«Η απευθείας διαδρομή από την Τουρκία προς την Ιταλία αποτελεί την κύρια επιλογή των μεταναστών, που μέχρι πρότινος διάλεγαν την Ελλάδα ως κράτος αρχικής εισόδου τους σε ευρωπαϊκό έδαφος». Αυτό επισημαίνεται σε έγγραφο του Λιμενικού με ημερομηνία 26 Μαΐου αναφορικά με τον διάπλου του Αιγαίου από πλοία-φαντάσματα που μεταφέρουν μετανάστες από τις ακτές της Τουρκίας απευθείας στην Ιταλία. Ζήτημα που επανήλθε εμφατικά στο προσκήνιο μετά την απόπειρα, τα ξημερώματα της Δευτέρας, πέντε ιστιοπλοϊκών σκαφών με συνολικά πάνω από 300 μετανάστες να εισέλθουν στα ελληνικά χωρικά ύδατα από τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Χίου και Σάμου. Στην αναφορά του Λιμενικού επισημαίνεται ότι το φαινόμενο της διακίνησης μεταναστών από τις ακτές της Τουρκίας στην Ιταλία με ιστιοπλοϊκά ή και μηχανοκίνητα σκάφη ξεκίνησε να καταγράφεται πριν από περίπου έξι χρόνια.
Μέχρι και το 2020 είχε εποχικό χαρακτήρα, καθώς κατά τους χειμερινούς μήνες και λόγω της επιδείνωσης των καιρικών συνθηκών οι δουλέμποροι σταματούσαν να διαπλέουν το Αιγαίο. Στο διάστημα που έχει μεσολαβήσει μέχρι σήμερα, ωστόσο, η συγκεκριμένη μεθοδολογία δράσης φαίνεται να κερδίζει συνεχώς έδαφος, με τα δεδομένα φέτος να ξεπερνούν κάθε προηγούμενο, προκαλώντας εύλογη ανησυχία στο ελληνικό Λιμενικό αλλά και στην ιταλική ακτοφυλακή. Τα αριθμητικά δεδομένα εξάλλου αποτυπώνουν την έκταση του φαινομένου: Σύμφωνα με στοιχεία από τις ιταλικές αρχές, το πρώτο πεντάμηνο του έτους έχουν καταφέρει να φθάσουν στην Ιταλία, διασχίζοντας με σκάφη το Αιγαίο, 3.897 μετανάστες, αντί 836 το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Πρόκειται δηλαδή για αύξηση σε ποσοστό περίπου 400%. Υπό το βάρος των δεδομένων, στις αρχές Απριλίου το αρχηγείο του Λιμενικού είχε συναντήσεις με υπηρεσιακούς παράγοντες και τον υπουργό Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη επισκέφθηκε ο αρχηγός της ιταλικής ακτοφυλακής Νικόλα Καρλόνε.
Το περασμένο έτος στις ιταλικές ακτές έφθασαν μέσω Αιγαίου 12.916 μετανάστες, οι περισσότεροι από το Αφγανιστάν, την Αίγυπτο, το Ιράκ, τη Συρία και την Τουρκία. Υπολογίζεται ότι επέβαιναν σε περίπου 150 ιστιοπλοϊκά και μηχανοκίνητα σκάφη. Με το κατά κεφαλήν κόστος μεταφοράς να υπολογίζεται στις 10.000 ευρώ, ο τζίρος των δουλεμπορικών κυκλωμάτων ανήλθε σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Ορισμένα από τα κυκλώματα, μάλιστα, υπάρχουν πληροφορίες ότι διαθέτουν «συνδέσμους» επί ιταλικού εδάφους και επαφές με την ιταλική μαφία.
Το 2021 περισυνελέγησαν από το Λιμενικό 1.553 επιβαίνοντες από 21 σκάφη, αριθμός σημαντικά μικρότερος συγκριτικά με τα περίπου 150 πλοιάρια που συνέχισαν το δρομολόγιό τους καταπλέοντας στις ιταλικές ακτές. Φέτος, αντιστοίχως, από την αρχή του χρόνου το Λιμενικό έχει διαχειριστεί 7 τέτοια συμβάντα, περισυλλέγοντας 420 αλλοδαπούς. Οι χειριστές των δουλεμπορικών αυτών σκαφών ήταν κυρίως Ουκρανοί, ενώ εντοπίστηκαν ακόμα Γεωργιανοί, Μολδαβοί και Τούρκοι ναυτικοί – διακινητές. Τα σημεία απόπλου των λαθρεμπορικών πλοίων-φαντασμάτων μεταβάλλονται, με αρκετά απ’ αυτά πάντως να αποπλέουν από την περιοχή μεταξύ Τσεσμέ και Κουσάντασι, καθώς από εκεί εξασφαλίζουν γρηγορότερη πρόσβαση στα διεθνή ύδατα.
