Στο γυμνάσιο, τότε δεν είχαμε λύκειο, ήμουν πολύ τυχερός, γιατί καθόμουν στο δεύτερο θρανίο και ακριβώς μπροστά μου, στο πρώτο, καθόταν ο Αλέκος ο Φασιανός. Δύο θρανία πιο πίσω καθόταν ο Λευτέρης ο Παπαδόπουλος. Δίπλα μου, στο ίδιο θρανίο, καθόταν ο Χρήστος ο Γιανναράς, ένα από τα πιο κοφτερά μυαλά που έχω γνωρίσει, τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας σας. Στο άλλο τμήμα της τάξης, δίπλα μας, ήταν ο Θόδωρος ο Αγγελόπουλος, ο παιδικός μου φίλος. Με αυτόν ήμασταν συμμαθητές από την πρώτη δημοτικού.
Θέλω να γράψω δυο λόγια για τον Αλέκο τον Φασιανό, που μας έφυγε πρόσφατα. Για το έργο του έχουν γράψει και θα γράψουν άλλοι, πιο ειδήμονες από εμένα. Εγώ θα ήθελα να γράψω μόνο δυο λόγια για τα πρώτα του χρόνια, που επιβεβαιώνουν ότι «η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται». Ο Αλέκος, μέσα στην εφηβική ζούγκλα των 15χρονων και 16χρονων αγοριών (πολύ καλοηθέστερη πάντως από ό,τι είναι τώρα στα σχολεία), ήταν το ήρεμο και ευγενικό παιδί της τάξης. Ασυνήθιστα, για έναν έφηβο, χαμηλών τόνων παιδί. Δεν τον θυμάμαι ποτέ να είναι εκνευρισμένος, ακόμη και όταν εγώ «συμπλήρωνα» με γένια και μουστάκια… τα πρόσωπα που εκείνος συνεχώς ζωγράφιζε στα περιθώρια των βιβλίων και των τετραδίων μας. Τόσα μπορούσα να ξέρω τότε… Επιπλέον, από πλευράς επιδόσεων ήταν από τους καλύτερους μαθητές στην τάξη, όπως ήταν και ο Χρήστος, ο Θόδωρος και ο Λευτέρης.
Οταν τελειώσαμε το σχολείο χαθήκαμε. Οι διαφορετικές φοιτητικές μας κατευθύνσεις μας απομάκρυναν τον ένα από τον άλλο. Τον συνάντησα είκοσι χρόνια αργότερα τυχαία στο αεροδρόμιο στο Παρίσι. Εκείνος έμενε μόνιμα εκεί, εγώ ήμουν για μια σύντομη επίσκεψη, με την ευκαιρία ενός συνεδρίου. Γυρίζαμε μαζί στην Αθήνα. Επειτα από μια στιγμή αμηχανίας, γιατί δεν ήμασταν σίγουροι για το ποιος είναι ποιος, ζητήσαμε να μας αλλάξουν τη θέση για να είμαστε μαζί στο αεροπλάνο. Είχαμε τόσα να πούμε. Ποτέ δεν τον θυμόμουν τόσο ενθουσιασμένο όσο σε εκείνη την πτήση. Αλλά ούτε και στα επόμενα σαράντα χρόνια, που τον έβλεπα σποραδικά. Ισως οι δικοί του, που τον ζούσαν καθημερινά, να έχουν άλλη εμπειρία. «Θέλω να σου δείξω κάτι», μου είπε και το πρόσωπό του έλαμπε. Εβγαλε από ένα σακίδιο που κουβαλούσε ένα λαχείο και μου το έδωσε. «Τι έγινε, Αλέκο; Κέρδισες κάποιο λαχείο;» «Κοίταξέ το καλά», μου είπε. Ηταν το Εθνικό Λαχείο της Γαλλίας και είχε επάνω ένα σχέδιο του Φασιανού. Μέσα σε τόσες εκατοντάδες ή χιλιάδες Γάλλους και ξένους ζωγράφους που έμεναν τότε στη Γαλλία, είχαν διαλέξει ένα έργο του Αλέκου. Αλλη μια φορά τον είδα πολύ ευχαριστημένο, όταν μου διηγείτο πόσο το έργο του είχε γίνει με ενθουσιασμό δεκτό στην Ιαπωνία. Ο Αλέκος ήταν ένας φίνος, ένας πολύ ξεχωριστός άνθρωπος, που εργαζόταν σκληρά και δεν του άρεσαν ποτέ τα πολλά λόγια.
Προσωπικά του είμαι ευγνώμων. Αυτός, ένας διεθνώς καταξιωμένος καλλιτέχνης, «κάλυψε» την ερασιτεχνική μου λογοτεχνική δραστηριότητα, με την πιο ανιδιοτελή προθυμία και αγάπη, ζωγραφίζοντας το εξώφυλλο και στα τέσσερα βιβλία μου.
Δεν τον θυμάμαι ποτέ να είναι εκνευρισμένος, ακόμη και όταν εγώ «συμπλήρωνα» με γένια και μουστάκια… τα πρόσωπα που εκείνος συνεχώς ζωγράφιζε στα περιθώρια των βιβλίων και των τετραδίων μας…
Θα ήθελα όμως να γράψω δυο λόγια και για τα άλλα παιδιά της τάξης μου του 2ου Γυμνασίου. Εκτός από τους τέσσερις «μεγάλους» που ανέφερα, από αυτή την τάξη βγήκε μια ομάδα καθηγητών σε ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια, εξαιρετικοί επιστήμονες, βγήκαν ανώτατοι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας, βγήκαν ανώτατοι κρατικοί λειτουργοί και ανώτατα τραπεζικά στελέχη. Ηταν η γενιά που μόλις είχε λυτρωθεί από τους πολέμους, εμφυλίους και μη, η γενιά που είχε πολλή αγάπη και λίγα χρήματα από την οικογένεια.
Γενιά που δεν είχε ιδέα από καταλήψεις και ήξερε ότι μόνο με τη σκληρή προσωπική δουλειά θα πετύχει. Ηταν η γενιά που πρώτη είδε και εκτίμησε τις προοπτικές της ψηφιακής εποχής που ερχόταν. Ηταν η γενιά που ήθελε να πετύχει και που τελικά, παρά τις πολλές αντικειμενικές δυσκολίες, πέτυχε και έστησε την πατρίδα στα πόδια της.
* Ο κ. Βασίλης Σεϊτανίδης είναι συγγραφέας, αναγνώστης της «Κ».