Σε λεπτή ισορροπία κινούνται οι σχέσεις της Ελλάδας με τους Δυτικούς συμμάχους της σχετικά με τις προθέσεις της στο γεωπολιτικό σκηνικό.
Οι πρώτες κινήσεις της Αθήνας έχουν εκπέμψει μηνύματα που προσφέρονται για ποικίλες ερμηνείες, με αποτέλεσμα να αναζητούνται διευκρινίσεις μέσα από «διερευνητικές επαφές» σε όλα τα επίπεδα.
«Σημαντικές» πρωτεύουσες προσπαθούν να κατανοήσουν αν η μερική διαφοροποίηση της Αθήνας στην κρίση της Ουκρανίας και η εκ μέρους της διαφαινόμενη πρόθεση ανάληψης ενός πιο ενεργού, πιθανώς μεσολαβητικού ρόλου, αποτελεί την απαρχή μιας γεωπολιτικής μεταστροφής της Αθήνας. Άπό την άλλη, είναι πιθανό να πρόκειται για επικοινωνιακή στρατηγική που αποσκοπεί στον «εμπλουτισμό» της διαπραγμάτευσης για το χρέος με τη διπλωματική διάσταση με απώτερο στόχο την ισχυροποίηση της ελληνικής θέσης συνολικότερα.
Τον όλο προβληματισμό ενίσχυσαν η τηλεφωνική συνομιλία των κ. Τσίπρα και Πούτιν και οι προσκλήσεις που έλαβαν ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας για να επισκεφθούν τη Μόσχα, αλλά και δηλώσεις και δημοσιεύματα ρωσικών μέσων ενημέρωσης που έκαναν λόγο για την προοπτική στενότερης πολιτικής, αλλά και στρατιωτικής συνεργασίας Ελλάδας – Ρωσίας.
Οι ΗΠΑ, πάντως, διαμηνύουν ότι προσβλέπουν στον σταθεροποιητικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα στην Αν. Μεσόγειο, τόσο ως αυτόνομη οντότητα όσο και μέσα από τα σχήματα πολυμερών συνεργασιών που αναπτύσσει με το Ισραήλ, την Κύπρο και την Αίγυπτο.
Ρήγμα στην Ευρώπη
Η ελληνική πλευρά θεωρεί πως αν και διεθνώς προτάσσεται η ελληνική διαφορετικότητα, στο ζήτημα της Ουκρανίας, η Ελλάδα χρησιμοποιείται ως «εύκολος στόχος», τη στιγμή που, όπως εκτιμάται, παρατηρείται ένα βαθύτερο ρήγμα ανάμεσα στην «παλαιά» και τη «νέα» Ευρώπη, που παραπέμπει στον διαχωρισμό που είχε κάνει ο πρώην υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Ντόναλντ Ράμσφελντ, με αφορμή τον πόλεμο του Ιράκ. Σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, ενώ οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, έχοντας συγκεκριμένες ευαισθησίες, ανεβάζουν τους τόνους και φορτίζουν το συγκρουσιακό κλίμα, υπάρχουν πολλές φωνές εντός της Ε.Ε. που θεωρούν ότι, για πολιτικούς αλλά και εμπορικούς λόγους, πρέπει να υπάρξει αποκλιμάκωση και να εξευρεθεί ένα modus vivendi με τη Ρωσία.
Παράλληλα, η Αθήνα εμφανίζεται αποφασισμένη να προβάλει παραμέτρους που θεωρεί σημαντικές, όπως είναι η προστασία των ελληνικών μειονοτήτων, ενώ προτίθεται να αναδείξει σε διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς –ΟΗΕ, Ε.Ε., ΟΑΣΕ– την ανάγκη δημιουργίας ενός συστήματος συλλογικής ευρωπαϊκής ασφάλειας.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, προσβλέπει στη δημιουργία προσωπικής σχέσης με τον Γερμανό ομόλογό του Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ, τον οποίο θα επισκεφθεί στο Βερολίνο την Τρίτη για μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση που δεν θα περιορισθεί στην εξωτερική πολιτική, αλλά θα αποσκοπεί και στη δημιουργία ενός «διαύλου επικοινωνίας» για τη βελτίωση του γενικότερου κλίματος μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, το οποίο ήρθε να επιβαρύνει και η πρόσφατη «κόντρα» των υπουργών Αμυνας των δύο χωρών.
Απαντώντας στην προειδοποίηση της Γερμανίδας ομολόγου του, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ότι η προσέγγιση της Αθήνας με τη Μόσχα θέτει σε κίνδυνο της θέση της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, ο κ. Πάνος Καμμένος αντέτεινε ότι «η Ελλάδα ήταν πάντοτε στο πλευρό των συμμάχων όταν αντέκρουαν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής», κατήγγειλε ως εκβιαστική τη συμπεριφορά Γερμανών πολιτικών και μίλησε για προνομιακές σχέσεις Βερολίνου – Μόσχας.
Την προηγουμένη, ο κ. Καμμένος είχε συναντηθεί στην έδρα του ΝΑΤΟ με τον γ.γ. της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ. Παρά τον αρχικό προβληματισμό του τελευταίου –απόρροια της ενημέρωσης που είχε για τις θέσεις του Ελληνα υπ. Αμυνας– τελικά, η συνάντηση διεξήχθη σε «εξαιρετικό κλίμα», όπως ανέφεραν στην «Κ» νατοϊκές πηγές.
Ο κ. Καμμένος τον διαβεβαίωσε ότι οι σχέσεις με τη Ρωσία δεν θα πλήξουν τον νατοϊκό ρόλο της Ελλάδας, ενώ μίλησε και για το ενδεχόμενο να συνδράμει το ΝΑΤΟ στην αντιμετώπιση των παράνομων μεταναστών, καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος μεταξύ αυτών να υπάρχουν και ισλαμιστές τζιχαντιστές.
Στο μείζονος σημασίας ζήτημα της τρομοκρατίας, η γεωγραφική της θέση εντάσσει εκ των πραγμάτων την Ελλάδα στο παζλ της αντιμετώπισης της απειλής του ISIS, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεχιστούν η αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών και η επιχειρησιακή συνεργασία με τους ευρωατλαντικους εταίρους συμμάχους που είχε αναπτυχθεί τα προηγούμενα χρόνια.