Στον Εβρο «τις τελευταίες ημέρες καταγράφονται έως και 1.000 απόπειρες εισόδου» – Εκτίναξη του αριθμού μεταναστών που έφθασαν στις ιταλικές ακτές το πρώτο πεντάμηνο του έτους.
Με αφορμή το περιστατικό της Δευτέρας, τα στελέχη του Λιμενικού μιλούν για υπερδιπλασιασμό φέτος της μεταναστευτικής πίεσης στη θάλασσα. Το πρώτο πεντάμηνο του έτους, λένε χαρακτηριστικά, έχει αποτραπεί η είσοδος σε 12.000 μετανάστες, αντί 4.500 το ίδιο διάστημα πέρυσι. Παρ’ όλα αυτά, οι αξιωματικοί του Σώματος αποφεύγουν μέχρι και σήμερα να μιλήσουν για «εργαλειοποίηση» του μεταναστευτικού από την Τουρκία στα πρότυπα όσων συνέβησαν την άνοιξη του 2020. Από τη μια αποκαλύπτουν ότι ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η απόπειρα μαζικής εισόδου ιστιοπλοϊκών στα ελληνικά χωρικά ύδατα και πριν το Λιμενικό ειδοποιήσει τις απέναντι τουρκικές αρχές, μια ακταιωρός έκανε την εμφάνισή της στην περιοχή όπου εξελισσόταν το περιστατικό. Από την άλλη, ωστόσο, παρατηρούν ότι το μπαράζ της Δευτέρας δεν συνεχίστηκε, παρότι οι καιρικές συνθήκες για τον διάπλου του Αιγαίου παραμένουν τα τελευταία εικοσιτετράωρα ιδανικές.
Σύμφωνα με τον επιχειρησιακό σχεδιασμό του Σώματος, στο Αιγαίο περιπολούν 70 σκάφη του Λιμενικού, ενώ ακόμα 15 εναέρια και πλωτά μέσα διαθέτει στη χώρα ο Frontex, με τους υπευθύνους του υπουργείου Ναυτιλίας να σημειώνουν ότι δεν έχουν καμία ένδειξη περί διακοπής της επιχείρησης του οργανισμού στα ανατολικά σύνορα της χώρας. Μάλιστα, τις αμέσως επόμενες ημέρες αναμένεται να ξεκινήσει περιπολίες στο Αιγαίο και ένα μισθωμένο από τον Frontex ισραηλινό μη επανδρωμένο αεροσκάφος, με έδρα την Κρήτη και 16 ώρες αυτονομία.
Στα σύνορα
Στα χερσαία σύνορα, στον Εβρο η μεταναστευτική πίεση καταγράφεται αυξανόμενη, ωστόσο τα αριθμητικά δεδομένα δεν είναι τέτοια που να δικαιολογούν μεγάλη ανησυχία. Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, ενδεικτικά, καταγράφηκαν κατά μέσον όρο 208 αποτροπές κατά μήκος της συνοριογραμμής, τον Μάρτιο 357 και τον Απρίλιο 559. Σήμερα είναι προγραμματισμένο να επισκεφθούν την περιοχή ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος, ο υφυπουργός Λευτέρης Οικονόμου και ο αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. Κωνσταντίνος Σκούμας. «Τις τελευταίες ημέρες καταγράφονται έως και 1.000 απόπειρες εισόδου», δήλωσε στην «Κ» υψηλόβαθμο στέλεχος της Κατεχάκη, σημειώνοντας ωστόσο ότι χάρη και στο αυτοματοποιημένο σύστημα επιτήρησης που λειτουργεί στον Εβρο, οι αστυνομικές αρχές έχουν καλή εικόνα όσων συμβαίνουν στην τουρκική πλευρά των συνόρων. Πηγές κοντά στην ηγεσία αναφέρουν ότι στην παρούσα φάση δεν εξετάζεται η ενίσχυση της αστυνομικής δύναμης που διατίθεται για την αστυνόμευση του Εβρου, ενώ άλλες πηγές ενημέρωσης σημειώνουν ότι ολοκληρώνεται και το δεύτερο τμήμα του φράχτη που κατασκευάστηκε στην περιοχή των Φερών. Αντιθέτως, το υπουργείο Οικονομικών δεν ενέκρινε νέα δαπάνη για την περαιτέρω, τρίτη, επέκταση του φράχτη, με τα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη και Μετανάστευσης να εξαντλούν τις πιθανότητες χρηματοδότησης του έργου με κονδύλια της Ε.Ε., ενώ ολοκληρώνεται και το έργο επέκτασης του συστήματος ψηφιακών επικοινωνιών της ΕΛ.ΑΣ., Tetra Sepura, στον Εβρο και στο Ανατολικό Αιγαίο.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr