Ηταν το πρώτο πρωί που ξύπνησα ως «θετικός». Ημέρα Πέμπτη, μετρούσα ήδη τέσσερα 24ωρα χωρίς συμπτώματα, απύρετος δηλαδή, αλλά η αναγγελία των αργοπορημένων αποτελεσμάτων είχε ήδη αρχίσει να υπονομεύει την ανέμελη διάθεση των προηγούμενων ημερών. Μέχρι τη στιγμή που έμαθα τα «νέα» ήμουν δυστυχώς εθισμένος στις εξελίξεις περί την πανδημία. Κάθε απόγευμα στις 6 ήμουν στη θέση μου με μια αφύσικη αδημονία να ακούσω το δελτίο ενημέρωσης από τον Σωτήρη Τσιόδρα. Επίσης ξεκοκάλιζα σοβαρές εγχώριες και ξένες ιστοσελίδες, διάβαζα ιστορίες με καλό και με λιγότερο καλό τέλος, και φυσικά είχα εντρυφύσει σε όλες τις αχρείαστες ιατρικές λεπτομέρειες. Ηξερα ήδη ότι ο ιός δεν αστειεύεται, πως οι γιατροί παλεύουν μέσα στο σκοτάδι και ότι κάθε μέρα μαθαίνουν και κάτι καινούργιο. Μέχρι τότε, όμως, όλα αυτά αφορούσαν κάποιους τρίτους και σίγουρα όχι εμένα που είχα κάνει για μιάμιση μέρα έναν κάπως σοβαρό πυρετό. Δεν έβηχα, αισθανόμουν εντελώς καλά, επομένως είχα αυτοεξαιρεθεί από την κατηγορία των υποψήφιων ασθενών.
Οπως αποδεικνύεται, τελικά όλος αυτός ο ενημερωτικός καταιγισμός δεν κάνει καθόλου καλό σε έναν άνθρωπο που μαθαίνει κόντρα σε όλα τα προγνωστικά ότι είναι θετικός· ακόμα κι αν περνάει τον ιό «ήπια» στο σπίτι του και υποχρεωτικά σε συνθήκες απόλυτης απομόνωσης για όλους τους ευνόητους λόγους. Εκείνο λοιπόν το παράξενο, πρώτο «θετικό» πρωί, το κουδούνισμα του σταθερού τηλεφώνου ήταν ένας ευχάριστος περισπασμός. Μια άγνωστη γυναικεία φωνή μου έλεγε ευγενέστατα «καλημέρα σας», συμπληρώνοντας στον ίδιο γλυκό και καθησυχαστικό τόνο ότι με καλεί από τον ΕΟΔΥ (Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας) για να με ενημερώσει σχετικά με τον ιό και για να καταγράψει κάποια βασικά στοιχεία όπως συμβαίνει με όλα τα νέα κρούσματα. Ημουν, λοιπόν, τελεσίδικα ένα από τα επίσημα νούμερα της απογευματινής ενημέρωσης και δεν ήξερα τι να νιώσω. Υπερήφανος, γιατί βρισκόμουν στην ίδια λίστα με μεγάλες διασημότητες της διεθνούς σόουμπιζ που αποκάλυπταν το «μυστικό» τους πιο αστραφτεροί και πιο λαμπεροί από ποτέ στο Iνσταγκραμ; Τυχερός, γιατί όλοι οι φίλοι και οι γνωστοί είχαν πέσει πάνω μου (τρόπος του λέγειν) για να μου πουν πόσο με ζηλεύουν που το πέρασα χωρίς να ταλαιπωρηθώ; Ή απόλυτα δυστυχισμένος γιατί είχα προλάβει να διαβάσω σοβαρά ιατρικά άρθρα που μιλούσαν για το πόσο ύπουλος είναι αυτός ο ιός κι εκεί που νομίζεις ότι είσαι μια χαρά σου ρίχνει μία και ξανά κάτω;
Η «σκιά»
Δεν είχα πολλές επιλογές πέρα από το να δουλεύω από το σπίτι (αυτός κι αν ήταν σωτήριος περισπασμός) και να αφήνω τις ημέρες να περνάνε έτσι ώστε να πλησιάσω το τέλος της τυπικής καραντίνας στις 14 ημέρες. Εν τω μεταξύ, οι άνθρωποι του ΕΟΔΥ πρέπει να είχαν μάθει το τηλέφωνό μου απέξω (το καλό και το κακό με τα λίγα κρούσματα) γιατί κάθε τρεις ημέρες η συσκευή χτυπούσε χαρούμενα και συνομιλούσα με έναν από τους τηλεφωνητές του. Ομολογώ, είχα εντυπωσιαστεί, και δεν αστειεύομαι καθόλου. Με ρωτούσαν για την πορεία της υγείας μου, πώς ένιωθα και επιβεβαίωναν τα στοιχεία που είχα δώσει αρχικά. Η μόνη «σκιά» ήταν η στρατηγική τερματισμού της καραντίνας μου. Εκεί τα πράγματα γίνονταν αρκετά θολά. Στην ερώτησή μου αν χρειάζεται να κάνω επανεξέταση με το πέρας των δύο εβδομάδων από την τελευταία ημέρα που είχα συμπτώματα έλαβα τις παρακάτω απαντήσεις: «Το σχετικό πρωτόκολλο στη χώρα μας δεν προβλέπει υποχρεωτική επανεξέταση» (πρώτο τηλέφωνο), «δεν είστε υποχρεωμένος αλλά θα σας πω τι κάνουν οι γιατροί μας εδώ στον ΕΟΔΥ, κι αυτό που κάνουν είναι επανεξέταση για να αισθάνονται απολύτως ασφαλείς» (δεύτερο τηλέφωνο) και «εφόσον είστε χωρίς συμπτώματα τόσες ημέρες και αισθάνεστε καλά δεν νομίζω ότι υπάρχει λόγος, από τη στιγμή μάλιστα που θα τηρείτε όλες τις προβλεπόμενες οδηγίες».
