ΣΜΥΡΝΗ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Η πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων περνάει από την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, διεμήνυσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά την ολοκλήρωση του 4ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας που διεξήχθη χθες στη Σμύρνη. Εξέφρασε, πάντως, ικανοποίηση για τις «ενδιαφέρουσες» προτάσεις που κατέθεσε ο Τούρκος ομόλογός του Αχμέτ Νταβούτογλου στην προχθεσινή Σύνοδο Κορυφής Ε.Ε. – Τουρκίας, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα και η Τουρκία δεν ευθύνονται για την προσφυγική κρίση αλλά ουσιαστικά είναι θύματα αυτής και υπό αυτό το πρίσμα οικοδομούν τη συνεργασία τους σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του προβλήματος.
Ταυτόχρονα, ο κ. Τσίπρας επέκρινε, παρουσία του Τούρκου ομολόγου του, τις αυξανόμενες παραβιάσεις και παραβάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και έθεσε ευθέως την ανάγκη άρσης του αναχρονιστικού casus belli το οποίο, αν και, όπως είπε, είναι «κατάλοιπο άλλης εποχής», εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ, για να απαντήσει ο Τούρκος πρωθυπουργός ότι η απειλή πολέμου ήταν απόρροια της απόφασης του ελληνικού Κοινοβουλίου το 1996 ότι η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια όπως προκύπτει από το διεθνές δίκαιο.
Η αντιπαράθεση των δύο πρωθυπουργών έλαβε χώρα ύστερα από σχετική ερώτηση της «Κ», με τον Αχμέτ Νταβούτογλου να υποστηρίζει ότι η τουρκική στρατιωτική ηγεσία θεωρεί «αυτό που εσείς αποκαλείτε δικό σας εναέριο χώρο τουρκικό εναέριο χώρο». Εμμέσως, πάντως, ο κ. Νταβούτογλου αναγνώρισε ότι η αυξημένη δραστηριότητα στο Αιγαίο δεν συνάδει με τις βελτιούμενες σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες και υπό αυτό το πρίσμα άφησε να εννοηθεί ότι οι παραβιάσεις θα περιορισθούν ενώ τόνισε ότι η Τουρκία δεν έχει καμία φιλοδοξία να αλλάξει το status quo στο Αιγαίο.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στη σκιά του ρευστού σκηνικού που προέκυψε στη σύνοδο Ε.Ε. – Τουρκίας για το προσφυγικό, και από το κλίμα που επικράτησε στην κατ’ ιδίαν συνάντηση των δύο ηγετών, αλλά και στις διευρυμένες επαφές, προκύπτει η βούληση των δύο κυβερνήσεων για κοινή πορεία στη διαχείριση του πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά ευαίσθητου ζητήματος.
Είναι σαφές ότι ο κ. Τσίπρας επενδύει στη συνεργάσιμη στάση της Τουρκίας και εμφανίσθηκε ιδιαίτερα ικανοποιημένος από την ανταπόκριση της Αγκυρας σε ό,τι αφορά την επιτάχυνση των διαδικασιών επανεισδοχής, όπως επιβεβαιώνει και η χθεσινή υπογραφή – επικαιροποίηση της σχετικής διμερούς συμφωνίας που προβλέπει την επιστροφή στην Τουρκία και των παράνομων μεταναστών που δεν έχουν δικαίωμα προστασίας με βάση τις διεθνείς συνθήκες. Η συμφωνία εκτιμάται ότι μπορεί να ανοίξει δρόμους για να αντιμετωπιστούν οι διακινητές.
Ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε γενναιόδωρη κίνηση την επικαιροποίηση της συμφωνίας και τόνισε ότι «η Ελλάδα και η Τουρκία θα συνεχίσουν να παρέχουν μαθήματα ανθρωπισμού και φιλοξενίας». Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε επίσης στα ακριβά και σύγχρονα οπλικά συστήματα που διαθέτουν οι δύο χώρες, για να παρατηρήσει ότι «είναι απαράδεκτο να έχουμε υψηλής τεχνολογίας συστήματα και να μην μπορούν να εντοπίσουν τους διακινητές. Δηλώνουμε από κοινού ότι αυτό που συμβαίνει στη θάλασσά μας είναι ντροπή για τον πολιτισμό μας», συμπλήρωσε. Επιπλέον, αποθάρρυνε για άλλη μία φορά τους μετανάστες από την περιοχή του Μαγκρέμπ να κατευθυνθούν προς την Ευρώπη, τονίζοντας ότι ούτε η Ελλάδα ούτε η Τουρκία το θέλουν.
Η ενταξιακή πορεία
Ο Τούρκος πρωθυπουργός ευχαρίστησε από την πλευρά του την Ελλάδα για τη συμβολή της, όπως είπε, στην ενταξιακή πορεία της χώρας του. «Η Ελλάδα και η Τουρκία μοιράζονται το προσφυγικό πρόβλημα. Εμείς απαντάμε από κοινού και αναζητούμε λύσεις που θα μειώσουν τις δραματικές καταστάσεις στη θάλασσα του Αιγαίου. Θα πρέπει να βάλουμε πλάτη όλοι μαζί για την κατανομή του βάρους της προσφυγικής κρίσης», είπε ο κ. Νταβούτογλου.
Οι δύο πρωθυπουργοί εξέπεμψαν το κοινό μήνυμα ότι η Ελλάδα και η Τουρκία επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος ενός προβλήματος που είναι πλέον παγκόσμιο και ως τέτοιο απαιτεί την ανάλογη αντιμετώπιση από την Ευρώπη και τη διεθνή κοινότητα.