«Ξεκίνησε η βροχή και ανοίξαμε σιγά σιγά όλοι τις ομπρέλες μας», περιέγραψε ακροατής σε μήνυμά του σε ραδιοφωνικό σταθμό, αναφερόμενος στην έντονη βροχόπτωση που έπληξε την Αθήνα στην αρχή της περασμένης εβδομάδας. Κανείς δεν θα στεκόταν στην παραπάνω τοποθέτηση εάν αυτή δεν αφορούσε επιβάτες… λεωφορείου των ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες). Η κακή κατάσταση του στόλου των λεωφορείων είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο, το οποίο δεν σχετίζεται με την εμφάνιση της πανδημίας.
Οι υγειονομικές συνθήκες ωστόσο κατέστησαν επιτακτική την ανάγκη ενίσχυσης του στόλου των αστικών συγκοινωνιών, καθώς επιβάλλεται η τήρηση συγκεκριμένων μέτρων προστασίας των πολιτών, που σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με την περιορισμένη πληρότητα που πρέπει να επιτυγχάνεται εντός των οχημάτων για τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού. Πώς όμως η πανδημία σε συνδυασμό με την εξαιρετικά κακή κατάσταση του στόλου του ΟΑΣΑ (Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών) κατάφεραν να οδηγήσουν σε έναν πόλεμο συνδικαλιστών, στη μέση του οποίου βρέθηκαν για ακόμη μία φορά οι κάτοικοι της πρωτεύουσας;
Η εικόνα έχει ως εξής: στάσεις εργασίας που εξαγγέλλονται και στη συνέχεια αναστέλλονται, σωματεία εργαζομένων να αλληλοκατηγορούνται, συνδικαλιστικά όργανα να προκηρύσσουν απεργίες χωρίς την έγκριση του συνόλου των σωματείων που τα απαρτίζουν, και οι επιβάτες να μη γνωρίζουν μέχρι την τελευταία στιγμή εάν θα έχουν τρόπο να μετακινηθούν, σε μια περίοδο που τα προβλήματα περισσεύουν. Την περασμένη Πέμπτη είχε προγραμματιστεί 24ωρη απεργία της ΑΔΕΔΥ στην οποία αποφάσισε μία εβδομάδα νωρίτερα η ΟΣΜΕ (Ομοσπονδία Σωματείων Μεταφορών Ελλάδος) τη συμμετοχή. Ως δευτεροβάθμιο σωματείο, η ΟΣΜΕ περιλαμβάνει όλα τα σωματεία εργαζομένων στις αστικές συγκοινωνίες. Ωστόσο επισήμως το σωματείο των εργαζομένων στα λεωφορεία εξέδωσε ανακοίνωση, ενημερώνοντας το επιβατικό κοινό ότι δεν συμφωνεί με την κινητοποίηση, καθώς επιθυμεί να διασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία λεωφορείων και τρόλεϊ στην πόλη. Από νομικής απόψεως όμως, η προκήρυξη της απεργίας από την ΟΣΜΕ έδινε τη δυνατότητα σε όποιον εργαζόμενο στις ΟΣΥ επιθυμεί να συμμετάσχει στην κινητοποίηση, όπως και έγινε. Ετσι, η διοίκηση της εταιρείας αναγκάστηκε να προβεί σε σχετική ανακοίνωση την περασμένη Πέμπτη, καθώς διαπιστώθηκαν κενά στην εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού λόγω συμμετοχής μερίδας των εργαζομένων στην απεργία. Επακόλουθο ήταν επιβάτες να περιμένουν στις στάσεις των λεωφορείων, χωρίς όμως αποτέλεσμα, καθώς δεν υπήρχε σαφής εικόνα του πόσα και ποια οχήματα θα εκτελούσαν συγκοινωνιακό έργο.
