Η πολύνεκρη τραγωδία με το λεωφορείο από τη Βόρεια Μακεδονία στον κεντρικό αυτοκινητόδρομο της Βουλγαρίας «πάγωσε» προσωρινά την πολιτική κινητικότητα στις δύο χώρες. Από το απόγευμα της Παρασκευής όμως οι εξελίξεις άρχισαν και πάλι να τρέχουν, με τα μηνύματα από τη βουλγαρική πλευρά μετά και τις εκλογές της περασμένης Κυριακής, γύρω από το επίμαχο θέμα της άρσης του βέτο στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, να καταφθάνουν αντιφατικά στα Σκόπια.
Στη Βόρεια Μακεδονία, την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές, είχε προγραμματιστεί να συζητηθεί η παραίτηση του Ζόραν Ζάεφ από την προεδρία του κόμματός του (SDSM), και στο μικρό αλβανικό κόμμα «Εναλλακτική», η σύμπραξή του με τον κυβερνητικό συνασπισμό, ώστε αυτός να αποκτήσει βιώσιμη πλειοψηφία.
Η παραίτηση Ζάεφ, εφόσον γινόταν αποδεκτή, ενδεχομένως να μη λύσει στο άμεσο μέλλον και το θέμα της πρωθυπουργίας, αφού ο πρόεδρος, βάσει καταστατικού, εκλέγεται από τα μέλη του κόμματος με καθολική ψηφοφορία, οπότε θα πρέπει να στηθούν κάλπες και πάει λέγοντας. Και βεβαίως να βρεθεί ο διάδοχός του και στην πρωθυπουργία, με το όνομα του νεαρού υφυπουργού επί των Οικονομικών Κοβασέφτσι να κυκλοφορεί ως πιθανή επιλογή.
Η προθεσμία του Δεκεμβρίου ως ορόσημο για τη χορήγηση ημερομηνίας έναρξης των διαπραγματεύσεων από τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., στην οποία έχουν επενδύσει οι κυβερνώντες στα Σκόπια, έχει αρχίσει να μετράει αντίστροφα. Και εδώ τα πράγματα περιπλέκονται λόγω Βουλγαρίας. Αφενός γιατί δεν βγαίνουν οι ημερομηνίες, καθώς στη Σόφια δεν αναμένεται να έχει σχηματιστεί έως τα τέλη του χρόνου νέα κυβέρνηση, και αφετέρου, ακόμα και αν αυτό επιτευχθεί, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η Βουλγαρία θα αποσύρει το βέτο στην Ε.Ε. Επ’ αυτού προεκλογικά οι ηγέτες του νεόκοπου κόμματος «Συνεχίζουμε την Αλλαγή», που πρώτευσε στην κάλπη και θα κληθεί να σχηματίσει κυβέρνηση, μετέδιδαν μηνύματα διάλογου, δημιουργώντας στα Σκόπια αίσθηση ότι μπορεί η νέα κυβέρνηση στη Σόφια να ξεκλειδώσει το αδιέξοδο.
Κανείς δεν γνωρίζει αν το μικρό αλβανικό κόμμα «Εναλλακτική» θα συμπράξει με τον κυβερνητικό συνασπισμό.
Ομως κάλπη για πρόεδρο της Δημοκρατίας ανέδειξε εμμονή στη «σκληρή γραμμή», που είχε επιβάλει ο επανεκλεγείς πρόεδρος της Δημοκρατίας Ρούμεν Ράντεφ. Ετσι, επί του παρόντος η Σοφία εμφανίζεται με δύο γραμμές: των νεαρών τεχνοκρατών, αποφοίτων του Χάρβαρντ, που θα κυβερνήσουν, οι οποίοι δήλωναν ότι «θέλουμε μια νέα προσέγγιση για την επίλυση του προβλήματος μεταξύ Σκοπίων και Σόφιας» (Κίριλ Πέτκοφ) και «αυτή τη φορά, σε ό,τι εξαρτάται από τη βουλγαρική πλευρά, οι πολιτικοί δεν θα είναι πρόβλημα» (Ασεν Βασίλεφ). Και στον αντίποδα, αυτή του προέδρου Ράντεφ, που επιμένει στην αδιάλλακτη στάση την οποία ο ίδιος είχε χαράξει και επιβάλει όσο διαρκούσε η παρατεταμένη πολιτική ρευστότητα, και υποτίθεται ότι το καυτό αυτό εθνικό θέμα διαχειριζόταν η υπηρεσιακή κυβέρνηση που εκείνος είχε διορίσει και ήλεγχε απολύτως.
