι επενδυτές δείχνουν να ανησυχούν, όσο πιστεύεται, κυρίως στην Αθήνα.
Κάθε άλλο, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει, από τη στιγμή μάλιστα που η Ελλάδα ετοιμάζεται να επεκτείνει το πρόγραμμα έκδοσης ομολόγων της, προετοιμάζοντας το έδαφος για την πλήρη επιστροφή της στις αγορές κεφαλαίων.
Ενα ενδεχόμενο
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Ευρωπαίοι αφήνουν πλέον ανοιχτό το ενδεχόμενο κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού από τις αγορές, αν η Ελλάδα δεν επιθυμεί νέο πρόγραμμα. Το ΔΝΤ δεν θέλησε να πάρει θέση για το θέμα την περασμένη εβδομάδα, τονίζοντας διά του κ. Μάρεϊ ότι το ζητούμενο είναι η επαρκής χρηματοδότηση του ελληνικού προγράμματος. Στο παρελθόν, στελέχη του ΔΝΤ αλλά και Γερμανοί, κυρίως, αξιωματούχοι εξέφραζαν επιφυλάξεις για το αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Μένει να αποδειχθεί στην πράξη αν εξακολουθούν να τις έχουν ακόμα.