Βλαστικά κύτταρα από ομφαλοπλακουντιακό αίμα «επιστρατεύουν» Αμερικανοί ερευνητές για την αντιμετώπιση των σοβαρών επιπλοκών COVID-19. Επιστημονικές ομάδες από όλο τον κόσμο έχουν επικεντρωθεί στην αναζήτηση φαρμακευτικής απάντησης έναντι της πανδημίας του κορωνοϊού και στο πλαίσιο αυτό εξετάζουν και κυτταρικές θεραπείες που στοχεύουν στον έλεγχο της φλεγμονής και την επιδιόρθωση των ιστών που έχουν υποστεί βλάβη από την ανεξέλεγκτη φλεγμονώδη αντίδραση.
Οπως αναφέρουν ο καθηγητής του ΕΚΠΑ και πρύτανης Θάνος Δημόπουλος και ο αναπληρωτής καθηγητής ΕΚΠΑ Ευστάθιος Καστρίτης σε μία σύνοψή τους για τις τρέχουσες θεραπευτικές προσεγγίσεις στη θεραπεία της COVID-19, τα μεσεγχυματικά βλαστικά κύτταρα έχουν την ικανότητα να διαφοροποιούνται σε διαφορετικούς ιστούς, να συσσωρεύονται σε κατεστραμμένους ιστούς ή σε περιοχές με έντονη φλεγμονή, να προάγουν την επιδιόρθωση των ιστών και να ρυθμίζουν την ανοσολογική απάντηση. Σχετικές κλινικές μελέτες βρίσκονται σε φάση έναρξης ή εξέλιξης στην Ευρώπη και την Κίνα, ωστόσο η απομόνωση αυτών των βλαστικών κυττάρων, συνήθως από υγιείς εθελοντές, είναι μία σχετικά επίπονη και ακριβή διαδικασία. Αντίθετα το ομφαλοπλακουντιακό αίμα αποτελεί μία εξαιρετική πηγή μεσεγχυματικών βλαστικών κυττάρων, ενώ σημαντικές ποσότητες μονάδων ομφαλοπλακουντιακού αίματος υπάρχουν ήδη αποθηκευμένες σε σχετικές «τράπεζες», σαν εναλλακτική πηγή αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων για αλλογενή μεταμόσχευση μυελού των οστών. Σύμφωνα με τους καθηγητές, μία διεθνής ομάδα επιστημόνων έλαβε άμεση έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για την έναρξη κλινικής δοκιμής σε 2 ασθενείς με σοβαρή λοίμωξη COVID-19, με σκοπό τη διερεύνηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας της χορήγησης μεσεγχυματικών βλαστικών κυττάρων που προέρχονται από το ομφαλοπλακουντιακό αίμα, για την πρόληψη της απειλητικής για τη ζωή των ασθενών φλεγμονής των πνευμόνων, που συνοδεύει τις σοβαρές περιπτώσεις COVID-19.
Δοκιμές
Πάντως, έως σήμερα δεν υπάρχουν ειδικές αιτιολογικές θεραπείες για τον συγκεκριμένο κορωνοϊό, οι ασθενείς με σοβαρή λοίμωξη αντιμετωπίζονται με υποστήριξη της αναπνοής με οξυγόνο, υποστήριξη της κυκλοφορίας και άλλα γενικά μέτρα που χρησιμοποιούνται σε αρρώστους με αναπνευστική ανεπάρκεια ή σε κυκλοφορική καταπληξία, ενώ δοκιμάζονται με βάση την εμπειρία από άλλες επιδημίες ορισμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Μεταξύ αυτών η χορήγηση ορισμένων αντιιικών φαρμάκων, όπως o συνδυασμός Lopinavir/Ritonavir, ο συνδυασμός Darunavir/Umifenovir, το Remdesivir, το Favipiravir. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα πρώτα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών είναι αρνητικά (Lopinavir/Ritonavir) και σε άλλες μάλλον θετικά (Remdesivir), αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να θεωρούνται προκαταρκτικά. Κάποιες δοκιμές εστιάζονται σε φάρμακα για την αντιμετώπιση της υπερ-φλεγμονώδους αντίδρασης σε ασθενείς με COVID-19 (αναστολείς του υποδοχέα της ιντερλευκίνης-6, ανθελονοσιακά κ.ά.), ή των επιπλοκών της νόσου στην καρδιά (κολχικίνη). Μία άλλη προσέγγιση στη θεραπεία αφορά στη χορήγηση πλάσματος από αναρρώσαντες που έχουν αναπτύξει αντισώματα έναντι του κορωνοϊoύ SARS-CoV-2, και η οποία μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία κάθαρσης του ιού σε ασθενείς με σοβαρές επιπλοκές. Στην Ελλάδα έχουν ενεργοποιηθεί ή είναι σε τελική φάση έγκρισης κλινικές μελέτες που διερευνούν πολλές από τις πιο «ελπιδοφόρες» θεραπευτικές προσεγγίσεις.