Ανάλογη ασάφεια παρατηρούσα και στον επιστημονικό αλλά και στον δημοσιογραφικό χειρισμό του θέματος εξαιτίας προφανώς της περιορισμένης μας γνώσης για τον νέο κορωνοϊό. Καθώς είχα κόψει εντελώς την τηλεόραση και διάβαζα πολύ επιλεκτικά πράγματα στο Διαδίκτυο, κατέφυγα στο Google αναζητώντας σχετική ενημέρωση. Τελικά έπεσα πάνω σε ένα άρθρο των New York Times που μου έκανε πολύ καλό. Ο συντάκτης του (επίσης θετικός, επίσης με ήπια συμπτώματα) δεν μου έλυνε καμία ιατρική απορία, αλλά μόνο ο τίτλος του μου αναπτέρωσε το ηθικό: «Μόλις αναρρώσατε από τον κορωνοϊό; Δείτε πώς μπορείτε να βοηθήσετε τους γύρω σας». Περισσότερο εκτίμησα την οπτική του θέματος, καθώς αντιμετώπιζε όσους νόσησαν με κορωνοϊό ως ενεργά μέλη της κοινωνίας που έχουν επιστρέψει στην καθημερινότητά τους (τηρώντας προφανώς όλους τους κανόνες υγιεινής), αλλά οι οποίοι εξαιτίας της πιθανολογούμενης ανοσίας τους μπορούν να φανούν ακόμα περισσότερο χρήσιμοι σε ένα κρίσιμο χρονικό σημείο: από το να βοηθήσουν με πρακτικά ζητήματα ανθρώπους στη γειτονιά τους που ανήκουν στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες μέχρι να δώσουν το θεωρητικά πλούσιο σε αντιβιοτικά αίμα τους που στη συνέχεια μπορεί να χορηγηθεί σε ασθενείς με κορωνοϊό και να βελτιώσει σημαντικά την εικόνα τους.
Ελάχιστη ενημέρωση
Στην Ελλάδα απέχουμε αρκετά από αυτό το σημείο. Ισως επειδή τα επίσημα κρούσματα είναι (ευτυχώς) πολύ περιορισμένα σε σχέση με άλλες χώρες, ίσως επειδή οι περισσότεροι Eλληνες με καθόλου ή με ήπια συμπτώματα δεν γνωρίζουν ότι νόσησαν (επειδή δεν έκαναν το τεστ, με παρότρυνση της πολιτείας), ο θετικός στη νέα νόσο είναι μάλλον ένα σπάνιο φρούτο. Την ίδια στιγμή, είναι απολύτως λογικό όλα τα φώτα να πέφτουν στα πιο σοβαρά περιστατικά που φτάνουν μέχρι το νοσοκομείο, εκεί όπου ο ασθενής και οι συγγενείς του έχουν όλη την υπεύθυνη ενημέρωση που χρειάζονται. Για τους τυχερούς (εντός κι εκτός εισαγωγικών) που νόσησαν στο σπίτι, αυτή η καθοδήγηση για τα επόμενα βήματα απουσιάζει και μπορεί να εξελιχθεί σε μια πολύ πιο περίπλοκη υπόθεση, ιδιαίτερα αν η ψυχολογία σου έχει επιβαρυνθεί στη διάρκεια αυτής της περιπέτειας. Μάλλον θα πρέπει να το δούμε σαν το ελάχιστο τίμημα που πρέπει να πληρώσεις για να εξαργυρώσεις την καλή σου τύχη.