Τη μετάβαση σε νέες, ευέλικτες και σύγχρονες μορφές κινητικότητας επιχειρεί να επιτύχει το υπουργείο Υποδομών το οποίο, στο πλαίσιο του «Σχεδίου Δράσης» που εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο, πρόκειται να διαμορφώσει εντός του έτους το θεσμικό πλαίσιο που θα διέπει τον διαμοιρασμό οχημάτων (car sharing), τον συνεπιβατισμό οχημάτων (car pooling) και τη μεταφορά με οχήματα κατά παραγγελία (car on demand). Για πολλοστή φορά η χώρα υιοθετεί τα δεδομένα της υπόλοιπης Ευρώπης με σημαντική καθυστέρηση, καθώς πρόκειται για μια αγορά η οποία στην Ευρώπη –που καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση παγκοσμίως με ποσοστό 37%, μετά την Ασία, η οποία εμφανίζει 40% χρήσης (σύμφωνα με έρευνα του ΟΟΣΑ) των παραπάνω μορφών μετακίνησης– παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι χώρες όπως η Αυστρία, η Δανία, η Γαλλία και η Ελβετία καθιέρωσαν για πρώτη φορά τόσο τον διαμοιρασμό όσο και τον συνεπιβατισμό στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Η πλειονότητα των υπόλοιπων χωρών έκανε τα πρώτα βήματα την επόμενη δεκαετία (Βέλγιο – 2002, Ισπανία – 2005, Αγγλία – 2007, Ιρλανδία και Πορτογαλία – 2008, Γερμανία, Φινλανδία, Ιταλία, Ολλανδία και Σουηδία – 2009), σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας της Bundesverband.
Οι προβλέψεις θέλουν το car sharing να εμφανίζει σημαντική άνοδο, με τα δεδομένα να κάνουν λόγο για αύξηση του στόλου διαμοιρασμού, από 400.000 που ήταν το 2008 στην Ευρώπη, σε 2,3 εκατ. οχήματα το 2025 και να εκτοξεύεται στα 7,5 εκατ. το 2035, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ. Ως προς τους χρήστες των υπηρεσιών, ο ΟΟΣΑ μέτρησε το 2016 συνολικά 5,1 εκατ. χρήστες, οι οποίοι δύο χρόνια αργότερα αυξήθηκαν στα 11,5 εκατ.
Πρόσφατη έρευνα μάλιστα της Deloitte δείχνει υπερδιπλασιασμό των χρηστών υπηρεσιών διαμοιρασμού οχημάτων μεταξύ των χωρών στις οποίες υπήρχε παρουσία ήδη από τη δεκαετία του 2000 (Γερμανία, Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Ελβετία, Αυστρία, Ολλανδία, Σουηδία, Ισπανία, Βέλγιο, Νορβηγία, Δανία). Ειδικότερα, τα στοιχεία θέλουν το 2006 να κάνουν χρήση αντίστοιχων υπηρεσιών στις παραπάνω χώρες 200.000 άτομα, τα οποία το 2010 ανέβηκαν στις 600.000 και το 2014 στα 2,2 εκατ. Εκτιμάται ότι το 2020 (με βάση προσωρινά στοιχεία) οι χρήστες υπηρεσιών διαμοιρασμού οχημάτων εκτοξεύθηκαν στα 15,6 εκατ.
«Η ανάπτυξη αυτών των νέων υπηρεσιών θα μπορούσε να συνεισφέρει σημαντικά στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης στα μεγάλα αστικά κέντρα και στη διαμόρφωση βιώσιμων μετακινήσεων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα εν λόγω επιχειρηματικά μοντέλα βασίζονται στην απαγκίστρωση του ατόμου αποκλειστικά από την ιδιοκτησία οχήματος και στη χρήση ενός “κοινόχρηστου” συστήματος μαζικών μεταφορών», εξηγεί στην «Κ» η Ιωάννα Παγώνη, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων και ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Υδρογονοκίνηση
Στόχος του υπουργείου Υποδομών στην παρούσα φάση είναι η δημιουργία θεσμικού πλαισίου για τον διαμοιρασμό οχημάτων, τον συνεπιβατισμό οχημάτων και τη μεταφορά με οχήματα κατά παραγγελίαν εντός του 2021. Σε αυτό το πλαίσιο προγραμματίζεται και η αναμόρφωση των κανόνων κυκλοφορίας ΕΙΧ (επιβατηγών Ι.Χ.) που εκμισθώνουν οδηγό. Θα γίνει επαναξιολόγηση και επικαιροποίηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου προκειμένου να δημιουργηθεί μια νέα και σύγχρονη υπηρεσία μεταφοράς προσώπων, στα πρότυπα αυτών που λειτουργούν στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Εως τα τέλη του έτους θα δημιουργηθεί επίσης θεσμικό πλαίσιο για την προώθηση της υδρογονοκίνησης στις μεταφορές και θα υπάρξουν παρεμβάσεις για την έκδοση νέου κανονιστικού πλαισίου, ώστε να προωθηθεί η μετατροπή συμβατικών οχημάτων σε ηλεκτροκινούμενα και υδρογονοκινούμενα.
Το κοινό σημείο
«Οι νέες υπηρεσίες κινητικότητας (car sharing και car pooling) λειτουργούν μεταξύ τους διαφορετικά, αλλά έχουν το εξής κοινό χαρακτηριστικό: βασίζονται σε εφαρμογές έξυπνων κινητών τηλεφώνων και στην οικονομία του διαμοιρασμού (sharing economy). Στην Ελλάδα, τέτοια συστήματα έχουν εφαρμοστεί μόνο στα ποδήλατα για κοινή χρήση σε αστικές περιοχές. Για να επιτύχει η εφαρμογή τέτοιων συστημάτων κοινής χρήσης Ι.Χ. στην Ελλάδα είναι σημαντική η ευρεία κάλυψη του δικτύου της πόλης με τα σημεία στάθμευσης των Ι.Χ. καθώς και η εφαρμογή ευέλικτων τρόπων τιμολόγησης (π.χ. με βάση την απόσταση ή τον χρόνο διαδρομής) για τους χρήστες της υπηρεσίας. Επίσης, είναι σημαντικό οι εταιρείες παροχής των υπηρεσιών να συνεργάζονται με τους εκάστοτε τοπικούς φορείς για την εύρεση κατάλληλων σημείων στάθμευσης, ενώ η προσαρμογή του ελληνικού κανονιστικού πλαισίου, το οποίο θα επιτρέπει στον μετακινούμενο να ολοκληρώνει την πολυτροπική μετακίνησή του με Ι.Χ. κοινής χρήσης, είναι σημαντικός παράγοντας για την εφαρμογή τους», δηλώνει στην «Κ» η κ. Παγώνη.