Στις έξι το απόγευμα της Κυριακής ο Μουσταφά Γιαλσίν, δήμαρχος της τουρκικής πόλης Ταλάς, στην επαρχία της Καισάρειας στην κεντρική Ανατολία, έγραψε στον λογαριασμό του στο Twitter: «Μετά το άνοιγμα των συνόρων η δημοτική αρχή θα παρέχει δωρεάν μετακίνηση σε παράτυπους μετανάστες οι οποίοι θέλουν να μεταβούν σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης». Συμπλήρωσε την ανάρτησή του με καθημερινές ώρες αναχώρησης, στις 11.00 και 21.00, και παρείχε έναν αριθμό τηλεφώνου όπου μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις οι ενδιαφερόμενοι.
Η ανακοίνωσή του μοιράστηκε άμεσα σε αραβόφωνα γκρουπ της εφαρμογής WhatsApp, στα οποία έχει πρόσβαση και η «Κ», όπου ανταλλάσσονται μηνύματα για όλες τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook και το Twitter, αλλά και εφαρμογές όπως το Telegram έχουν χρησιμοποιηθεί τις τελευταίες ημέρες ως πηγές πληροφόρησης μεταξύ προσφύγων και μεταναστών, αλλά και σε αρκετές περιπτώσεις ως μέσα διασποράς ψευδών ειδήσεων.
Sınır kapılarının açılması üzerine AB Ülkelerine geçiş yapmak isteyen düzensiz göçmenlerin sınır kapılarına ulaşımı ücretsiz olarak belediyemizce sağlanacaktır.
Hareket saati: Her gün 11.00 ve 21.00
Müracaat: 0 (505) 669 63 35
— Mustafa Yalçın (@Mustafayalcinn_) March 1, 2020
Αλλες αναρτήσεις που ακολούθησαν μετά το κάλεσμα του Τούρκου δημάρχου παρέπεμπαν για περισσότερες πληροφορίες στις υπηρεσίες μετανάστευσης της Καισάρειας, ενώ πέντε ώρες αργότερα ο κ. Γιαλσίν σε νέο μήνυμά του έγραφε ότι υπήρξε μεγάλη ζήτηση για τη μεταφορά και χρειαζόταν επιπλέον χρόνος για προετοιμασία. «Ζητούμε συγγνώμη που δεν μπορούμε να δεχθούμε νέες αιτήσεις για λίγο», πρόσθεσε.
Ο Γιαζάν, Σύρος πρόσφυγας ο οποίος ζει στην Κωνσταντινούπολη (τα πλήρη στοιχεία του βρίσκονται στη διάθεση της «Κ» αλλά δεν δημοσιοποιούνται για την ασφάλειά του), προσπαθούσε μέσω Facebook να προειδοποιήσει τους συμπατριώτες του που μπορεί να είχαν προσδοκίες για άνοιγμα των συνόρων. Σε μία από τις αναρτήσεις του ανέφερε ότι δημοτικά λεωφορεία μετέφεραν κόσμο δωρεάν στα σύνορα μετά την προσευχή της Παρασκευής, ενώ τις επόμενες ημέρες κάποιοι οδηγοί φέρονται να ζητούσαν από 50 έως 150 τουρκικές λίρες κατ’ άτομο για παρόμοια δρομολόγια προς τη μεθόριο. Επισήμανε ακόμη ότι έχουν δημιουργηθεί πολλές ομάδες σε WhatsApp, Telegram και Facebook οι οποίες προσπαθούν να καπηλευτούν την κρίση και διακινούν την ψευδή είδηση ότι «η Ελλάδα άνοιξε τα σύνορά της».
Η ταχύτητα διάδοσης των διαδικτυακών μηνυμάτων και η αδυναμία των παραληπτών για επεξεργασία ή διασταύρωση κάθε πληροφορίας είχε ως αποτέλεσμα να θολώσουν τα όρια ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα, στην πραγματικότητα και στην προπαγάνδα. Σε παρόμοιες αραβόφωνες ομάδες επικοινωνίας, τις οποίες έχει παρατηρήσει η «Κ» τις τελευταίες τρεις ημέρες, διακινούνταν φωτογραφίες με κομβόι λευκών λεωφορείων και την αναφορά ότι ήταν έτοιμα να αναχωρήσουν προς τα σύνορα, κυκλοφορούσαν βίντεο με επεισόδια στις Καστανιές αλλά και διασχίσεις από μακρινά, αφύλαχτα σημεία του φράχτη, και κοινοποιούνταν οι επίσημες ανακοινώσεις της ελληνικής και της τουρκικής πλευράς μεταφρασμένες πρόχειρα μέσω Google Translate.
Φωτογραφία με τα λεοφωρεία για τα σύνορα που κυκλοφόρησε σε αραβόφωνα γκρουπ του WhatsApp.
Τα ίδια διαδικτυακά μέσα επικοινωνίας λειτούργησαν και ως πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Στον επίσημο λογαριασμό της στο YouTube η ελληνική ακτοφυλακή ανέβασε βίντεο το οποίο έδειχνε ένα τουρκικό λιμενικό σκάφος να συνοδεύει μια υπερφορτωμένη με ανθρώπους φουσκωτή λέμβο. Η τουρκική πλευρά απάντησε διανέμοντας βίντεο που εικόνιζε σκάφος του ελληνικού λιμενικού να πετάει απόνερα με επικίνδυνους ελιγμούς σε αντίστοιχη λέμβο, καθώς και Ελληνα ένστολο να ρίχνει πυρά στη θάλασσα. Νωρίτερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας αποκάλεσε «fake news» και «τουρκική προπαγάνδα» βίντεο το οποίο έδειχνε πρόσφυγα να έχει πέσει νεκρός από πυροβολισμό στα χερσαία σύνορα. Λίγες ώρες αργότερα εκπρόσωπος του τουρκικού κόμματος AKP μέσω του ειδησεογραφικού πρακτορείου Anadolu κατηγόρησε την Ελλάδα για έλλειψη ανθρωπισμού κάνοντας αναφορά και στο επίμαχο βίντεο.