Από τις δυνατότητες ή και την καλή θέληση τρίτων –δήμων, περιφερειών ή άλλων φορέων– εξαρτάται η υλοποίηση τεχνικών έργων μέσα σε προστατευόμενες περιοχές. Ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), στον οποίο σταδιακά ενσωματώνονται οι φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, δεν προβλέπεται να έχει τεχνική υπηρεσία και έτσι η μόνη λύση είναι η υπογραφή προγραμματικών συμβάσεων. Η περίπτωση της λιμνοθάλασσας Κοτυχίου αποδεικνύει ότι αυτό δεν είναι πάντα απλή υπόθεση.
Η λιμνοθάλασσα Κοτυχίου είναι η μεγαλύτερη της Πελοποννήσου, με έκταση 7.500 στρ. και μέσο βάθος 0,40-1 μέτρο. Xωρίζεται από το Ιόνιο με μια στενή λωρίδα άμμου μήκους 5 χλμ. Χάρη στη λωρίδα αυτή δημιουργείται ένας πολύτιμος υγρότοπος, που προστατεύεται από τη συνθήκη Ramsar, καθώς αποτελεί «σπίτι» για δεκάδες είδη πουλιών. Η λιμνοθάλασσα έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πάρκο Κοτυχίου – Στροφυλιάς, που σήμερα «υπάγεται» στον ΟΦΥΠΕΚΑ. Τις τελευταίες δεκαετίες, όμως, η λωρίδα άμμου που προστατεύει τη λιμνοθάλασσα συρρικνώνεται συνεχώς. «Τα αίτια είναι φυσικά: οι έντονοι άνεμοι, ο έντονος κυματισμός. Το 2010 σημειώθηκε η πρώτη σημαντική “διάρρηξη” της λωρίδας, ενώ ένα δεύτερο τμήμα “άνοιξε” τον περασμένο Δεκέμβριο, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η ύπαρξη της λιμνοθάλασσας», εξηγεί η Γεωργία Καραμπέρου, επικεφαλής της «μονάδας διαχείρισης» του Εθνικού Πάρκου και των προστατευόμενων περιοχών της Δυτικής Πελοποννήσου στον ΟΦΥΠΕΚΑ.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος πρέπει να αποκατασταθούν οι αμμοθίνες που διαβρώθηκαν. Ο φορέας διαχείρισης ξεκίνησε ήδη από το 2010 ενέργειες και το 2015 ολοκληρώθηκε μελέτη από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ). Η μελέτη προτείνει την απόθεση άμμου στο νότιο τμήμα της λωρίδας, ώστε αυτή να μεταφερθεί με τα ρεύματα σε όλο το μήκος της αμμολωρίδας, ενισχύοντάς τη. Ομως ο φορέας δεν μπορούσε να αναθέσει μόνος του το έργο που πρότεινε το ΕΛΚΕΘΕ καθώς δεν διέθετε (όπως όλοι οι φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών) τεχνική υπηρεσία. Σε μια προσπάθεια να το υλοποιήσει, ο φορέας υπέβαλε το 2019 πρόταση ένταξης του έργου στο ΕΣΠΑ και εν συνεχεία αναζήτησε «σύμμαχο» με… τεχνική υπηρεσία, ώστε να υπογράψει προγραμματική σύμβαση. «Απευθυνθήκαμε στον Δήμο Ανδραβίδας – Κυλλήνης, που όμως απάντησε αρνητικά. Κατόπιν απευθυνθήκαμε στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας», λέει η κ. Καραμπέρου. Στο μεταξύ, ο φορέας διαχείρισης Κοτυχίου – Στροφυλιάς ενσωματώθηκε στον ΟΦΥΠΕΚΑ, που παραδόξως δεν προβλέφθηκε να διαθέτει τεχνική υπηρεσία (παρά τις περί του αντιθέτου εισηγήσεις). Ετσι οι μονάδες του (που υποκατέστησαν τους φορείς) είναι και αυτές υποχρεωμένες να αναζητούν τρίτους φορείς για ανάθεση τεχνικών έργων. «Επειτα από πολλούς μήνες, τον φετινό Φεβρουάριο η Περιφέρεια απάντησε ότι έχει την πρόθεση να βοηθήσει, ότι θα εξετάσει σοβαρά το ζήτημα και θα μας απαντήσει», καταλήγει η κ. Καραμπέρου. «Ελπίζουμε να μη χαθεί η χρηματοδότηση».