Αιφνιδιασμός, αλλά με ηπιότερα χαρακτηριστικά, υπήρξε και στους κόλπους των μέσων σταθερής τροχιάς, καθώς οι εργαζόμενοι σε αυτά είχαν προκηρύξει στάση εργασίας για την περασμένη Πέμπτη. Μια συνάντηση ωστόσο του σωματείου εργαζομένων με τη διοίκηση της εταιρείας (κατόπιν συνεννόησης με το υπουργείο Υποδομών) αργά το βράδυ της Τρίτης, κατά την οποία δόθηκαν διαβεβαιώσεις για ικανοποίηση μέρους των αιτημάτων των εργαζομένων, οδήγησε σε αναστολή της κινητοποίησης. Ετσι, τα μέσα σταθερής τροχιάς κινήθηκαν κανονικά.
Φοβούνται ιδιωτικοποίηση
Κυρίαρχο σημείο τριβής των εργαζομένων στις ΟΣΥ αποτελεί το ζήτημα της ανάληψης συγκοινωνιακού έργου από τα ΚΤΕΛ, καθώς οι ίδιοι βλέπουν πίσω από αυτή την κίνηση ιδιωτικοποίηση των συγκοινωνιών, κάτι που η κυβέρνηση έχει διαψεύσει. Από την άλλη, οι εργαζόμενοι στα μέσα σταθερής τροχιάς ζητούν επίσπευση των διαδικασιών προσλήψεων που έχουν εξαγγελθεί, και προμήθεια ανταλλακτικών ώστε να ενισχυθεί η συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση σε μετρό, ηλεκτρικό και τραμ. Στην πραγματικότητα, κανένα από τα παραπάνω αιτήματα δεν αφορά το επιβατικό κοινό, το οποίο εξακολουθεί να έρχεται αντιμέτωπο με λεωφορεία και τρόλεϊ σε εξαιρετικά κακή κατάσταση και χρονοαποστάσεις στο μετρό που δεν συνάδουν με τις παρούσες υγειονομικές συνθήκες.
Από κυβερνητικής πλευράς, η επίσπευση της ενσωμάτωσης οχημάτων ΚΤΕΛ στον στόλο των ΟΣΥ, μέσω της πρωθυπουργικής εξαγγελίας, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, φαίνεται ότι προκάλεσε προβλήματα καθώς ο μηχανισμός δεν ήταν έτοιμος. Ο σχεδιασμός για τον τρόπο ενσωμάτωσης των νέων οχημάτων δεν είχε ολοκληρωθεί όταν δρομολογήθηκε το πρώτο ΚΤΕΛ σε γραμμή των ΟΣΥ, ενώ καταγγελίες ήθελαν και τους οδηγούς των ΚΤΕΛ να μην εμφανίζουν πλήρη ετοιμότητα ως προς τις διαδρομές που κλήθηκαν να ακολουθήσουν. Η ενσωμάτωση των ΚΤΕΛ στο δίκτυο των αστικών συγκοινωνιών αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως τα τέλη Νοεμβρίου, περίοδος κατά την οποία ήταν προγραμματισμένη η έναρξη της σύμπραξης. Η αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού στην πρωτεύουσα, ωστόσο, κατέστησε επιτακτική την ανάγκη επίσπευσης της διαδικασίας, παρά το γεγονός ότι ο μηχανισμός δεν ήταν πλήρως έτοιμος.
Για την ενίσχυση του στόλου του οργανισμού θα ενταχθούν στον ΟΑΣΑ συνολικά 200 λεωφορεία, εκ των οποίων 164 κανονικά (12 μέτρων), 30 αρθρωτά (18 μέτρων) και 6 μικρολεωφορεία (8 μέτρων) και 550 επιπλέον οδηγοί. Το ετήσιο κόστος ανάθεσης συγκοινωνιακού έργου στην ΚΤΕΛ Νομού Αττικής ανέρχεται σε 24.131.018 ευρώ. Το έργο που ανατίθεται στα ΚΤΕΛ αντιστοιχεί στο 19,97% του οδικού συγκοινωνιακού έργου.