Μεγάλη Παρασκευή απόγευμα, ο ήλιος λάμπει στον αττικό ουρανό και ο πένθιμος ήχος από τις καμπάνες των γειτονικών εκκλησιών σε κάνει να συνειδητοποιήσεις τι μέρα είναι. Κι όμως. Παρά την καλοκαιρία, ο πάντα δημοφιλής πεζόδρομος της Διονυσίου Αρεοπαγίτου είναι σχεδόν άδειος από κόσμο. Σύμφωνοι, είναι Απρίλιος του 2020 και στη χώρα έχουν επιβληθεί περιορισμοί στην κυκλοφορία των πολιτών. Ενώ όμως σε παρόμοιες ηλιόλουστες ημέρες παρατηρείται σχετικός συνωστισμός σε πλατείες προαστίων ή στο παραλιακό μέτωπο, στο κέντρο της Αθήνας επικρατεί μια σχεδόν αφύσικη ερημιά, πολλές φορές ακόμα και σε ιδιαίτερα πολυσύχναστα σημεία της πόλης που προσφέρονται για περίπατο.
Αναρωτήθηκα γιατί συμβαίνει αυτό και κατέληξα σε ορισμένες πρόχειρες απαντήσεις κατόπιν εμπειρικής παρατήρησης. Πρώτον, το κέντρο της Αθήνας δεν έχει πολλούς μόνιμους κατοίκους όπως συμβαίνει με τις συνοικίες και τις γειτονιές στις παρυφές του. Δεύτερον, για να κατέβεις στο κέντρο η μόνη εναλλακτική είναι το μετρό. Αλλά ποιος σήμερα μπαίνει στο μετρό παρά μόνον αν είναι υποχρεωμένος να το κάνει για να πάει στη δουλειά του; Τρίτον, υπάρχει μια ασάφεια σε σχέση με την ακτίνα που μπορείς να κινηθείς όσον αφορά την περίφημη και ιδιαίτερα δημοφιλή μετακίνηση με το νούμερο 6 (σωματική άσκηση ή βόλτα με κατοικίδιο ζώο). Ο κόσμος προτιμά έναν σύντομο περίπατο κοντά στο σπίτι του παρά πιο «τολμηρές» εξορμήσεις, λίγο πιο μακριά. Ο φόβος της επιβολής προστίμου είναι ισχυρός.
Επίσης, υπάρχει και μια λιγότερο εμφανής ψυχολογική παράμετρος: αν τον τελευταίο μήνα της καραντίνας δεν συνηθίζεις τις βόλτες επειδή πολύ απλά φοβάσαι, η ερημιά που συναντάς τις λίγες φορές που βγαίνεις έξω λειτουργεί αποτρεπτικά για περαιτέρω εξερευνήσεις. Είναι τόσο ανοίκειο αυτό που συναντάς εκεί έξω, που ασυνείδητα προτιμάς την οικειότητα του δικού σου χώρου, ως μια ενδόμυχη (αλλά ψυχικά πολύτιμη) επιβεβαίωση ότι ο κόσμος δεν έχει έρθει ανάποδα και πως υπάρχει κάτι που διατηρεί μια επίφαση κανονικότητας: το σπίτι σου, το σπίτι μας.
Νοσταλγία της… καραντίνας
Σε αυτές τις συνθήκες, το κέντρο της Αθήνας αναδεικνύεται σε ιδανικό προορισμό, τουλάχιστον σε όσους έχουν πρόσβαση σε αυτό και στους πιο εξασκημένους περιπατητές. Στην τελευταία κατηγορία ανήκει η γνωστή ιδιοκτήτρια γκαλερί Ρεβέκκα Καμχή η οποία έχει καθιερώσει άσκηση (τρέξιμο) από το σπίτι της μέχρι την Πλάκα διά μέσου του ωραιότερου πεζόδρομου της πόλης περιφερειακά της Ακρόπολης. «Το κάνω σχεδόν κάθε πρωί και είναι πραγματικά αναζωογονητικό. Δεν χορταίνω την ηρεμία και το γεγονός ότι μπροστά μου έχω μια ημέρα που δεν είναι πηγμένη από υποχρεώσεις. Σκέφτομαι από τώρα ότι θα έρχονται στιγμές που θα νοσταλγούμε την καραντίνα».