Τον Δεκέμβριο, εάν όλα εξελιχθούν ομαλά, η Βουλγαρία θα έχει εκλεγμένη κυβέρνηση, υπό τα «παιδιά του Χάρβαρντ», η οποία θα φέρει την ευθύνη της χάραξης της εξωτερικής πολιτικής και των σχετικών αποφάσεων.
Τίνος όμως η γραμμή θα ακολουθηθεί στα ακανθώδες, όπως έχει εξελιχθεί, όχι μόνο για τη Βουλγαρία αλλά και τη βαλκανική γενικότερα, ζήτημα με τη Βόρεια Μακεδονία; Το σύνταγμα της χώρας προβλέπει διακοσμητικό ρόλο για τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ομως Ράντεφ αναδείχθηκε το διάστημα που πέρασε, δεδομένης της ρευστότητας και της ακυβερνησίας, στον de facto ηγέτη, τον ισχυρό άνδρα που αποφάσιζε για τα πάντα, και μάλιστα ηγήθηκε και της εκστρατείας για την αποκαθήλωση από την εξουσία του Μπόικο Μπορίσοφ. Θεωρείται ο εμπνευστής της «κόκκινης γραμμής» και του veto, και όπως όλα δείχνουν, θα επιμείνει στη σκληρή γραμμή. Oι πολιτικοί αναλυτές βλέπουν «δυαδική εξουσία», καθώς θεωρούν πολύ δύσκολο ο Ράντεφ να επιστρέψει στη διακοσμητική καρέκλα, του εγγυητή του συντάγματος και θεατή των εξελίξεων. Η ενεργός εμπλοκή του στις πολιτικές εξελίξεις αποκτά, κατά τους δυτικούς παρατηρητές, ισχυρό ενδιαφέρον από την άποψη ότι ο Ράντεφ θεωρείται «άκρως φιλορώσος», σε σημείο μάλιστα που πριν από λίγες μέρες δήλωσε ότι η Κριμαία είναι ρωσική, προκαλώντας αντιδράσεις σε μια χώρα που εμφανίζεται χωρισμένη σε ρωσόφιλους και δυτικόφιλους. Εν αναμονή σχηματισμού κυβέρνησης στη Σόφια και των εξελίξεων στα Σκόπια, οι πιέσεις των δυτικών στη βουλγαρική πλευρά εντείνονται.
Μάλιστα, ο διαδικτυακός ιστότοπος Mediapool.bg ανέφερε ότι δύο μέλη της Επιτροπής Εξωτερικής Πολιτικής της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ (Claudia Tenny, William Keating) με επιστολή τους στον πρεσβευτή της Βουλγαρίας στην Ουάσιγκτον, Tihomir Stoychev, κάλεσαν τη Σόφια να άρει το veto ώστε να επιτρέψει στη Βόρεια Μακεδονία αλλά και στην Αλβανία να ξεκινήσουν ενταξιακές συνομιλίες με την Ε.Ε., πριν από το τέλος της τρέχουσας χρονιάς.
Οπως σημείωναν, «η συνεχιζόμενη καθυστέρηση της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας έχει θέσει υπό αμφισβήτηση τη δέσμευση των Δυτικών ηγετών, ανοίγοντας έτσι την πόρτα στην αντιδυτική πολιτική επιρροή στην περιοχή, ειδικά από την Κίνα και τη Ρωσία».