ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Οι πιέσεις προς το ΔΝΤ να συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα έχουν ενταθεί με το άνοιγμα της συζήτησης για την ελάφρυνση του χρέους. Καθώς όμως ο διεθνής οργανισμός παραμένει ανυποχώρητος στη θέση του για μεγάλη αναδιάρθρωση του χρέους, οι Ευρωπαίοι έχουν αρχίσει να εξετάζουν διάφορες εναλλακτικές.
Αίσθηση έχει κάνει στην Ουάσιγκτον η πρόταση του ESM για εξαγορά του χρέους της Ελλάδας προς το ΔΝΤ, καθώς αυτό θα μείωνε την έκθεση του διεθνούς οργανισμού στη χώρα. Οπως σημειώνουν αναλυτές, η τεράστια έκθεση στην Ελλάδα προκαλεί αντιδράσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, και είναι ένας από τους βασικούς λόγους που η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, είναι απόλυτη στην απαίτησή της «να βγαίνει» το πρόγραμμα, με επαρκή αναδιάρθρωση του χρέους και τόσες μεταρρυθμίσεις ώστε να μπορεί να καθησυχάσει τα μέλη του ότι τα χρήματα που έχουν διαθέσει στη χώρα είναι ασφαλή.
Ωστόσο, πολλοί έχουν αμφιβολίες για το αν η πρόταση του ESM θα γίνει τελικά αποδεκτή από το ΔΝΤ, καθώς μεταθέτει την εξαγορά για το τέλος του προγράμματος, ενώ δεν δεσμεύεται για το ποσό. Αν και το σχέδιο που διέρρευσε στην εφημερίδα Wall Street Journal κάνει λόγο για 15 δισ. ευρώ από το ταμείο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το ΔΝΤ δεν έχει πεισθεί ότι δεν θα χρειασθεί νέα αναδιάρθρωση των τραπεζών σε περίπτωση που δεν αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά τα «κόκκινα» δάνεια. Ο καθηγητής του American University Ράνταλ Χένινγκ σημειώνει στην «Κ» ότι η πρόταση περιορίζεται στα κεφάλαια που θα περισσέψουν, που σίγουρα δεν καλύπτουν όλη την έκθεση του ΔΝΤ στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, αναγνωρίζει ότι «αυτό θα μείωνε το επιτόκιο, κάτι που θα ήταν χρήσιμο». Και φυσικά, προσθέτει, «υπάρχουν κάποιοι στην Ευρώπη που θα ήθελαν να ξεφορτωθούν το ΔΝΤ».
Το αίσθημα αυτό δεν συμμερίζονται, πάντως, οι ΗΠΑ, που θέλουν το ΔΝΤ μέσα στο πρόγραμμα ως τον καλύτερο τρόπο να επηρεάζουν τις αποφάσεις και να πιέσουν τους Ευρωπαίους για την ελάφρυνση του χρέους που θεωρούν απαραίτητη για τη βιώσιμη ανάπτυξη – μία θέση που πλέον συμμερίζεται και η ελληνική πλευρά. Ο υπουργός Επικρατείας, Νίκος Παππάς, μάλιστα, κάλεσε από την Ουάσιγκτον το ΔΝΤ να πιέσει τους πάντες για ελάφρυνση του χρέους. Η κυβέρνηση εμφανίζεται διατεθειμένη να ζητήσει πειστική λύση για το χρέος και μάλιστα άμεσα, κάτι που φέρονται να θέλουν ακόμη πιο πολύ οι Αμερικανοί.
«Αν υπάρξουν άμεσες ενέργειες για swap επιτοκίων, τότε η αναδιάρθρωση θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή», λέει ανωνύμως πηγή εντός του ΔΝΤ. Το ίδιο πιστεύει και το στέλεχος του Atlantic Council και πρώην εκτελεστικός διευθυντής του Ταμείου Αντρέα Μοντανίνο. Οπως λέει στην «Κ», «αν υπάρξει αναδιάρθρωση του χρέους, θα είναι πολύ δύσκολο για το ΔΝΤ να μη συμμετέχει. Διότι, στο τέλος της ημέρας, αυτό ήταν το κεντρικό εμπόδιο για τη συμμετοχή του». Σύμφωνα με τον κ. Μοντανίνο, «η Γερμανία θα δεχθεί την αναδιάρθρωση του χρέους, αλλά μόνο εφόσον το ΔΝΤ συμμετέχει στο πρόγραμμα διάσωσης. Διαφορετικά, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να το περάσει από το γερμανικό κοινοβούλιο». Αυτό, βέβαια, δεν εμποδίζει τη χώρα να πιέζει το ΔΝΤ ώστε να μετριάσει τις απαιτήσεις του, όπως αναφέρουν δημοσιεύματα από το Βερολίνο.
Ο ερευνητής Πολ Μπλούσταϊν δεν είναι, όμως, σίγουρος ότι θα το επιτύχει. Οπως λέει, «αν οι Ευρωπαίοι επιμείνουν σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2040, δεν βλέπω πώς το ΔΝΤ μπορεί να συμφωνήσει να βάλει νέα κεφάλαια στην Ελλάδα, ύστερα από όλα όσα έχουν πει η Λαγκάρντ και ο Τόμσεν, τόσο στην Εαρινή Σύνοδο όσο και στην επιστολή της γενικής διευθύντριας προς το Eurogroup. Αλλά προφανώς θα υπάρχει μεγάλη πίεση στο Ταμείο να συμμετέχει με κάποιο τρόπο».
Από την άλλη, όπως λέει «η ιδέα να εξαγορασθεί το μερίδιο του ΔΝΤ βγάζει νόημα, και είμαι σίγουρος ότι πολλοί στο ΔΝΤ θα χαίρονταν με αυτό. Οχι μόνο θα μειωνόταν το κόστος του δανεισμού για την Ελλάδα, αλλά το ΔΝΤ θα έβλεπε επίσης αυτή την πολύ επικίνδυνη έκθεσή του στην Ελλάδα να μειώνεται». Στο βιβλίο που γράφει, μάλιστα, τονίζει πόσο κοντά έφτασε πέρυσι το ΔΝΤ στο να χάσει πολλά χρήματα στην Ελλάδα, στο μεγαλύτερο δάνειο που έχει δώσει ποτέ – κάτι που τονίζει ότι θα ήταν καταστροφικό για την αξιοπιστία του ως ύστατου δανειστή.