Σίγουρα οι πεζόδρομοι των οδών Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Αποστόλου Παύλου και Ερμού συγκαταλέγονται στους πιο δημοφιλείς προορισμούς για τους Αθηναίους που φτάνουν εδώ από τις γειτονικές συνοικίες (Κουκάκι, Πετράλωνα, Νέο Κόσμο, Κολωνάκι, κ.α.). Ψηλά στις προτιμήσεις βρίσκεται ασφαλώς και το Ζάππειο που παρέμεινε ανοικτό και απορροφά πολύ μεγάλο μέρος της ζήτησης για ανοικτούς χώρους με χαμηλό κίνδυνο υψηλού συνωστισμού. Ακόμα περισσότερο τώρα που ο γειτονικός Εθνικός Κήπος παραμένει κλειστός. Τόσο οι πεζόδρομοι όσο και το Ζάππειο είναι δύσκολο να γεμίσουν με κόσμο σε βαθμό που αυτό μπορεί να γίνει πραγματικά επικίνδυνο.
Ανοιξη στην Πνύκα
Σπουδαία λύση για βόλτα και άσκηση είναι οι λόφοι του Φιλοπάππου και της Πνύκας. Εδώ υπάρχει το επιπλέον πλεονέκτημα της οργιαστικής παρουσίας της άνοιξης και η δυνατότητα να απολαύσεις το μοναδικό θέαμα του Ιερού Βράχου χωρίς την (όποια) πολυκοσμία σε εποχές πριν από την καραντίνα. Η Πνύκα και πριν και τώρα παραμένει το μεγάλο μυστικό της Αθήνας, ένας λόφος–πάρκο με την πιο συγκλονιστική θέα προς την Ακρόπολη. Ομως, τώρα ο κόσμος είναι πραγματικά λίγος και η ιδανική ευκαιρία να την απολαύσεις σε όλη της τη μεγαλοπρέπεια.
Μεγάλη ευκαιρία για εξερεύνηση προσφέρει η αλλόκοτη συνθήκη της πανδημίας σε όσους δεν πλησιάζουν την Πλάκα τις υπόλοιπες, «κανονικές» ημέρες όταν βουλιάζει από τουρίστες. Τώρα η πρωτοφανής ησυχία και η απουσία κόσμου που σου επιτρέπουν να ανακαλύψεις κτίρια που ήταν πάντα εκεί αλλά τώρα έχεις τον χρόνο και την ηρεμία να τα δεις πραγματικά. Αν έχετε αντοχές και φτάσετε μέχρι τη Ρωμαϊκή Αγορά θα ανταμειφθείτε με μια σπάνια εμπειρία, καθώς ο αρχαιολογικός χώρος ευωδιάζει μέσα στην πασχαλινή ευφορία της φύσης. Προχωρώντας προς το Μοναστηράκι θα σας κοπεί η ανάσα από την ερημιά. Ναι, κάποτε θα τα νοσταλγήσουμε όλα αυτά.
Η εμπειρία του ποδηλάτου
Αν υπάρχει κάτι που θα το μετανιώσετε αν δεν το κάνετε υπό αυτές τις αδιανόητες συνθήκες είναι ποδήλατο στην άδεια Αθήνα. Το έγραψε πριν από λίγες ημέρες ο συνιδρυτής των atenistas, γραφίστας και μπλόγκερ Τάσος Χαλκιόπουλος στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook και είχε απόλυτο δίκιο: «Οποιος έχει ποδήλατο και δεν έχει βγει βόλτα σε αυτήν την Αθήνα εγκληματεί! Τέλειος καιρός, ελεύθεροι δρόμοι, φωτεινά κτίρια, πουλιά μόνο να ακούγονται, γιασεμιά, νεραντζιές, οι πασχαλιές μυρωδιές τους να οργιάζουν». Είναι έτσι ακριβώς. Κυρίως είναι η εξωπραγματική αίσθηση ότι η πόλη σού ανήκει, ότι δεν κινδυνεύεις, ότι μπορείς να κυκλοφορήσεις και να το απολαύσεις με όλες σου τις αισθήσεις. Ναι, η πόλη διατηρεί την απόκοσμη αύρα της αλλά όχι για πολύ ακόμα. Από τον Μάιο θα αρθούν οι πρώτες απαγορεύσεις και θα ξεκινήσει ο μακρύς δρόμος για την επιστροφή σε κάποιου είδους κανονικότητα. Η πανδημία θα μείνει στην ιστορία ως μια τραγωδία που στοίχισε τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους και σταμάτησε τον χρόνο για δισεκατομμύρια άλλους, όμως ταυτόχρονα μας επιτρέπει να κάνουμε ένα διάλειμμα και να δούμε μερικά πράγματα με διαφορετικό βλέμμα. Η σχέση μας με την πόλη είναι σίγουρα ένα από αυτά.
Για περισσότερη αρθρογραφία, γίνετε συνδρομητής στην έντυπη Καθημερινή