Ηδη από τις αρχές Φεβρουαρίου η «Κ» είχε αναφερθεί στα πλάνα της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας για αξιοποίηση των Mirage 2000-5, όσο ακόμη είναι επιχειρησιακά και η τιμή τους στη διεθνή αγορά ελκυστική, ενώ, είναι γνωστό ότι εδώ και τουλάχιστον δέκα χρόνια γίνονται προσπάθειες για την πώληση των F-16 Block 30. Αλλωστε, όπως πολλάκις έχει ειπωθεί, η Πολεμική Αεροπορία, στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού του στόλου και της κατάργησης της πολυτυπίας, θα εστιάσει σε τρεις τύπους, στα F-16 Viper, τα Rafale και τα F-35.
Στις 5 Μαρτίου, η «Κ» παρουσίασε την «ακτινογραφία» του αεροπορικού στόλου βάσει των αλλαγών που προωθούνται από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας και της αναδιοργάνωσης της δομής δυνάμεων που φέρνει η «Ατζέντα 2030». Τα F-16 Block 50 πρόκειται να αναβαθμιστούν σε Viper, ενώ για τα F-4 Phantom, F-16 Block 30 και Mirage 2000-5 αναζητούνται αγοραστές. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», για ορισμένους τύπους έχουν γίνει ήδη επαφές καθώς υπάρχει έκδηλο ενδιαφέρον.
Υποψήφιοι πελάτες
Πολλές ευρωπαϊκές και μη χώρες έχουν βρεθεί κατά καιρούς στο τραπέζι των συζητήσεων για τα ελληνικά μαχητικά. Η πρώτη απόπειρα πώλησης των F-16 Block 30 καταγράφεται πριν από 10 χρόνια, με τη Βουλγαρία να εμφανίζεται ως υποψήφιος αγοραστής και τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναλαμβάνουν ρόλο διαμεσολαβητή. Οι διαπραγματεύσεις δεν αποδίδουν καθώς οι όροι που θέτει η Αθήνα για την πώληση οκτώ Block 30 δεν μπορούν να ικανοποιηθούν. Οι προσπάθειες επαναλαμβάνονται το 2015 και το 2016 χωρίς αποτέλεσμα.
Λίγους μήνες αργότερα ξεκινούν και πάλι οι συζητήσεις, αλλά αυτή τη φορά ως υποψήφιος αγοραστής εμφανίζεται η Κροατία που στοχεύει σε 12 έως 16 αεροπλάνα. Η πώληση δεν προχωρά και η Αθήνα αναζητά νέο αγοραστή στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που θέλουν να αξιοποιήσουν τα F-16 για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Το 2018, μάλιστα, κλιμάκιο των ΗΑΕ επισκέπτεται βάσεις της Πολεμικής Αεροπορίας για να αξιολογήσει τα ελληνικά Block 30. Ούτε αυτή η προσπάθεια αποδίδει καρπούς, ωστόσο, λίγους μήνες μετά αναζωπυρώνονται οι διαβουλεύσεις με την Κροατία που επανέρχεται για την αγορά 12 αεροσκαφών. Παράλληλα, στην ΕΑΒ ξεκινά η αναβάθμιση των Block 52+ και Block 52+adv σε Viper και η Αθήνα θέλει να πουλήσει τα 30άρια για να εξοικονομήσει σημαντικούς πόρους. Το 2020, πάντως, το θέμα της πώλησης των F-16 μπαίνει στον «πάγο» αφού η Κροατία υπαναχωρεί λόγω της οικονομικής αβεβαιότητας, ενώ η αυξανόμενη ένταση στο Αιγαίο από τον επιθετικό γείτονα αλλάζει το «κλίμα» στην Ελλάδα υπέρ της διατήρησης υψηλών «οροφών» στις διαθεσιμότητες των μαχητικών.
Συζητήσεις, όμως, έχουν γίνει και για τα 24 Mirage 2000-5. Η ελληνική πλευρά έχει ήδη διερευνήσει το ενδεχόμενο πώλησής τους στην Ινδία αλλά και σε άλλους χρήστες που διαθέτουν ήδη τον συγκεκριμένο τύπο ή παραλλαγές του, ενώ ενδιαφέρον έχουν δείξει και αφρικανικές χώρες. Η ηγεσία, άλλωστε, φαίνεται πως προωθεί την αξιοποίησή τους προτού απαξιωθούν και καταλήξουν όπως τα 18 παλαιότερα Mirage 2000 BGM/EGM. Με δεδομένο, μάλιστα, πως η υποστήριξή τους από την κατασκευάστρια έχει κοντινή ημερομηνία λήξης, η πιθανότητα τα ικανότατα Mirage 2000-5 να καθηλωθούν και πάλι στην Τανάγρα προκαλεί έντονο προβληματισμό σε εκείνους που λαμβάνουν τις αποφάσεις.
Ο παράγοντας Ουκρανία
Δεν είναι κρυφό ότι οι πλατφόρμες που φέρουν δυτικά όπλα βρίσκονται στο «στόχαστρο» του Κιέβου. Η Ουκρανία, μάλιστα, ετοιμάζεται να ενσωματώσει το F-16 στον αεροπορικό της στόλο με τις πρώτες επιχειρησιακές πτήσεις να ξεκινούν τον Ιούλιο. Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι το Κίεβο, μέσω διαμεσολαβητών, έχει εκφράσει ενδιαφέρον για τα ελληνικά F-4 Phantom αλλά και για οποιαδήποτε άλλο δυτικό αεροσκάφος έχει πωλητήριο.
Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα δεν πρόκειται να πάρει βιαστικές αποφάσεις, αφού, όπως έχουν ξεκαθαρίσει η πολιτική και η στρατιωτική ηγεσία, τα F-4 θα αποσυρθούν όταν έρθουν τα F-35, ενώ για τα Mirage 2000-5 το πλάνο προβλέπει τη δημιουργία δεύτερης Μοίρας Rafale. Ακόμη και για τα Block 30, οι αποφάσεις δεν θα ληφθούν άμεσα, καθώς, αν προχωρήσει η αναβάθμιση των Block 50 σε Viper, θα απαιτηθούν μεγαλύτερες διαθεσιμότητες για να καλύπτουν τα κενά.
Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί πως οι όποιες συζητήσεις δεν αφορούν μόνο σε ολόκληρες πλατφόρμες αλλά και σε τμήματα αυτών. Αλλωστε, η πιθανή αναβάθμιση των Block 50 σε Viper θα αφήσει «ανεκμετάλλευτα» τα απάρτια των Block 52, δηλαδή ραντάρ, αισθητήρες, συστήματα επικοινωνίας κ.λπ., για τα οποία ήδη αναζητούνται αγοραστές και είναι δεδομένο πως μεταξύ άλλων, ενδιαφέρον έχει εκφράσει και το Κίεβο.